Тұрсын ЖҰртбай «Ұраным алаш!»
Жиналыс төрағасы- М.Әуезов
жүктеу/скачать 7,42 Mb.
|
| Жиналыс төрағасы- М.Әуезов.
Хатшысы- А.Байділдин». ххххххххххххххххххххххххххххххххххххххххххххххххх Дар ағашына баспақтап бара жатқан адамның жанталасы мен жанжүйесiн түсiну қиын. Қанша батыр, ержүрек болса да төнiп келе жатқан ажалдан сескенбеуi, тiтiркенбеуi, түршiкпеуi мүмкiн емес. Дегенмен де «Алаш iсiндегi» қайраткерлердiң екi –үш елеусiз айыпкерлерден басқасы ешкiмдi сатпаған. Тек әр түрлi айла – амал қолданған. Мысалы, Мұхтар Әуезов түгiн сыртына салып: «Бiздiң аймақтың барлық қоғамдық шаруашылық қалпын капиталшылдың жолынан социализм жолына аударып, бұрып салу үшiн ол шаралардың қажет екенiн есептемедiм. Жекелеп айтқанда байлар мен ру басыларын конфискелеудiң қажеттiлiгiн iштей қабылдамадым, үкiметтiң колхоз, совхоз құрылысының тұсында iстеген берiк ұлы шараларына да басында сенiмсiздiкпен қарап, қарсы болдым», - деп «кiнәсiн» мойынына алды. Кемтар мен кеще, аяр мен ақымақ, мешеу мен мещан, қызғаншақ пен қорқақ, сараң мен сауатсыздар кекшiл келедi. Кеңес өкiметiнiң үкiмет мүшелерiнiң бәрiнiң бойында осындай бір кiнәраттар мен кiлтипандар бар болатын. Тiптi бүкiл мемлекеттiк құрылымның өзi сол кек пен кекшiлдiкке құрылып, өздерiнiң қастаншықпағыр пиғылын бүркемелеу үшiн «езiлген таптың күресi» деген сылтауды ойлап тапты. Әуелi өмiрге кеткен есесi мен өкпесiн Ресейден қайырып, ендi төрткүл дүниенiң астан-кестеңiн шығарды. Аш адамның ашкөздiгiнен обыр ештеңе жоқ. Билiк пен байлық қолына көшкен кезде олар ұлттың игiлiгiн бір-бiрiнен қызғанып, өзара қырық пышақ болып, бiрiн-бiрi арандатты. «Алаш iсi» де сондай «қанды науқанның» қарсаңындағы соңғы дайындық болатын. Ал, олардың ең осал тұсы – жалған идеология едi. Өздерiн де, өзгелердi де сол жасанды даурықпаға сендiрiп бақты. Сондай сәтте «алашорданың екi көсемi өзiнiң ұлтшыл-буржуазияшыл көзқарасынан бас тартып, өткендегi қателiктерiн кеңес өкiметi мен еңбекшiлерiнiң алдында ашық мойындауы» оларға таптырмайтын саяси-идеологиялық құрал едi. Соны желеу ете отырып тобырдың санасын тұмандандырды, екiншiден, тұлғаларды үнемi үреймен өмiр сүруге мәжбүр еттi. 1 Николай Васильевич Устрялов – Кадет партиясының мүшесі, профессор, журналист, 1918-20 жылдары Қиыр шығыста, одан кейін 1921-22 жылдары Парижде шыққан “Смене вех” («Нысаналарды ауыстыру») журналынын редакторы. Оның теориясы бойынша азамат соғысында жеңіп шыққан кеңес өкіметін, сырттан құлата алатын күш жоқ. Оны құлатуға мүмкіндігі бар жалғыз жол – кеңес қызметкері болу, сөйтіп кенесті де, партияны да іштен шірітуге тырысу. Бұл «теория» кейін «Устряловщина» («Устряловшылдық») немесе «нысана өзгертушілік» («Сменовеховщина») аталып кетті. Кеңес өкіметі Қазақстанда орнай бастаған шақта, қазақтың коммунист партия (қатарындағы) бай-ұлтшылдары осы «Устряловшылдықтың» бір бұтағы (С. Мұқановтың түсінігі – Т. Ж.) жүктеу/скачать 7,42 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|