«Фараби Әлемі» атты студенттер мен жас ғалымдардың халықаралық конференциясы
120
ФЛОКУЛЯНТТАРДЫ ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ АҒЫНДЫ СУЛАРДЫ ТАЗАРТУ Амантаева М. Ғылыми жетекшісі: Оспанова Ж.Б. әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті majya.nurtaevna.02@mail.ru Жұмыстың өзектілігі: Экологияға байланысты мәселелерді шешу. Қоршаған ортаның
ағынды сулармен ластануынан тазарту әдістерін жетілдіру. Өндірістік ағынды суларды
тазартудың ең тиімді физика-химиялық әдістерінің бірі -жоғары молекулалық
флокулянттарды қолдану. Яғни, бұл әдіс органикалық заттар, ауыр металдар, мұнай
өнімдері, беттік белсенді заттар және т.б. сияқты коллоидты және жоғары дисперсті
қоспалардың 97-98 % дейін жоюға мүмкіндік береді.
Флокулянттар-бұл әртүрлі мәндерде (ортаның температурасы мен қышқылдығы)
коагуляцияның оңтайлы аймақтарын кеңейтуге ықпал ететін, пайда болған үлпектердің
тығыздығы мен беріктігін арттыратын, тазарту қондырғыларының жұмыс сенімділігі мен
өткізу қабілетін арттыратын, коагулянттардың шығынын төмендететін заттар.
Қосылыстардың бұл класына табиғи және синтетикалық суда еритін органикалық
полимерлер жатады. Біздің елімізде өнеркәсіптің әртүрлі салаларында полиакриламид
қолданылады, бұл олардың өте жоғары флокуляциялық қасиеттерімен түсіндіріледі.
Флокулянттардың көмегімен тез және күрделі шығындарсыз немесе жұмыс істеп
тұрған тазарту қондырғыларындағы дисперсті және еріген ластаушы заттардан суды тазарту
әсерін арттыруға, суды терең тазартудың кейінгі құрылыстарының жұмысын жеңілдетуге,
балама әдістер болмаған кезде суды тиімді тазартуды қамтамасыз ете алады.
Дегенмен, органикалық флокулянттардың түрлері мен брендтерінің алуан түрлілігіне
байланысты тиімді реагентті табу әрқашан оңтайлы техникалық шешімге әкелмейтін ұзақ
және көп уақытты қажет ететін зерттеулерді қажет етеді.
Осыған байланысты флокулянттарды таңдау мен тиімді пайдаланудың ғылыми
негіздерін және флокуляцияны жетілдіру әдістерін әзірлеу процесі өте өзекті.
Мақсатқа жету үшін келесі жұмыстар жүргізілді:
- Флокулянттар мен тазартылатын сарқынды сулардың түрлері мен сипаттамалары
бойынша қолда бар деректер жүйеленді, флокулянт-дисперсті фаза-дисперсиялық орта
жүйесіндегі басым сипаттамалар және олардың өзара байланысы теориялық негізделген
түрде айқындалды;
- Ең тиімді флокулянтты таңдау әдістемесі және флокуляциялық технологияны
жетілдіру әдістері ғылыми негізделген және әзірленген.
«Фараби Әлемі» атты студенттер мен жас ғалымдардың халықаралық конференциясы
121