Тәжірибелік сабаққа арналған әдістемелік өндеу

1.Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 1.

2.Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 2.

3.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник. – 4-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010.

4.Патологическая физиология: учебник /Под ред. Н.Н. Зайко. – 3-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2006.

5.Патофизиология. Руководство к практическим занятиям: учебное пособие /Под ред. В.В. Новицкого, О.И. Уразовой. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2011.

1.Долгих В.Т. Общая патофизиология: учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.

2.Баркова Э.Н. Руководство к практическому курсу патофизиологии: Учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.

3.Патофизиология и физиология в вопросах и ответах: учебное пособие /Л.З. Телль [и др.]. – М., 2007.

4.Фролов В.А. Общая патофизиология: электронный курс по патофизиологии и вступ. статья к нему: учебное пособие. – М., 2006. + 1 CD-ROM.

5.Рубцовенко А.В. Патологическая физиология: монография. – М., 2006.

6.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 1.

7.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 2.

8.Желтова Н.А. Патологическая физиология: учебное пособие. – М., 2005.

9.Патофизиология: учебное пособие /Под ред В.Ю. Шанина. – СПб., 2005.

10.Зайчик А.Ш. Патофизиология. Общая патофизиология (с основами иммунопатологии): учебное пособие для студентов мед. вузов. – 3-е изд., доп. и перераб. – СПб.: ЭЛБИ-СПб, 2005.

7.Бақылау

Тесттер

1. Нерв жүйесiнiң жалпы патологиясы зерттейдi

| нерв жүйесiндегi дерттiк үрдiстердiң даму механизмдерi мен заңдылықтарын

| нерв жүйесiнiң организмдегi физиологиялық және патологиялық үрдiстердi

реттеуге қатысуын

| нерв ауруларыныv көрiнiсiн

| нейроинженерия үдiстерiн

| психикалық аурулардың көрiнiстерiн

2. Нервизм - бұл

| нерв жүйесiнiң организмнiң барлық серпiлiстерiне қатысуы туралы болжам

| нерв жүйесiнiң жалпы патологиясы

| ауру туралы iлiм

| жоғарғы жүйке әрекетiнiң шектен шығуы

| ауру туындауының себебi мен жағдайлары туралы iлiм

3. Жүйке жүйесiнiң төзiмдiлiгiн қамтамасыз етедi

а) антисистемалар

б) гематоэнцефалдық тосқауыл

в) жасуша iшiлiк регенерацияның төмен дәрежесi

г) қорғаныстық тежелу

д)глиалдық жасушалардың төмен белсендiлiгiнiң

| а, б, ,

| а, в, г

| а, д

| б, в, г

4. Жүйке жүйесiнiң клеткалық деңгейде зақымдануларына тән болып табылады

| клеткаларда энергетикалық тапшылық пайда болуы

| патологиялық рефлекс пайда болуы

| истереозис дамуы

| дерттiк жүйе қалыптасуы

| дерттiк детерминанттар дамуы

5. Орталық жүйке жүйесiнде күшейтiлген дерттiк қозу генераторларының

пайда болуы болып табылады

| клетка аралық дерт механизм

| дерттiк үрдiстiң клеткалық механизмi

| зақымданудың этиологиялық факторы

| жүйе аралық арақатынастар патологиясы механизмi

| жалпы дерттiк үрдiстер

6. Патологиялық күшейген қозу генераторы дамиды

| афферентi серпiндердiң күшейген ағымынан

| нейрогендi дистрофия дамуынан

| ми қыртысында шашыраған қозудан

| нерв жасушаларының парабиозында

| эференттi серпiндердiң күшейген ағымынан

7. Жоғары жүйке әрекетiнiң шектен шығуы аталады

| невроз

| нервизм

| патологиялық күшейген қозу генераторы

| ауыру

| патологиялық жүйе

| ақпараттың шамадан артық болуы

| жоғары жүйке қызметiнiң типi

| өткерген аурулары

| эндокриндiк ағзалардың жағдайы

| жасы

| Полиомиелит вирусына.

| Тұмау вирусына.

| Этил спиртына.

| Стафилококктарға.

| Стрептококктарға.

10. Жүйке жүйесің зақымдайтын эндогендік фактор болып табылады:

| Майлардың асқын тотығуының күшеюі.

| Пестицидтер.

| Ботулизм уы.

| Иондағыш сәулелер.

| Полиомиелит вирусы.

11. Жүйке жүйесін зақымдайтын эндогенді факторға жатады:

Тін аралық суйықтың осмостық қысымының жоғарылауы.

| Ұшық вирусы.

| Этил спирты.

| Жаң-дүниелік күйзелістер.

| Жүйкелік-салдандырушы улы заттар.

12. Жүйке жүйесінің төзімділігін қамтамасыз етеді:

| гематоэнцефалиялық тосқауыл.

| аэрогематикалық тосқауыл.

| төмен дәрежелі жасушаішілік регенерация.

| тежелудің шектелуі.

| глиал жасушаларының төмен белсенділігі.

13. Невроз кезіндегі локомоторлық бұзылыстар:

| гипокинездер, гиперкинездер

| парездер

| параличтер

| парастезиялар

| аллергия

14. Бір жарты шардың алып тастағаннан кейін пайда болатын нәтижелер:

| алынған бөлімінде тітіркену табалдырығының жоғарылауы

| атаксия

| адинамия

| сипап-сезу анализаторының тежелуі

| дәм сезу анализаторының тежелуі

15. Симпатикалық иннервацияның тежелуі көрінеді:

| артериолалардың кеңеюімен және артериялық қысымының

төмендеуімен

| тахикардиямен

| қан-тамырлар кедергісінің жоғарылауымен

| гипертензиямен

| негізгі алмасудың жоғарылауымен

Жағдайлық есеп:

36 жасар Д. Деген науқасқа жұлынның экстрамедуллярлық ісіктік өсуі деген диагноз қойылған. Дамыған ісіктік өсу сол жағының Th₈

Дейгейінде латералдық жұлын-таламустық жолмен толықтай зақымдануына әкелген.

1. Науқаста сезімталдықтың қандай түрінің бұзылуы дамыған?

2. Науқаста сезімталдықтың бұзылуы қандай түрі бойынша дамығанЮ

3. Науқастағы сезімталдықтың бұзылуы қай жағында дамыған және оның таралуы қандай?

№4.

1.Тақырыбы:Эндокриндік бездердің қызметтерінің бұзылыстары. Қалқанша без патофизиологиясы.

2.Мақсаты: эндокринді бездер патологиясы кезіндегі организмдегі бұзылыстардың этиологиясын, патогенезін меңгеру..

3.Оқытудың мақсаты:

4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. 
   Ішкі сөлденіс бездері қызметінің орталық реттелу тетіктерінің бұзылыстары (транс- және парагипофиздік реттелу), себептері, даму тетіктері. Кері байланыс тетігінің бұзылысы.
   
2. 
   Ішкі сөлденіс бездері қызметінің бұзылыстарына әкелетін дерттік үрдістер.
   
3. 
   Гормондар белсенділігінің бұзылуының шеткері (безден тыс) тетіктері.
   
4. 
   Қалқанша безі қызметінің бұзылуы. Гипотиреоз, этиологиясы, негізгі көріністерінің патогенезі.
   

1.Нұрмұхамбетұлы Ә. Патофизиология: оқулық. – өнд., толықт. 3-бас. – Алматы, 2011.

2.Нұрмұхамбетұлы Ә. Клиникалық патофизиология: оқулық. – Алматы: Эверо, 2010.

3.Нұрмұхамбетұлы Ә. Ұрық дамуы мен балалық шақ ауруларының патофизиологиясы: монография. – Алматы, 2006.

4.Хасенова К. Патологиялық физиологиядан дәрістер жинағы: оқу құралы. Түркістан, 2005.

5.Нұрмұхамбетұлы Ә. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық) сөздік = Русско-казахский медицинский (физиологический) словарь. – Алматы, 2007.

1.Нұрмұхамбетұлы Ә. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық) сөздік. – Алматы:Эверо, 2007.

1.Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 1.

2.Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 2.

3.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник. – 4-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010.

4.Патологическая физиология: учебник /Под ред. Н.Н. Зайко. – 3-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2006.

5.Патофизиология. Руководство к практическим занятиям: учебное пособие /Под ред. В.В. Новицкого, О.И. Уразовой. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2011.

1.Долгих В.Т. Общая патофизиология: учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.

2.Баркова Э.Н. Руководство к практическому курсу патофизиологии: Учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.

3.Патофизиология и физиология в вопросах и ответах: учебное пособие /Л.З. Телль [и др.]. – М., 2007.

4.Фролов В.А. Общая патофизиология: электронный курс по патофизиологии и вступ. статья к нему: учебное пособие. – М., 2006. + 1 CD-ROM.

5.Рубцовенко А.В. Патологическая физиология: монография. – М., 2006.

6.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 1.

7.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 2.

8.Желтова Н.А. Патологическая физиология: учебное пособие. – М., 2005.

9.Патофизиология: учебное пособие /Под ред В.Ю. Шанина. – СПб., 2005.

10.Зайчик А.Ш. Патофизиология. Общая патофизиология (с основами иммунопатологии): учебное пособие для студентов мед. вузов. – 3-е изд., доп. и перераб. – СПб.: ЭЛБИ-СПб, 2005.

7.Бақылау

Тесттер

1. Трансгипофизарлы реттелу бұзылысы негiзiндегi өзгерiстерге жатады

| тиреоидты гормондардың

| паратириннiң

| глюкагонның

| инсулиннiң

| катехоламиндердiң

2. Керi байланыс механизмiнiң бұзылуы негiзiнде жатады

| қандағы гормондар мөлшерiнiң өзгерiсiн қабылдайтын

гипоталамус орталықтарының сезiмталдығы төмендеуi

| либериндер өндiрiлуi азаюы

| статиндер өндiрiлуi артуы

| аденогипофиз гормондары өндiрiлуi артуы

| статиндер өндiрiлуi азаюы

3. Гормондар метаболизмi бұзылады қандай аурулар кезiнде

| бауырдың

| көкбауырдың

| жүректiң

| жеңiлдердiң

| жүйке жүйесiнiң

4. Гипопротеинемия тудырады

| бос гормондар мөлшерiнiң артуы және олардың әсерлерiнің күшеюi

| бос гормондар мөлшерiнiң артуы және олардың әсерлерiнiң азаюы

| бос гормондар мөлшерiнiң азаюы және олардың әсерлерiнің азаюы

| бос гормондар мөлшерiнiң азаюы және олардың әсерлерiнiң күшеюi

| гормондар әсерiнiң бұрмалануы

5. Гормондар белсендiлiгiнiң бұзылуының шеткi жолдарына жатады

а) гормондардың белоктармен байланысуының бұзылуы

б) гормондық рецепторлардың бөгелуi

в) гипоталамустың рилизинг гормондарының өндiрiлiнуiнiң бұзылуы

г) айналымдағы гормонның белсендiлiгiнiң төмендеуi

д) гормон түзiлуiнiң бұзылуы

| а, б, г

| б, в, д

| а, д

| а, в

6. Гипофиздiң эозинофильдi аденомасы кезiнде организмде дамиды

| гигантизм

| акромегалия

| дисплазия

| гипофизарлы нанизм

| Иценко-Кушинг ауруы

7. Гипофизде орналасқан базофильдi аденома әкеледi

| Иценко-Кушинг ауруына

| акромегалияға

| гипертиреозға

| гигантизмге

| Симмондс ауруына

8. Адренокортикотропты гормонның өндiрiлуiнiң төмендеуi әкеледi

| бүйрек үстi бездерi гормондарының синтезi төмендеуiне

| инсулин синтезi төмендеуiне

| бүйрек үстi безiнiң милық қабатыныңң гормондарының синтезi

төмендеуiне

| тиреоидты гормондардың синтезi артуына

| жыныс гормондарының синтезi артуына

9. Жастық шақта соматотропиннiң гипопродукциясы тудырады

| гипофиздiк нанизмдi

| гипофиздық кахексияны

| адипозогенителды дистрофияны

| гипофиздiк алыптықты

| акромегалияны

10. Қантсыз диабеттiң дамуын тудырады

| вазопрессин гипосекрециясы

| вазопрессин гиперсекрециясы

| альдостерон гиперсекрециясы

| альдостерон гипосекрециясы

| қанда инсулиннің антогонистерi болуы

11. Нейрогипофиздiң зақымдануы секрециясы б¤зылуымен жүредi

| вазопрессиннiң

| адренокортикотропты гормонның

| соматотропты гормонның

| тиреотропты гормонның

| пролактиннiң

12. Антидиурездық гормонның жеткiлiксiздiгiне тән

| полиурия, гипостенурия, полидипсия (шөлдеу)

| полиурия, гиперстенурия, полидипсия

| олигоурия, iсiнулер

| глюкозурия, полиурия, полидипсия

| олигоурия, протиенурия, гематурия

13. Окситоцин секрециясының өзгеруi патогенезiнде маңызды

| босану қызметiнiң бұзылуларында

| қант диабетi кезiнде көмiрсу алмасуының бұзуларында

| циркадты ырғақтардың бұзуларында "сергу-ұйқы"

| микседема дамуында

| диффузды токсикалы зобта

14. Глюкокортикоидтардың көп түзiлуi шақырады

| артериялық қысым жоғарылауын

| оң азоттық балансты

| гипогликемияны

| сүйектердiң жоғары оссификациясын

| жүйке жүйесiнiң қозғыштығының төмендеуiн

15. Орталық жүйке жүйесiнiң қозуы, артериялық қысымның жоғарылауы,

гипергликемия, остеопороз, лимфоцитоз көп түзiлуi кезiнде байқалады

| глюкокортикостероидтарды

| жыныс гормондарды

| паратиреоидты гормондарды

| меланиндi белсендiретiн гормондарды

| катехоламиндердi

Жағдайлық есеп:

Тәжірибе жүзінде эндокриндік дерт үлгісі алынған жануардың зат алмасуын зерттеген кезде глюкоза-6-фосфаттың тапшылығы, глюкоза-6-фосфотаза белсенділігінің жоғарылауы, глюконеогенездің күшеюі , гипергликемия, қанда бос май қышқылдары, фосфолипидтер және үшглицеридтер мөлшерлерінің жоғарылауы анықталған

1. Анықталған зталмасу өзгерістері қандай гормонның жеткіліксіздігімен түсіндіріледі?

2. Бұл патология кезінде неге глюкоза-6-фосфаттың тапшылығы дамиды және оның салдары қандай?+

№5.

• 
  Эндокринопатиялар дамуының негізгі тетіктерін сипаттауды
  
• 
  Қалқанша безінің және бүйрек үсті бездерінің гипо- және гиперфункциясының этиологиялық жайттарын білуді
  
• 
  Қалқанша безінің және бүйрек үсті бездерінің гипо- және гиперфункциясының негізгі өзгерістерінің патогенезін түсіндіруді
  
• 
  Қантты диабеттің I және II түрінің және диабеттік синдромның негізгі әйгіленімдерінің патогенезін түсіндіруді
  

1. 
   Ішкі сөлденіс бездері қызметінің орталық реттелу тетіктерінің бұзылыстары (транс- және парагипофиздік реттелу), себептері, даму тетіктері. Кері байланыс тетігінің бұзылысы.
   
2. 
   Ішкі сөлденіс бездері қызметінің бұзылыстарына әкелетін дерттік үрдістер.
   
3. 
   Гормондар белсенділігінің бұзылуының шеткері (безден тыс) тетіктері.
   
4. 
   Қалқанша безі қызметінің бұзылуы. Гипотиреоз, этиологиясы, негізгі көріністерінің патогенезі.
   

Мақсаты: аллоксанды диабетің шақырған егеуқұйрықтың зәрінде көмірсу және кетонды денелерді анықтау.

Тәжірибелік жануарға бір рет тері астына 5% аллоксан ерітіндісін 15-20 мг/кг салмағына шағып егеді. 48 сағаттан кейін инсулиндік жеткіліксіздіктің әсерінен тұрақты глюкозурия дамиды. Бақылаудағы және тәжірибелік егеуқұйрықтар ауыстырылатын торға салып бөлек пробиркаларға зәрін жинап отырады. Содан кейін 2 таза пробиркаға 1 мл әр жануардың зәрін оған 0,2 мл ниляндер реактивін құяды. Пробиркаларды ішіндегісімен 3 мин қайнатады. Зәрде глюкоза болса пробиркадағы сұйықтық қара түске боялады.

Кетонды денелерді анықтау үшін бөлек пробиркаларға зәрді құйып, әр қайсысына 0,25 мл алдын ала жасалынған натрий нитропруссидінің қаныққан ерітіндісін және 0,5 мл мұздай сірке қышқылын қосамыз. Пробирканы қозғап араластырып қабырғасына жағалатып 1 мл концентрацияланған аммиак ерітіндісін құяды. Зәрде ацетон болса екіге бөлінген шекарасында сия көк сақина тәрізді қабаты пайда болады.

Тұжырым мен қорытындысың жасайды.

6.Әдебиет

Қазақ тілінде

негізгі:

1.Нұрмұхамбетұлы Ә. Патофизиология: оқулық. – өнд., толықт. 3-бас. – Алматы, 2011.

2.Нұрмұхамбетұлы Ә. Клиникалық патофизиология: оқулық. – Алматы: Эверо, 2010.

3.Нұрмұхамбетұлы Ә. Ұрық дамуы мен балалық шақ ауруларының патофизиологиясы: монография. – Алматы, 2006.

4.Хасенова К. Патологиялық физиологиядан дәрістер жинағы: оқу құралы. Түркістан, 2005.

5.Нұрмұхамбетұлы Ә. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық) сөздік = Русско-казахский медицинский (физиологический) словарь. – Алматы, 2007.

1.Нұрмұхамбетұлы Ә. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық) сөздік. – Алматы:Эверо, 2007.

1.Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 1.

2.Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 2.

3.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник. – 4-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010.

4.Патологическая физиология: учебник /Под ред. Н.Н. Зайко. – 3-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2006.

5.Патофизиология. Руководство к практическим занятиям: учебное пособие /Под ред. В.В. Новицкого, О.И. Уразовой. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2011.

1.Долгих В.Т. Общая патофизиология: учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.

2.Баркова Э.Н. Руководство к практическому курсу патофизиологии: Учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.

3.Патофизиология и физиология в вопросах и ответах: учебное пособие /Л.З. Телль [и др.]. – М., 2007.

4.Фролов В.А. Общая патофизиология: электронный курс по патофизиологии и вступ. статья к нему: учебное пособие. – М., 2006. + 1 CD-ROM.

5.Рубцовенко А.В. Патологическая физиология: монография. – М., 2006.

6.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 1.

7.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 2.

8.Желтова Н.А. Патологическая физиология: учебное пособие. – М., 2005.

9.Патофизиология: учебное пособие /Под ред В.Ю. Шанина. – СПб., 2005.

10.Зайчик А.Ш. Патофизиология. Общая патофизиология (с основами иммунопатологии): учебное пособие для студентов мед. вузов. – 3-е изд., доп. и перераб. – СПб.: ЭЛБИ-СПб, 2005.

7.Бақылау

Тесттер

1. Адиссон ауруының жиi себебi

| бүйрек үстi бездерiнiң атрофиясы

| эпифиздiң гиперплазиясы

| бүйрек үстi бездерiнiң гипертрофиясы

| гипофиздiң iсiгi

| аутоиммундық тиреоидит

2. Конн ауруы (бiрiншiлiк альдостеронизм) көрiнедi

| натрийдiң ұсталуы, калийдiң жоғалуымен

| натрийдiң жоғалуы, калийдiң үсталуымен

| олигоуриямен

| гипотониямен

| сутегi иондарының жиналуымен

3. Тамақта йод құрамының жеткiлiксiздiгi кезiнде дамиды

| эндемиялық зоб

| гипертиреоз

| гипопаратиреоз

| аутоиммунды тиреоидит

| диффузды токсикалық зоб

4. Эндемиялық зоб патогенезiндегi жетiспейтiн тiзбегiн көрсетiңiз.

Йод тапшылығы тиреоидты гормондардың түзiлуiнiң төмендеуi Т3-Т4

қандағы мөлшерiнiң азаюы? қалқанша безiнiң гиперплазиясы

| ТТГ шығаруы артуы

| соматостатин түзiлуi артуы

| соматомедин түзiлуi артуы

| тиреолиберрин түзiлуi төмендеуi

| кортиколиберин түзiлуi төмендеуi

5. Гипотиреоздық ауыр жағдайларында есейген адамдарда дамиды

| микседема

| кретинизм

| евнухоидизм

| тырби нанизм

| гипергонадизм

6. Қалқанша безiнiң гормондарының артықтығы кездеседi

| диффузды токсикалық зобта

| микседемада

| эндемиялық кретинизмде

| акромегалияда

| инсулиномада

7. Қалқанша бездiң үлкеюi, бадырақ көздiлiк, негiзгi алмасуды жоғарылауы

және жылу түзу, тахикардия, жоғары психикалық қозғыштық тән

| Базедов ауруына

| қант диабетiне

| гипотиреозға

| Иценко-Кушинг ауруларына

| Аддисон ауруларына

8. Гипотиреоз кезiнде қанда тиреотропты гормонның артуы патологиялық

үрдiстiң орналасқан жерiн анықтайды

| қалқанша безiнде

| гипофизде

| гипоталамуста

| тимуста

| қалқанша маңы бездерiнде

9. Гипопаратиреоз патология кезiнде байқалады

| қалқанша маңы бездерiнiң

| қалқанша бездiң

| жыныс бездерiнiң

| айырша бездiң

| ұйқы безiнiң

10. Аденогипофиздің үлестік гипофункциясында дамуы мүмкін:

| Нанизмнің.

| Иценко-Кушинг ауруының.

| Гипертиреоздың.

| Артериялық гипертензияның.

| Базед ауруының.

11. Адренокортикотропты гормонның артық өндірілуі күшеюіне әкеледі:

| Кортизол шығуының.

| Паратгормон шығуының.

| Тироксин шығуының.

| Инсулин шығуының.

| Адреналин шығуының.

12. Эндокринді бездер қызметінің дұрыс трансгипофизды жолын көрсетініз:

| Ми қыртысы → гипоталамус → гипофиз → шеткері без.

| Ми қыртысы → шеткері без.

| Ми қыртысы → гипоталамус → жүйке өткізгіштіктері → шеткері без.

| Ми қыртысы → гипофиз → гипоталамус → шеткері без.

| Мидың қыртыс асты орталықтары → жүйке өткізгіштіктері → шеткері без.

13. Кортикостероидтармен ұзақ мерзімді емдеуі бірден тоқтату тапшылығына әкеледі:

| Кортизолдың.

| Соматотропты гормонның.

| Адреналиннің.

| Паратиреодты гормонның.

| Диурезге қарсы гормонның.

14. Трансгипофизарлық реттелуінің бұзылуы келесі гормондараның

түзілуінің бұзылысы негізінде жатады:

| тиреоидты гормондардың

| глюкагонның

| паратгормон

| катехоламиндердің

| инсулиннің

15. Гормондар белсенділігінің бұзылуының шеткері (безден тыс) тетіктеріне

жатады:

| гормондар биотүзілуі ферменттерінің тұқым қуалайтын ақаулары.

| гипоталамустың нейросекреторлық жасушаларының аденомасы.

| бездер дамуының туа біткен ақаулары.

| гормондар тұзілуіне көрек заттардың тапшылығы.
Жағдайлық есеп:

Шизофрениямен ауыраиын А. Деген науқаста инсулиндік шокпен ем алғаннан кейін қантты диабет ауруы дамыған.Қосымша тексеру кезінде,науқас қан сарысуын тәжірибелік жануарға бір уақытта инсулинмен бірге енгізген кезду инсулиннің гипогликеимиялық әсері жойылаиыны анықталған.