тарау
11
ТЫҢДА
ЛЫМ
БӨЛІГІ
Тыңдалым бөлігіне шолу
Тыңдалым бойынша тест мақсаты – тіл қолданушының тыңдаған
мəтін тақырыбын, идеясын түсіну, мəтіндегі негізгі пікірлер мен
қате пікірлерді анықтау, нақты деректер мен мəтін бөліктеріндегі
ақпараттарды есте сақтау, жауап бере алу дағдыларын бағалау.
Қазақ тілін орта деңгейде меңгеруді бағалауға арналған тыңдалым
бөлігі бойынша тест 3 бөлімнен тұрады.
Бірінші бөлімде қарапайым жəне базалық деңгейлердегі
жағдаяттарды кең əрі толық сипаттаған 10-12 сөйлемнен тұратын
орташа 4 диалог беріледі. Əр диалогке 3 тапсырмадан, барлығы
12 тест тапсырмасы берілген. Əкімшілік орындарда (деканатта,
дирекцияда, офисте), поштада, банкте, ақша айырбастау
орындарында, театрда, мұражайда, қонақ үйде т.с.с. болған
диалогтер, газеттен алынған немесе көркем əдебиет кейіпкерлерінің
бейімделген сұхбаттары қолданылады. Тапсырма мəтіндердегі
дұрыс ақпаратты көрсетіп, қате пікірлер мен сəйкес пікірлерді табуға
құрылған. Дұрыс жауап нұсқасы қазіргі сөйлеу ережесіне, этикалық
нормаға сай грамматикалық тұрғыдан сауатты болуы қажет.
Екінші бөлімде 15-25 сөйлемнен тұратын ұзақтау 2 диалог беріледі,
əр диалогке 4 тест тапсырмасынан, барлығы 8 тапсырма берілген.
Диалогтер газет-журналдардан алынған мəтіндерді жаңа кітаптар,
театр қойылымдары, спорт жаңалықтары, мəдениет жаңалықтары
мен саяси оқиғалар т.б. тақырыптарды қамтиды. Үлкен-кішімен,
құрдастармен, бейтаныс ортамен қарым-қатынас орнатуға құрылған
сұхбаттар да беріледі. Тапсырма сұхбатқа қатысушылардың
жаңалықтарды қабылдау жайы мен көңіл күйін, сезімі мен көзқарасын
анықтауға жəне негізгі пікірді көрсетуге, нақты деректерді айқындау
мен диалогке қатысушылардың ниетін түсінуге бағытталады.
Үшінші бөлімде 180-200 сөзден немесе 25-30 сөйлемнен тұратын
2 монолог беріледі. Мəтінде таныс емес жаңа сөздер де кездеседі. Əр
диалогке 5 тест тапсырмасы, барлығы 10 тест тапсырмасы беріледі.
Оқу орындары, жұмыс түрлері жайлы жарнама, мамандығы, қызметі
жайлы кең түрдегі əңгіме, еліміздегі жоғары оқу орындары туралы
мəлімет, қаланың көрікті жерлері, қазақ халқының тұрмысы, салт-
дəстүрлері жайлы мəтіндер, аздап бейімделген іс-қағаздар үлгілері
(қызметтік хат, мінездеме, өмірбаян) беріледі. Тапсырмалар мəтін
тақырыбын дəл табуға, мəтін идеясын түсінуге жəне мəтін бөліктерін
айқындауға құрылады.
Тыңдалым бөлігінің тапсырмаларын дұрыс орындау үшін:
1) мұқият тыңдау;
2) жалпы түсіну;
3) ұзақтау диалогтер мен мəтін мазмұнын толық түсіну;
4) бірнеше ақпаратты бөлшектеп есте сақтау;
5) мəтіндегі ақпараттардың берілуіне – грамматикалық құрылымына
(болған іс, болатын іс, болып жатқан іс) назар аудару қажет.
