түйсігі де тарихи дамудың 7- шыны тәрізді дене

түйсігі де тарихи дамудың 7- шыны тәрізді дене;

нәтижесі.

• Есту мүшесін тітіркендіретін ауа бөлшектерінің тербелістері – дыбыс толқындары. Есту түйсіктерінің үш жағы болады. Олар: Дыбыстың жоғарылығы – бұл тербелу жиілігінің сәулеленуі, дыбыстың қаттылығы – бұл тербелу амплитудасының сәулеленуі, тембрі – тербеліс түрінің сәулеленуі.

Иіс түйсіктері Дәм түйсіктері

Мұрын кеңсірігіндегі кілегей қабықтың

клеткаларына түрлі химиялық заттардың

әсер етуі нәтижесінде иіс түйсіктері

пайда болады.

Иіс түйсіктері адамның көңіл Күйіне,

жалпы психикасына жағымды не

жағымсыз әсер қалдыруы мүмкін.

Тері түйсіктері

Тері түйсігінің рецепторы – денедегі терінің

өн бойына орналасқан. Тері түйсігі сондай-ақ

тілдің, мұрынның кілегей қабықтарында да

мол. Тері түйсіктері бірнешеге бөлінеді. Олар:

тактиль(сүйкеніс, қысым, дуыл түйсіктері),

Температура (жылыны,салқынды білдірітін

түсіктер), және ауырғанды білдіретін

түйсіктер.

Дәмді айыратын мүше – тіліміздегі

дәм бүршіктері. Оны тітіркендіретін –

белгілі дәмі бар, суға ерігіш химиялық

заттар. Дәмді тәтті, ащы, тұзды,

қышқыл деп төртке бөледі. Дәм, иіс

түйсіктері бірімен-бірі араласып

жататындықтан адам көбінесе дәмді

де дұрыс айыра алмайды.

Сипай сезу түйсіктері

Адамның еңбек әрекетінде ерекше орын

алатын түйсіктерінің бірі – сипай сезу

Түйсігі Мұның екі түрі бар. Біріншісі –

пассив сипай сезу. Бұған тері түйсігі кіреді.

Екіншісі – актив сипай сезу. Актив сипай

сезу тері және қозғалыс түйсіктерінің

ұштасып келуінен көрінеді.

Органикалық түйсіктер Кинестезиялық түйсіктер

Түйсіктердің екінші тобына органикалық түйсіктер жатады.Бұлардың рецепторлары ішкі мүшелердің қабаттарына орналасқан.