Срсп 1 электржетектерінің тағайындалуы мен түрлері



бет6/11
Дата13.11.2023
өлшемі12,77 Mb.
#191183
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
1-15 СРСП

СРСП 8
Түзеткіштер
Айнымалы кернеуді (токты) тұрақты кернеуге (токқа) түрлендіретін құрылғыны түзеткіштер деп атайды. Тиристорлардың пайда болуымен оларды басқарылатын және басқарылмайтын деп бөледі.
Басқарылмайтын түзеткіштер. Бұл түзеткіштер тек қана бір функциялы – айнымалы кернеуді кірісі айнымалы және тұрақты шығыс шамалары арасындағы қатаң байланысы бар тұрақтыға түрлендіруді атқарады. Басқарылатын түзеткіштер.
Басқарылатын түзеткіштер- дегі тиристорлар дәл басқарылмайтын диодттардағындай сызбалар бойынша жалғанады.

Түзеткіштердің типтік сызбасы 1.37-суретте келтірілген. Түзеткіштер мынадай болып бөлінеді:



  • қорек көзінің фаза санына байланысты – бір фазалы (1.37 а,ә-сурет) және үшфазалы (1.37 б,в-сурет);

  • бұранда және трансформатор орамдарының жалғану сызбасына байланысты – жартылай бір периодты, бір фазалы көпірлік, үш фазалы нөлдік және үш фазалы көпірлік;

  • басқарылу дәрежесі бойынша – басқарылмайтын және басқарылатын.

  • түзеткіштерге орнатылынған білік типтері бойынша: диодты, транзисторлы, тиристорлы және диодты-транзисторлы.

Түзеткіштердің жұмыстарына жүктемелердің сипаттары: активті, активті – индуктивті, жүктемедегі ЭҚК болғаны үлкен


әсер етеді.
а ә б в г

1.37-сурет. Түзеткіштер сызбасы: а – бір жартылай периодты;


ә – екі жартылай периодты; б – бір фазалы көпірлік; в – үш фазалы нөлдік; г– үш фазалы көпірлік

СРСП 9

ТӘУЕЛСІЗ ҚОЗАТЫН ТҰРАҚТЫ ЭЛЕКТР ТОҒЫ ҚОЗҒАЛТҚЫШТАРЫ ЖҰМЫСЫНЫҢ ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ РЕЖИМІ


Бос жүріс режимі (А нүктесі). Қозғалтқыш электр жетектерден (қозудағы электр энергиясын алып тастағанда) немесе біліктен тоқ алмайды. Бұл режимде I = 0, Е = U = кФω0, М = 0, ω = ω 0 (4.3, а сурет)
Қозғалтқышты режим ( I сипаттамасының бөлікшесі 4.1, б су- ретте келтірілген) 0 < ω < ω0 диапазонында, яғни, бірінші квадрант- та, ω жəне М бағыттары бойынша сəйкеседі. Бұл режиме Е < U, тоқ I
= (U E)/R U қысымымен бір бағытта сəйкеседі, жəне ЭҚК-пен сəй- кеспейді. электрэнергиясы (ЭЭ) желіден алынады, ал механикалық энергия (МЭ) қозғалтқыш білігінен атқарушы органға жіберіледі. (4.3, б суретті қара).
Генератордың жұмыс режимі желімен немесе желідегі рекупера- ция энергиялы тежегішпен (ІІ участок сипаттамасы 4.1, б суретте көр- сетілген) параллелді. Бұл бөлікшеде ω > ω0, сондықтан ЭҚК уақыт, тоқ жəне желідегі көп қысымнан өзінің бағытын кері бақытқа ауыстырады. Қозғалтқыштар механикалық энергияны жұмыс машинадан алады жəне
оны желіге электроэнергия түрінде береді ( 4.3, в суретті қара).
Қысқа тұйқыталу режимі ω = 0 и Е = 0 болған кезде пайда бола- ды. Бұл режимде, (4.1) I = 1кз= U/R келісілген, желіден келіп түсетін электр энергиясы, якорь тізбегінің резисторларында жылу ретінде
тарап кетеді. ТТҚ білігінен механикалық энергия берілмейді, себебі ω = 0 ( 4.3, г суретті қара).
Генераторды желімен байланыстырудағы нәтиже режимі не- месе тежегіштің қосылмауы ω < 0 кезінде басталады (ІІІ бөлікше 4.1, б суретінің сипаттамасы). ЭҚК жылдамдық бағытын өзгерту есебінен өзінің қарама-қарсылығын жояды. Якорьдағы тоқ қысым бағыты бойынша ЭҚК сəйкес келеді де, олардың суммалық қатысы анықталады, яғни I = (U + E)/R. Нəтижесінде жұмыс машинасының механикалық энергия есебінен қозғалтқыштың өзі шығаратын жəне желіге келіп түсетін электрэнер¬гиясы, якорь тізбегінің резисторла- рында жылу ретінде таралады. ( 4.3, д суретті қара)

Автономды генератор режимі немесе динамикалық тежегіш 4.2. суреттегі сұлба бойынша қозғалтқыш іске қосылу кезінде пайда бо- лады. Бұл жағдайда якорьдағы тоқ ЭҚК əрекеті бойынша ағып ке- теді де, онымен бірге бір бағытта сəйкеседі. Электрэнергия жұмыс машинасының механикалық энергия білігіне келіп түскенде шыға- рылып, якорь тізбегінен қозғалтқыштың өзі шығаратын якорь тізбе- гінің резисторларында жылу ретінде таралады. ( 4.3, е суретті қара).


Осылайша, ЭЖ тежегіші БҚТТҚ генератордың үштүрлі жұмыс режимі кезінде жүзеге асырылады.
Қозғалтқыш энергияларының электрмеханикалық қайта қалыптасуы- ныңтиімдлілігіпайдалыəрекеткоэффициентімен(ПӘК) бағаланады: яғни оның білігіне Рмех = Мω Рэқ = UI + UвIв электр желілерінің қуаттылығынан
пайдаланылатын механикалыққуаттылық қатысын анықтайды:
η = Pмех /Рэл = Рмех/(Рмех + ∆Р), мұндағы ΔР – қозғалтқыштағы қуаттың шығыны.


СРСП 10


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет