Студенттер мен жас ғалымдардың «фараби әлемі» атты халықаралық ғылыми конференциясы
жүктеу/скачать 2,6 Mb. Pdf көрінісі
|
Сборник конф Фараби Әлемі 2023 химфак-печать
| БОЗТІКЕН
А CANTHOPHYLLUM PUNGENS ӨСІМДІК ШИКІЗАТЫНАН СУБСТАНЦИЯ АЛУ ЖОЛЫН ЖАСАУ ЖӘНЕ ОНЫҢ САПАСЫН БАҒАЛАУ Темірхан А.Е. Ғылыми жетекші: доценті м.а. PhD Елибаева Н.С әл - Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті aruzhantemirkhan5@gmail.com Дәрілік өсімдіктің емдік қасиеттерін ежелгі заманнна бастап пайдаланған.Ол уақытта синтетикалық дәрілік заттар болмағандықтан,ежелгі дәуірдің өзінде киелі, дәрілік өсімдіктің шикізатын қолдана отырып,жұқпалы және белгілі бір ауруларды емдеу мақсатында қолданған. Дәрілік өсімдік шикізатының гүлі, сабағы және тамырын қарапайым халықтар әлі күнге дейін қолданады. Қазақстан аумағында дәрілік өсімдіктіктердің 593-тен астам түрлері кездеседі.Солардың ішінде медицинада 50 түрі ,ал дәстүрлі медицинада 200 түрі ғана қолданылады. Бозтікен ( Acanthophyllum )-қалампыр туысына жататын көп жылдық немесе шөптесін түрінде өседі.Бұл өсімдіктің 5 түрі бар.Соның ішінде Бозтікен ( Acanthophyllum pungens )- көп жылдық өсімдік болып саналады. Зерттеу нысаны - Оңтүстік Қазақстан облысы, Түркістан қаласы ,Қаратау бөктерінде жиналған тікенекті сабағы және А canthophyllum pungens өсімдіктің жер үсті бөлігі.Маусым-тамыз айларында гүлдейді. Қазіргі фармакологиялық зерттеулер А canthophyllum pungens -Қытайда, КХДР-да, Моңғолияда және Сібірде туған кеңінен танымал дәрілік өсімдік, иммуностимуляторлық, тоник (адаптогендік), гепатопротекторлық, диуретикалық, диабетке қарсы, анальгетикалық, қақырық түсіретін және седативті әсерге ие екені анықталды. А canthophyllum pungens тұқымының сығындысының фармакологиялық зерттеулері ісікке қарсы, қабынуға қарсы, ауырсынуды басатын, антипиретикалық және гастропротекторлық сияқты көптеген әрекеттерді анықтады. Бозтікен ( А canthophyllum pungens ) өсімдік шикізатынан субстанция алу үшін экстракция әдісін қолдана отырып,бастапқы бөлімі: оңтайлы еріткіш анықтау,шикізат пен еріткіштін оңтайлы қатынасы,экстракцияның оңтайлы уақыты,температурасы және су мен этил спирттінің концентрациясын ескеру керек.Бозтікен ( А canthophyllum pungens ) өсімдік шикізатынан құрғақ субстанция алынды.Бозтікен ( А canthophyllum pungens ) өсімдіктің құрамында экстрактивті заттар анықтау барысында (50%-спирт)-19,2% шықты. Ылғалдылығы-2,92 % ал күлділігі-3,70% болды. Зерттеу жұмысы әлі жүргізіліп жатыр. Қолданған әдебиеттер:Saponins in food, feedstuffs and medical plants: Proceeding of the Phytochemical Society of Europe / Eds Oleszek W. – Kluwer Academic Publishers. – 2000. – № 45. – 291 р. «Фараби Әлемі» атты студенттер мен жас ғалымдардың халықаралық конференциясы 100 жүктеу/скачать 2,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|