Тмд елдерінің ішінде Ресейден кейін екінші орында тұр
Машина жасау өндірісінің салалары
жүктеу/скачать 0,6 Mb.
|
казахстан географиясы
- Бұл бет үшін навигация:
- Химия өндірісі
- Ауыл-шаруашылық өнеркәсіп салалары
- Қазақстанның көлік кешені
- Темір жол
- Су көлігі
- Автомибиль жолдары
- Әуе жолы
- Құбыр жолы
- Қазақстан Республикасы экономикалық аудандарының географиясы [ өңдеу]
Химия өндірісі[өңдеу]Химия өнеркәсібінің кәсіпорындары Қазақстанның біршама аймақтарында орналасқан. Өнеркәсіптің әр түрлі салаларының, ауыл шаруашылығының, халықтың мұқтажын қанағаттандыру үшін бұл өндірістің шығаратын өнімдерінің түрі де, көлемі де аумақты.[55] Фосфор тыңайтқышы Қаратау химия өндірісі (фосфор ұны), фосфор тұздары (Шымкент, Тараз), суперфосфат (Тараз, Ақтөбе, Алға) Азот тыңайтқышы Теміртауда Өскемендегі титан-магний комбинаты жанынан қосымша өнім калий тыңайтқыштары Ақтөбе - хром қосындылары, Ақтау – пластмасса, тұтыну заттары, тіс пастасы, Атырау — полиэтилен, су сабын, кір сабын, Шымкент -шина, фармацевтік препараттар Өскемен, Риддер, Балқаш, Жезқазған - күкірт қышқылы Теміртау - азот, синтетикалық каучук Қостанай - жасанды талшық Тараз - минералды тыңайтқыштар шығаратын ірі химия комбинаты орналасқан. Ауыл-шаруашылық өнеркәсіп салалары[өңдеу]Ауыл шаруашылығы Қазақстан экономикасының негізгі салаларының бірі болып табылады. Аграрлық сектордың даму деңгейі қашан да қазақстандық қоғамның экономикалық және қоғамдық-саяси тұрақтылығын анықтайтын факторы болып келеді.[56] Ең ірі ет комбинаттары: Алматы, Петропавл, Семей, Қызылорда, Орал, Тараз қалаларында Ірі сүт, май өнеркәсібі Алматы, Қарағанды, Астана, Орал, Өскемен. Қостанай, Семей, Петропавл, Павлодар, Шымкент, Көкшетау қалаларында Қант өнеркәсібі: Тараз, Шу, Боралдай, Қарабұлақ, Киров, Меркеде Балық өнеркәсібі: Атырау, Балқаш, Зайсанда Ұн жарма өнеркәсібі: Солтүстік Қазақстан, Астана, Тараз, Қапшағай, Қостанайда Макарон өнімдері: Ақтөбе, Алматы, Қарағанды, Петропавл, Шымкент, Семейде Мақта майын шығару өнеркәсібі: Шымкентте Ірі ас тұзының қоры: Павлодар, Қызылордада Жүн жуу кәсіпорындары: Семей, Тараз, Ақтөбе қалаларында Жүннен бұйым жасау: Семей, Қостанай, Алматы қалаларында Киіз басу: Орал, Петропавл қалаларында Киім тігу: Алматы, Тараз, Семей, Павлодар, Талдықорған, Қостанай, Қызылорда Тері илеу: Алматы, Семей, Орал, Тараз, Қостанай, Қызылорда қалаларында Шұлық фабрикасы: Семей, Қарағанды, Шымкентте Жүн иіретін комбинат: Астанада, Өскеменде жібек мата шығарады, Фарфор-фаянс: Астана мен Қапшағайда Трикотаж фабрикасы: Алматы, Қарағанды, Шымкент, Өскемен, Жезқазғанда Мақта тазалау зауыты: Түркістан, Мақтааралда. Қазақстанның көлік кешені[өңдеу]Қазақстан темір жолы схемасы Қазақстанда көліктің барлық түрі дамыған. Жүк айналымында темір жол - 57,5%, өзен көлігі - 0,02%, автомобиль - 15,5%, әуе – 2,9%, кұбыр көлігі -27%. Темір жол[өңдеу]Қазақстанда темір жолдың ұзындығы 15000 км. Атырау-Астрахан темір жол торабы Солтүстік