1.Салық құқығы қатынастарының субъектілері. Олардың құқықтары мен міндеттемелері Салык кукыгы катынастарынын субъектілері туралы сез козамастан бурын, біз сол катынастардын озінін сипатын біліп алуларымыз кажет, яни олардын уйымдастырушылык па, элде материалдык кукыктык катынастар ма екендігі бізге айкын болуы тиіс. КуКыктык катынастардын эрбір турі ез максаттарын шешеді жене озінін субьектілік курамында ерекше тустарына иеболуы мумкін.
Сонымен катар "кукыктык катынас субъектілері" мен "кукыктык катынас катысушылары" деген тусініктердін ара-жігін ажыратып алуларымыз кажет.Ен біріншіден, материалдык салыктык-кукыктык катынастардан бастау алайык. Былайша алып караганда мунын еш киын тусы жок секілді, ягни бул салыкты телейтін тулга мен оны алатыннын арасында пайда болган катынас
секілді. Біріншісі болып салык телеуші танылады (ол сонымен катар салык субъектісі болып табылады) жане мемлекет. Сонымен материалдык салык куКыктык катынастарынын субъектілері болып барлык кезде бір жагынан - мемлекет, екінші жагнан - салык телеушітанылады.Эрине, мемлекет - курделі курылым бола турып, тутастай алганда салык кукыктык катынасынын субъектісі ретінде таныл аннан кейін оган берілген кукыктардын барлыгын пайдаланып, міндеттерді жузеге асыра алмайды.Сондыктан да осыны болдырмас ушін мемлекет турлі салык кУКЫкТык катынастарына езінін сол катынастара лайыкталган органдары аркылы катысады. Барлык кездегі мундай жагдаларда мамандандырылган салык кызметін жузеге асырушы органдар мундай катынастарта туседі. Мемлекеттін муддесін жузеге асыру максатында мундай катынастарда мемлекет оз органдарына салык кукыгы нормаларынын шегінен шыкпай отырып оларга кен кузырет береді (2]. Кей жагдайларда карап отырсаныз, авторлар салык кукыктык катынас катысушылары туралы айткан кезде тек кана мемлекеттін салык кызметі органдарын айтумен гана шектеледі.Менін ойымша ол дурыс емес.Материалдык салыктык кУкЫтык
катынастардын катысушысы (субъектісі)болып салык кызметі органдары емес, мемлекет екендігін делелдеу киын емес.Атап айтар болсак, салык телеуші салыкты мемлекеттін салык кызметі
органына емес, сол мемлекеттін нак озіне телейді. Сонымен катар біз сез клып отырган бюджет Парламенттін,Укіметтін, тіптен алганда Салык кызметін органдарынын емес нак осы
мемлекеттін меншігі болып табылады.Тиісінше, салык телеушнін басты міндеті - салыкты бюджетке телеу салык телеушінін салык кызметі органынын алдындаты емес, мемлекеттін алдынданы борыш болып табылады. Сондыктан да казіргі колданыстаны Салык кодексі: Осы кодекске сейкес есептелетін салык, мемлекет алдындаты міндет болып
табылады жене бюджетке теленуге жатады
делінген.