| V кезең - мейіргерлік күтімді қорытынды бағалау, нәтижеле Дәріс
Тақырып 7. Диффузды-токсикалық ұра. Мейіргерлік үрдіс ұйымдастыру.
Диффузды токсикалық жемсау (Базедов ауруы, тиреотоксикоз)- тиреоидты гормондардың жоғарылауынан қалқанша безінің ауруы дамиды
Диффузды токсикалық жемсау кең тараған ауру,20-50 жастағы әйелдерде жиі кездеседі.
Этиологиясы: Аурудың есебіне жататындар; психикалық жарақаттар , жұқпалы аурулар, (тонзиллит, ревматизм, т.б) басқа ішкі секреция бездерінің (гипофиз) фунциясының өзгеруі.Бейімдеуші факторларға тұқым қуалаушылық жатады.
Клиникасы: қалқанша безінің үлкеюі, жүректің қатты соғуы, ұйқысының бұзылуы, тез арықтауы, жұмысқа қабілетінің төмендеуі. Әйелдерде жиі менстуральді циклі бұзылады.Қарау кезінде ерекше белгілер байқалады- науқастар тынымсыз, аса жылдам қимылдар байқалады, көп сөйлейді, бірақ ойын аяғына дейін айтпай, басқа мәселелерге айналып кетеді.Көз белгілері анық байқалады:экзофтальм(бадырақ көз), кірпігінің сирек қағуын "қадалып" қарау (Штельваг белгісі), көз алмасының төмен қимылдауында жоғарғы қабағының қалып қалуы (Грефе белгісі), конвергенциясының бұзылуы (Мебиус белгісі), көзінің жылтырауы,т.б. Науқас адамның көбісінде қалқанша без диффузиясы үлкейеді,кейде осы себептерден тынысы қиындайды.Науқас адамның терісі нәзік, дымқыл, жылы , жұмсақ. Тері астындағы шел жұқарады.Тахикардия:(жүректің қатты соғуы),пульс жиілігі-100-120 бір минутына кейде аритмия байқалады: бауыр ұлғаяды, аяғы ісінеді, көгеру байқалады. Тиреоидты гормондарының әсерінен жүрек жағынан дистрофия, жүрек бұлшық еттерінің гипертрофиясы,кардиосклероз және жүрек жетіспеушілігі пайда болады. Бұл жағдайды "тиреотоксикалық жүрек" деп атайды, тамаққа тәбетінің жоғарылауы байқалады,бірақ науқас адамның дене салмағы төмендейді, іші өтеді.
Перифериялық қанда-анемия, лейкопения.
Биохимиялық зерттеуде- гипохолестеринемия,гипоальбумения, кейде-гипергликемия.
Қалқанша безінің функциясын зерттеу үшін (йод) қолданылады және кейінгі кезде ультра дыбыспен зерттеу жасайды.
Аурудың ауыр түрінде тиретоксикалық криз байқалуы мүмкін. Бұл жағдайда тиретоксикоздың белгілері кенеттен, тез рада пайда болады: ауруда қозу байқалады, тынымсыздық, дене қызуы көтеріледі, бұлшық еттің әлсіздігі, кейде парез, паралич болуы мүмкін,адинамия. Терісі қызарады, тершеңдік, қан қысымы төмендейді, тахкардия, құсу, іштің өтуі. Бір- екі тәулік ішінде өлім болуы мүмкін.
Емі, күтімі:
Науқастарға физикалық және психикалық тыныштық тағайындалады. Тамақтануы-белоктарға, витаминдерге (А,В,С) бай тамақты береді.
Консервативті ем:
а) тиреостатикалық дәрлер- мерказолин, калий перзлорат, т.б.
б) қан қысымын төмендететін дәрілермен емдеу
3. Хирургиялық ем- операция жолымен емдеу.
Достарыңызбен бөлісу: |
