Судың кермектілігін және тотықыштығын анықтау
Зертханалық сабақ №11. Судың сапасын жақсарту тәсілдері және залалсыздандыру
жүктеу/скачать 34,07 Kb.
|
Су
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.Суды тазалау және сапасын жақсартудың гигенасы
| Зертханалық сабақ №11. Судың сапасын жақсарту тәсілдері және залалсыздандыру.
Қаралатын сұрақтар: 1.Суды тазалау және сапасын жақсартудың гигенасы 2. Ауыз суды заразсыздандыру тәсілдері: 2.1. Ауыз суды зарасыздандырудың тәсілдері. 2.2. Суды зарасыздандыруға хлорлы әкіні пайдалану. 2.3. Хлорлы әкінің активтігін (күшін) анықтау. 2.4. Судың хлор қажеттілігі неге байланысты және оны қалай анықтайды. 2.5. Хлорланған судағы қалдық хлорды анықтау. 1.Суды тазалау және сапасын жақсартудың гигенасы Ауыз суды тазалау және сапасын жақсарту біріне-бірі тығыз байланысты процесстер. Себебі тазалау кезінде судың физикалық көрсеткіштері (иісі, дәмі, мөлдірлігі, түсі) жақсаруымен қатар химиялық қасиеттері де (темірдің, кальцийді магнийдің, қорғасынның т.б. азаяды) жақсарып өзгереді. Кейбір суды тазалау тәсілдері (сүзу) оның құрамындағы механикалық қоспалардан ғана ажырату емес, оны пайдаланған кезде эпизоотологиялық және эпидемиялык, қауыптерді төмендетеді. Тұндыру тәсілімен суды тазалаған кезде әртүрлі ыдыстарды немесе арнайы тұндырғыштарда тұндырады. Бұл кезде тұндыру жылдамдығы, әрине, судағы қоспалардың размеріне байланысты болады Мысалы, біркелкі тереңдікке (1 м) диаметрі 1 мм құм бөлшегі 10 секундта түссе, ұсак, 0,1 мм диаметрі бар қүм -2 минутта, ал 0,01 мм ұсақ құм тек 2 сағатта тұнады. Суда қалқыған заттардың тұнуы тек оның размері емес, ортаның температурасына да байланысты болады, яғни температура жоғарылаған сайын судың меншікті салмағы кеми береді де су менен ондағы заттардың массасының айырмашылығы арта береді. Сондықтан кейбір кездерде судағы қалқыған заттар дың тез және толықтай тұнуын арттыру үшін тазалауда коагуляциялау (ұйыту) тәсілін қолданады. Суды коагуляция тәсілімен тазалағанда ұйтқыш (коагулянт) есебінде сульф алюминий, хлорлы темір, глинозем мен хлорлы темірі қоспасы т.б. пайдаланады. Тұндыру мен коагуляциялау тәсілі толықтай суды тазалауын қамтамасыз етпеуі мүмкін, тіпті судың ортасында тұнбаған түйіршіктер, тіпті мақта қалыптас заттар қалады. Ондай жағдайда суды сүзу тәсілі қолданылады. Ондай жағдайда әртүрлі сүзгіштер пайдаланады, жиі ұнтақ (құм) заттардың қабатынан өткізу арқылы. Ол ұнтақтардың бөлшектерінің размерлері әртүрлі болып келіп, қалындығы 0,1 ден 1,3 метрге дейін болады. Сулардың сапасын жақсарту ішіндегі ең жиі кездесетіні суды жұмсарту, яғни кермектілігін азайту. Ол көбінесе карбонаттық кермектілік жоғары болса известі (әкті) қосып, ал кермектілік сульфаттардың, кальций және магний хлоридтердің көптігінен болса сода ертіндісімен жұмсартылады. Суды коагуляциялау нәтижелі болу үшін оған қажетті коагулянттың мөлшерін дұрыс анықтау керек. Ол үшін карбонаттық кермектіліктің 1 градус мөлшеріне 10 мг кальций тотығы пара-пар болғандықтан сульфат алюминийдің 20 мг өтетін (тұнатын) болады. Коагулянттың жалпы қажетті мөлшерін анықтау үшін 3 біркелкі стаканға 200 мл-ден зерттеуге арналған суды алып, біріншісіне 8 мл, екіншісіне - 5 мл, үшіншісіне - 2 мл 1 про¬центі күкірт қышқылы алюминийдің ертіндісін қосып араластырып 10 минутқа қойып қояды. Содан кейін үш стаканның қайсысында судың мөлдірлігі қалыпты және оған қанша коагулят қосылғанын есептеп 1 л суға қанша коагулят керек екенін табамыз. Мысалы: Судың тазалығы 2-ші стаканда қалыпты делік (біріншіде әрине өте жақсы болуға тиіс) яғни однағы 200 мл суға 5 мл 1 процентті күкіртқышқылы алюминий ертіндісі қосылған, ал 1 л суға 25 мл 1 процентті күкірт қышқылы алюминий ертіндісі жеткілікті болады. жүктеу/скачать 34,07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|