Кавказ елдері мен Батыс Қазақстанды байланыстырады. Ендік бағыттағы 3 транзиттік ірі теміржол магистралдары: ТрансСібір Оңтүстік Сібір (Магнитогорск-Қарталы-Астана-Павлодар-Барнаул). Орта Сібір Республикалық маңызы бар бойлық бағыттағы 3 магистралді атауға болады: Орынбор-Ташкент (Батыс арқылы өтеді). Ескі теміржол Семей-Алматы-Құлан-Тараз-Шымкент-Арыс (Құлан-Семей арасындағы бөлігін Түркістан-Сібір (Түрксіб) деп атайды) Петропавл-Ақмола-Қарағанды-Мойынты-Шу (ТрансҚазақстан деп аталады). Қазақстан темір жолының үлесіне көлік қатынасының барлық түрлері бойынша тасылатын жүктің төрттен үш бөлігін қалалар мен ауылдар және басқада жерлерге жол жүретін жолаушылардың тең жарымы тиеді.[57] Су көлігі[өңдеу]Су көлігі негізінен: Жайық, Ертіс, Сырдария, Есіл, Іле, Қаратал өзендері мен Балқаш көлі, Каспий теңізі алаптарында қызмет көрсетеді. Су жолының ұзындығы 6 мың км, соның 4 мың км өзен, көлге келеді. Ірі порттар: Атырау, Орал, Өскемен, Павлодар, Ақтау. Автомибиль жолдары[өңдеу]Астана - Бурабай автобанының төлем бекеті Автомобиль жолдардың жалпы ұзындығы 94000 км. Басты ірі магистральдары: Алматы-Тараз-Шымкент-Ташкент; Алматы-Семей-Өскемен-Жаркент-Талдықорған-Текелі; Алматы-Шелек-Нарынқол; Қарағанды–Қарқаралы; Орал-Атырау; Қостанай-Арқалық; Қарағанды-Жезқазған. Әуе жолы[өңдеу]Әуе жолының жалпы ұзындығы - 100 мың км. Әуе көлігімен шамамен 21,4 млн. т. жүк, 7 млн. жолаушы тасымалданады. Қазақстанның әуе кеңістігінде 72 халықаралық әуе жолы түйіседі. Еліміздегі 51 әуежолдың 13-і халықаралық ұшақтарға қызмет атқарады, ал 21-і республикалық маңызға ие. Құбыр жолы[өңдеу]Мұнайдың 60%-ы құбырмен тасымалданады. Ең алғаш салынған мұнай құбырының ұзындығы 60 км-лік Доссор-Ракуша. Келешекте Республика аумағы арқылы Батыс Қазақстаннан 5 бағытта мұнай құбырын тарту жоспарлануда. Теңіз кен орнынан - Ресейдің Қара теңіз жағалауына, ұзындығы 1500км. Теңіз - Баку - Супса (Грузияның Қара теңіз жағалау) - Джейхан(Түркия Жерорта теңізі жағалауы). Ирак мемлекеті арқылы Парсы шығанағы жағалауында Теңіз-Харг, ұзындығы 2505 км. Батыс Қазақстан - Қытай - Тынық мұхиты жағалауы. Атасу (Қарағанды облысы)-Алашонькоу (Қытай). Батыс Қазақстан - Құмкөл мұнай құбыры. Қазақстан Республикасы экономикалық аудандарының географиясы[өңдеу]Қазақстан Республикасы экономикалық аудандары Қазақстан аумағының үлкендігі, табиғат жағдайлары мен ресурстарының алуан түрлілігі географиялық еңбек бөлінісінің (ГЕБ) негізі болып табылады. Қазақстан аумағында 14 облыс бар, олар 5 экономикалық ауданға топтастырылған. Орталық Қазақстан: Қарағанды облысы; Батыс Қазақстан: Ақтөбе облысы, Батыс Қазақстан облысы, Атырау облысы, Маңғыстау облысы; Оңтүстік Қазақстан: Қызылорда облысы, Түркістан облысы, Жамбыл облысы, Алматы облысы; Солтүстік Қазақстан: Қостанай облысы, Солтүстік Қазақстан облысы, Павлодар облысы, Ақмола облысы; Шығыс Қазақстан: Шығыс Қазақстан облысы. жүктеу/скачать 0,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|