12
Обзор блока Аудирование
Целью теста по аудированию является оценка навыков
определения темы текста, основной либо ошибочной информации
по тексту, запоминания конкретных сведений и информации
в отдельных частях текста, умения отвечать на поставленные
вопросы.
Тест по аудированию, предназначенный для оценки среднего
уровня владения казахским языком, состоит из 3-х частей.
В первой части содержится 4 средних диалога, состоящих из
10-12 предложений, в которых широко и в полном объеме
описываются ситуации элементарного и базового уровней.
Каждый диалог содержит 3 задания, всего – 12 заданий. Диалоги,
происходящие в административных местах (деканате, дирекции,
офисе), на почте, в банке, в пункте обмена валюты, театре,
музее, гостинице и т.д. взяты из газет или адаптированы диалоги
персонажей художественной литературы. Задания рассчитаны
на определение правильной информации, поиск ошибочного и
правильного мнения. Правильный ответ должен быть сформулирован
грамотно и дан в соответствии с правилами современной орфоэпии,
нормами этики.
Вторая часть состоит из 2-х более длительных диалогов,
содержащих по 15-25 предложений, каждый диалог включает в себя
4 задания, всего – 8 заданий.
Диалоги взяты из газет и журналов, охватывают такие темы,
как новые книги, театральные постановки, спортивные новости,
культурные новости, политические события и т.д. Также даются
диалоги, предназначенные для установления отношений между
старшими и младшими, сверстниками, незнакомой аудиторией.
Тыңдалым бөлігінің орта деңгейі тапсырмаларын орындау
ережесі:
● Тыңдалым бөлігі бойынша тест тапсырмаларының саны – 30;
● Тыңдалым бөлігінде тест орындау үшін 25 минут уақыт
беріледі.
●
Тест тапсырмалары жеңілден қиынға қарай қағидасына
негізделген (тапсырмалардың үлесі: күрделігі бойынша 12 тест
тапсырмасы орташа, 8 – қиындау, 10 – қиын тапсырмалар болып
бөлінген).
Қосымша диск бойынша нұсқаулық
Қосымша дискіде берілген бағдарламаны Windows операциялық
жүйесіне орнатыңыз. Жұмыс үстеліндегі арнайы белгіні шертіп,
бағдарламаны іске қосыңыз. Пайда болған терезеден Тыңдалым
бөлігін таңдайсыз. Мəтіндердің реттік нөмірлеріне сəйкес
аудиожазбаны арнайы батырманы басу арқылы тыңдайсыз.
Аудиожазбаны тыңдау арқылы мəтінге сəйкес тест тапсырмаларын
орындаңыз. Əр тапсырманы орындау үшін 15 секунд уақыт
беріледі.
13
ТЫҢДА
ЛЫМ
БӨЛІГІ
Целью заданий является оценка восприятия новостей, определение
настроения, чувств и взглядов участников диалога, определение
основной информации текста, выяснение конкретных сведений и
понимание намерений участников диалога.
В третьей части дается 2 монолога, состоящих из 180-200 слов
или 25-30 предложений. В текстах встречаются незнакомые слова.
В каждом монологе по 5 заданий, всего – 10 заданий. Здесь даются
тексты, содержащие рекламу учебных заведений и различных
видов работ, более объемные рассказы о специальности, роде
деятельности, сведения о высших учебных заведениях нашей
страны, достопримечательностях городов, тексты о быте и
традициях казахского народа, адаптированные образцы деловых
бумаг (служебные письма, характеристики, автобиография).
Задания рассчитаны на четкое определение темы и идеи текста,
на умение выявить его структурные части. Последнее задание
рассчитано на умение правильно сделать заключение.
Для успешного выполнения заданий по аудированию
необходимо соблюдать следующие требования:
- внимательно прослушать представленную информацию;
- понять общее содержание информации;
- при прослушивании диалогов, текстов большого объема
необходимо понимать основную идею текста, воспринимать текст в
целом;
- необходимо также логически структурировать прослушанную
информацию;
- следует обращать внимание на грамматические особенности
текста (в частности, на время действия – прошедшее, настоящее,
будущее и пр.).
Правила выполнения заданий среднего уровня:
● на прослушивание материала и выполнение заданий дается
25 минут;
● количество заданий среднего уровня блока аудирования – 30.
● задания сформированы по принципу возрастающей сложности
(12 – средней сложности, 8 – более сложные, 10 – сложные).
Инструкция к прилагаемому диску
Установите программу на прилагаемом диске в операционную
систему Windows. Щелкнув на специальный значок на рабочем
столе, запустите программу. На появившемся окне выберите
Тыңдалым бөлігі (блок Аудирование). Прослушайте аудиозапись,
соответствующую порядковому номеру текста, нажав на кнопку
проигрывателя. Прослушав аудиозапись, выполните тестовые
задания по тексту. Для выполнения каждого задания отводится
15 секунд.
14
Тыңдалым бөлігі.
Алдын ала тест
Блок Аудирование.
Предварительный тест
1
● Бірінші бөлімде Сіз 4 диалог тыңдайсыз.
● Диалогтердің мазмұнына сəйкес əр диалогке 3 тапсырмадан, барлығы 12 тапсырма
беріледі.
● Тілдік дағдылардың тиімді қалыптасуы үшін, диалогтерді бір рет қана тыңдаңыз.
Бірінші бөлім
● В первой части Вы прослушаете 4 диалога.
● По содержанию каждого диалога необходимо ответить на 3 тестовых задания.
Всего 12 тестовых заданий.
● Для формирования речевых навыков диалоги прослушиваются только один раз.
Диалог мазмұнына сəйкес ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, соответствующую содержанию диалога.
1
A) Мақпал жеке концертін берді.
B) Мақпал халық əндерін ұнатады.
C) Мақпал мұғалім болуды армандайды.
D) Мақпал 2005 жылғы Юрмалада жеңімпаз атанды.
1-диалог тапсырмалары
Мəтін мазмұнына сəйкес келмейтін ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, не соответствующую содержанию текста.
2
A) Мақпалдың ата-анасы да əн айтады.
B) Мақпал лирикалық əндерді ұнатады.
C) Мақпал Талдықорған облысында туған.
D) Мақпал – Юрмалада өткен халықаралық байқаудың жеңімпазы.
Дұрыс жауапты табыңыз.
Найдите правильный ответ.
3
A) Мақпалдың анасы – əнші.
B) Мақпалдың анасы – ақын.
C) Мақпалдың анасы – суретші.
D) Мақпалдың анасы – педагог-психолог.
Сөйлемді диалог мазмұнына сəйкес толықтырыңыз.
Дополните предложение в соответствии с содержанием диалога.
4
Саябақта жеңілдік ... .
A) он үш жасқа дейінгі балаларға бар
B) бес жасқа дейінгі балаларға ғана беріледі
C) он үш жастан жоғарыларға қарастырылған
D) бес-он екі жас аралығындағы балаларға беріледі
2-диалог тапсырмалары
15
ТЫҢДА
ЛЫМ
БӨЛІГІ
Мəтін мазмұнына сəйкес келмейтін ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, не соответствующую содержанию текста.
5
A) Саябақта түрлі танымдық байқаулар, ойындар өтеді.
B) Мамырда қоршаған ортаны қорғау күні атап өтіледі.
C) Саябақта дала бүркіті, қаршыға, қырғи сияқты құстар бар.
D) Құлан, арқар, қабылан сынды хайуанаттар Қызыл кітапқа енген.
Сөйлемді толықтырыңыз.
Дополните предложение.
6
Мерекелік іс-шаралар ... арналады.
A) тек балаларға
B) тек ата-аналарға
C) балалар мен қонақтарға
D) саябақты тамашалаушыларға
Диалог мазмұнына сəйкес ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, соответствующую содержанию диалога.
