394
Қазақстан ономастикасының тарихи-әлеуметтік мәселелері
нимдерге кісі аттарын қоя бастады. Мысалы, Павло-
дар, Гурьев, Петропавл, Черняев, Самсонов, Перов-
ский т.б. Кеңес үкіметі бұл дәстүрді
ары қарай дамы-
та түсті. Мысалы, Ленинград, Сталинград, Калинин-
град, Чкалов т.б.
Б іздің
санам ы зды ң
сы рттан
келген
жат
дәстүрдің
ш ы рмауы нан
шыға
алмауына
бай-
ланысты, Қазақстанда, тіпті, тәуелсіздік заманға
қолымыз жеткен соң да сол дәстүр
жалғасын тауып,
елді мекендерді Ы. Алтынсарин ауданы, Байзақ,
Бәйдібек, Исатай, Махамбет ауданы деп атап ат
тізгінін тартар түріміз жоқ. Осылай салып ұрып жат
дәстүрдің ықпалында кете берсек, халықтық тарихи
жадымыздан
айырылып, мәңгүрттене беретін түріміз
бар. Мысалы, бабаларымыз жер рельефіне қарай
Сарыкемер деп атаған жерге біз Байзақ датқа атын
қойдық, тарихи мәні бар, ғасырлар бойы келе жатқан
Меңдіқара деген атауды Ыбырай Аптынсарин атына
ауыстырдық. Мұндай
құбылыстар кең өріс алып
келеді. Егер біз ономастикадағы халықтық дәстүрді
сақтаймыз десек, жат дәстүрден қол үзуіміз керек
екен. Бұл аз дегендей, енді біз кейбір елді мекен,
жер атауларын ру атымен қою дертіне ұшырап
өрекпіп барамыз, бұл - жақсылықтың белгісі емес,
кертартпа құбылыс.
Х алы қты қ дәстүрден қол үзу
дертінен тұған
жері, макро, микротопонимдерге жеке адамның
ез аты мен ф ам илиясын қосақтап қою тәрізді
жат дәстүрді қолданып келеміз. Бұл дәстүр -
орыстар мен кейбір Еуропалық елдерге тән. Ал
бізде атқарылған іс не тарихи оқиғаға байланы-
сты аталымдар жеке кісінің өз атына байланысты