7
A) Жарас аға басшылық қызметке тұрды.
B) Жарас аға мемлекеттік тілді жақсы біледі.
C) Жарас ағаның педагогикалық тəжірбиесі бар.
D) Жарас ағаның басшылық қызметте көп жылдық тəжірибесі бар.
3-диалог тапсырмалары
Көп нүктенің орнына қажетті сөзді қойыңыз.
Вместо многоточия вставьте нужное слово.
8
Газеттің ... жұмысқа шақырады.
A) жарнама бөліміне
B) əдеби сын бөліміне
C) басшылық қызметіне
D) компьютерлік бөлімге
Диалог мазмұны бойынша сұраққа жауап беріңіз.
Ответьте на вопрос в соответствии с содержанием диалога.
9
Тоғжанның Жарас ағасы туралы пікірі қандай?
A) жақсы
B) жаман
C) жоғары
D) жағымды
Диалог мазмұнына сəйкес ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, соответствующую содержанию диалога.
10
A) Бəйшешек жазда өседі.
B) Бəйшешек шөл жерлерде өседі.
C) Бəйшешек наурыз айында шығады.
D) Бəйшешек шыққанда дала алуан түске боялады.
4-диалог тапсырмалары
16
● Екінші бөлімде Сіз 2 диалог тыңдайсыз.
● Диалогтердің мазмұнына сəйкес əр диалогке 4 тапсырмадан, барлығы 8 тапсырма
беріледі.
● Тілдік дағдылардың тиімді қалыптасуы үшін, диалогтерді бір рет қана тыңдаңыз.
● В первой части Вы прослушаете 2 диалога.
● По содержанию каждого диалога необходимо ответить на 4 тестовых задания. Всего
8 тестовых заданий.
● Для формирования речевых навыков диалоги прослушиваются только один раз.
Екінші бөлім
Мəтін мазмұнына сəйкес келмейтін ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, не соответствующую содержанию диалога.
11
A) Жауқазын тау беткейінде өседі.
B) Жауқазын көктемде гүл ашады.
C) Жауқазын Қызыл кітапқа енген.
D) Жауқазын сары жəне қызыл түсті болады.
Көп нүктенің орнына қажетті сөзді қойыңыз.
Вместо многоточия вставьте нужное слово.
12
Бəйшешек пен жауқазын ... айында гүл ашады.
A) шілде
B) мамыр
C) наурыз
D) маусым
Негізгі ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите основную информацию.
13
A) Еленаның сазгерлігі
B) Еленаның студент кезі
C) Мұқағалидың өлеңдерінің құдіреті
D) Еленаның Жұмекен, Фариза, Төлеген өлеңдеріне сүйіспеншілігі
5-диалог тапсырмалары
Нақты деректі анықтаңыз.
Укажите конкретный факт.
14
A) Еленаның əндері көп.
B) Елена домбыра тартады.
C) Мұқағалидың өлеңдері – əсерлі.
D) Елена – «Үкілі үміт» байқауының лауреаты.
Дұрыс жауапты табыңыз.
Найдите правильный ответ.
15
Қандай əннің жазылу тарихы айтылған?
A) «Сыр елі»
B) «Үкілі үміт»
C) «Көздеріңе ғашықпын»
D) «Нұр жауып тұрған көктемде»
17
ТЫҢДА_ЛЫМ_БӨЛІГІ_Дұрыс_жауапты_табыңыз._Найдите_правильный_ответ._16'>ТЫҢДА
ЛЫМ
БӨЛІГІ
Дұрыс жауапты табыңыз.
Найдите правильный ответ.
16
Сұхбат алушының мақсаты не?
A) Еленаның əнші болу себебін білу.
B) Еленаның сазгер болу себебін анықтау.
C) Еленаға Мұқағали өлеңдерінің əсерін білу.
D) Еленаның өнердегі жетістіктері туралы білгісі келу.
Негізгі ақпаратты табыңыз.
Найдите основную информацию.
17
A) Бұзылған жемістің зияны.
B) Жүзімнің дəрумендік қасиеті.
C) Жеміс-жидектерді дұрыс пайдалану.
D) Жеміс-жидектердің денсаулыққа пайдасы.
6-диалог тапсырмалары
Нақты деректі анықтаңыз.
Укажите конкретный факт.
18
A) Жеміс-жидектер дəрумендерге бай.
B) Жеміс-жидектер иммунитетті көтереді.
C) Күнде жеміс-жидек жеп жүрген дұрыс.
D) Бұзылған жемістің бойында улы зат түзіледі.
Сөйлемді мəтін мазмұнына сай нақты дерекпен толықтырыңыз.
Дополните предложение конкретным фактом, соотвествующим содержанию
текста.
19
Сəбіздің шырыны ... ем.
A) буын ауруына
B) жүрек ауруына
C) бауыр ауырғанда
D) қатерлі ісік ауруына
Дұрыс нұсқаны анықтаңыз.
Определите правильный ответ.
20
Сұхбат алушының мақсаты – ... .
A) бақшада өсіруге болатын жемістер туралы білу.
B) жеміс-жидектердің, көкөністердің түрлері туралы білу.
C) жеміс-жидектер мен көкөністердің пайдасы туралы кеңес алу.
D) жеміс-жидектер мен көкөністерді дұрыс өсіру туралы кеңес алу.
18
1-мəтін
● Үшінші бөлімде Сіз 2 мəтін тыңдайсыз.
● Мəтін мазмұнына сəйкес əр мəтінге 5 тест тапсырмасынан, барлығы 10 тапсырма
беріледі.
● Тілдік дағдылардың тиімді қалыптасуы үшін, мəтіндерді бір рет қана тыңдаңыз.
● В четвертой части Вы прослушаете 2 текста.
● По содержанию каждого текста необходимо ответить на 5 тестовых заданий. Всего
10 тестовых заданий.
● Для формирования речевых навыков тексты прослушиваются только один раз.
Үшінші бөлім
Мəтінге лайық тақырып таңдаңыз.
Выберите подходящий заголовок для текста.
21
A) Майқы бидің даналығы
B) Майқы бидің ұрпақтары
C) Билердің хандар саясатына ықпалы
D) Би жəне оның қазақ қоғамындағы орны
Мəтіннің алғашқы бөлігінің мазмұнын анықтаңыз.
Определите содержание вступительной части текста.
22
A) «Билер соты»
B) Бидің кім екендігі
C) Майқы бидің өсиеті
D) Қазақтың тұңғыш биі
Мəтіннің соңғы бөлігінің мазмұнын анықтаңыз.
Определите содержание заключительной части текста.
23
A) Қазақтың билері.
B) Майқы би туралы аңыздар.
C) Майқы би туралы халық нақылы.
D) Майқы би – түркі халықтарына ортақ би.
Мəтіннің негізгі идеясын анықтаңыз.
Определите основную идею текста.
24
A) Майқы бимен таныстыру.
B) Мемлекеттік бірлікті насихаттау.
C) Хандар кеңесі туралы ақпарат беру.
D) Би төрелігін, шешендік өнерді дəріптеу.
Мəтіннің түйінін анықтаңыз.
Сделайте вывод по тексту.
25
A) Билер кеңесін құру керек.
B) Билер ісінен өнеге алу керек.
C) Билер – бейбіт өмірді жақтаушылар.
D) Майқы би –қазақтың ұлттық шешендік өнерінің атасы.
19
ТЫҢДА
ЛЫМ
БӨЛІГІ
2-мəтін
Мəтін мазмұнына сай тақырыпты көрсетіңіз.
Укажите подходящий заголовок для текста.
26
A) Тастағы көне жазу
B) Кир патшаның жеңілісі
C) Тұмар ханымның жеңісі
D) Дари патшаның кек алуы
Мəтіндегі негізгі ойды көрсетіңіз.
Укажите основную мысль текста.
27
A) Жазу 414 сөйлемнен тұрады.
B) Жартас жерден 152 метр биіктікте орналасқан.
C) Жазу əлемге «Бехистун» деген атпен танымал болған.
D) Бехистун жазбасы – Азия тарихы туралы көне дерек көзі.
Мəтіннің соңғы бөлігіндегі ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, которая была изложена в заключительной части текста.
28
A) Дари патшаның Ұлы далаға жорығы.
B) Жартасқа салынған патшалардың суреті.
C) «Бехистун жартасы» қазіргі Иран жерінде орналасқан.
D) «Бехистун жазбасын» дүниеге таратқан – ағылшын ғалымы.
Мəтіннің басында берілген ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, которая была изложена во вступительной части текста.
29
A) Тастағы жазудың көлемі.
B) Тасқа қашап жазушы ұсталар.
C) Дари жорығының жеңіске жетуі.
D) Тастағы жазудың қай тілде жазылғандығы.
Мəтіннің түйіні бола алмайтын қатарды көрсетіңіз.
Укажите строку, которая не может резюмировать текст.
30
A) Тастағы суреттер – тарихи дерек.
B) «Бехистун жазбалары» тарих үшін құнды.
C) «Бехистун жазбаларын» əлемге таныту керек.
D) Дари патша жеңісінің куəсі – тастағы суреттер.
20
Тыңдалым бөлігі.
Тест тапсырмаларын талдау
Блок Аудирование.
Анализ тестовых заданий
2
● Бірінші бөлімде Сіз 4 диалог тыңдайсыз.
● Диалогтердің мазмұнына сəйкес əр диалогке 3 тапсырмадан, барлығы 12 тапсырма
беріледі.
● Тілдік дағдылардың тиімді қалыптасуы үшін, диалогтерді бір рет қана тыңдаңыз.
● В первой части Вы прослушаете 4 диалога.
● По содержанию каждого диалога необходимо ответить на 3 тестовых задания.
Всего 12 тестовых заданий.
● Для формирования речевых навыков диалоги прослушиваются только один раз.
Бірінші бөлім
1-диалог
1
«Қазақстан» телеарнасы ... .
A) сенбі, жексенбі күндері таза қазақша хабар таратады.
B) Президент тапсырмасы бойынша таза қазақшаға көшті.
C) Премьер-Министрдің жарлығы бойынша қазақшаға көшті.
D) көрермендердің сұрауы бойынша таза қазақ тілінде хабар тарата бастады.
Диалог мазмұнына сəйкес ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, соответствующую содержанию диалога.
– Нұржан Жалауқызы, «Қазақстан» телеарнасының толық қазақ тіліне көшуі
туралы ақпаратты біздің оқырмандар қуанышпен қабылдап жатыр. Осы игі
қадамның мəн-маңызына тоқталып өтіңізші?
– Бұл орайда тапсырма Мемлекет басшысы Н. Назарбаев тарапынан болғанын
қалың қауым жақсы біледі. Президент 2011 жылғы 1 наурызда елдегі ең ықпалды
ақпарат құралдары өкілдерімен кездесу кезінде «Қазақстан» телеарнасы
үстіміздегі жылдың 1 қыркүйегінен бастап тек қазақ тілінде хабар таратуға көшеді
деген пікірін айтты. Сосын мамыр айындағы Дүниежүзі қазақтарының кезекті
төртінші құрылтайында тағы осы шешімін тиянақтай түсті. Əр елден келген
қандастарымыз бұл ізгі ниетті қошеметпен қарсы алды.
1) Мəтінде телеарнаның толық қазақшаға көшірілгендігі айтылған.
2) Телеарнаны қазақшаға көшіру туралы Елбасы пікір білдірген.
3) Мəтінде Премьер-Министр туралы ақпарат жоқ.
4) Мəтінде көрермендер туралы да ештеңе айтылмаған.
Толық қазақшаға көшіру – аптаның барлық күндерінде қазақша хабар тарату.
21
ТЫҢДА
ЛЫМ
БӨЛІГІ
2
A) «Қазақстан» телеарнасы таза қазақ тілінде хабар таратады.
B) Мамырда Дүниежүзі қазақтарының кезекті құрылтайы өтті.
C) Телеарна 1 наурыздан бастап таза қазақ тілінде хабар таратады.
D) Телеарна Президент нұсқауы бойынша қазақша хабар таратуға көшті.
Диалог мазмұнына сəйкес келмейтін ақпаратты көрсетіңіз.
Укажите информацию, не соответствующую содержанию диалога.
1) Телеарнаның қазақ тілінде хабар тарататыны туралы мəтінде айтылған.
2) Дүниежүзі қазақтарының мамырда өткен құрылтайы туралы ақпарат бар.
3) 1 наурыз – телеарнаның болашақта қазақ тілінде хабар таратуға көшетінін хабарлаған уақыт.
4) Телеарнаны толық қазақшаға көшіруге Н.Назарбаев тапсырма берген.
3
Телеарна туралы жаңалықты шетелден келген қазақтар қалай қабылдады?
A) қолдады
B) түсінбеді
C) құптамады
D) қарсы болды
Диалог мазмұнына сай дұрыс жауапты табыңыз.
Найдите правильный ответ в соответствии с содержанием диалога.
1) Қолдады – құптады, келісті, жақсы қабылдады
2) Түсінбеді – ұқпады
3) Құптамады – қолдамады, қарсы болды
4) Қарсы болды – келіспеді, қаламады
2-диалог
4
Мəтінде айтылған жақсы қасиет – ...
A) алауыздық
B) өзімшілдік
C) сабырлылық
D) ынтымақтастық
Сөйлемді диалог мазмұнына сəйкес толықтырыңыз.
Дополните предложение в соответствии с содержанием диалога.
Алдына сəлем бере жəне елді ынтымақтастыру жөнінде келген Төлеге Əнет
баба садақтың алты оғын біртіндеп сындырып, екі бүктеп он екі шыбық етіп
ортасынан буып: Міне, енді сындырып көрші,- дейді. Бума шыбықты сындыра
алмаған Төле оны Əнет бабаға қайтарып:
– Айып етпеңіз, бұл жұмбағыңызды түсінбедім, - депті.
Сонда Əнет баба мынадай өсиет айтыпты:
– Төлежан, ешқашан да өзімшіл болма, көптің айтқанын тыңда. Көпті тыңдасаң,
көп те сенің айтқаныңды орындайды. Көп болсаңдар, өзара ынтымақта болсаңдар,
сендердің белдеріңді ешкім де сындыра алмайды. Ал əрқайсың жеке дара болып,
ынтымақтарың жараспайтын болса, мына жеке шыбықтарды сындырған секілді
əркім-ақ бірліктеріңді бұзып, берекелеріңді кетіреді.
«Қазақтың би-шешендері» кітабынан
1) Алауыздық – бір-бірімен тату болмау
2) Өзімшілдік – тек қана өзінің жеке басын ойлау
3) Сабырлылық – ұстамдылық, шыдамдылық
4) Ынтымақтастық – татулық, бірлік, достық
22
1) Төле Əнет бабамен ел бірлігі туралы ақылдасты.
2) Бір шыбықты сындыру оңай, ал бума шыбықты сындыру қиын.
3) Əнет баба бірлік, ынтымақтастық туралы өсиет айтты.
4) Əнет баба берген жұмбақ – бума шыбықты сындыру болатын.
Достарыңызбен бөлісу: |