У ұйымдарында ОҚу-тәрбие процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері туралы



бет9/34
Дата31.12.2019
өлшемі3,55 Mb.
#53902
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   34


* В суммативном оценивании за раздел/сквозную тему объединяются два вида речевой деятельности (например, аудирование и говорение; чтение и письмо).



«Әдебиеттік оқу» оқу пәні (оқыту қазақ тілінде)

«Әдебиеттік оқу» пәнінің мақсаты – бастауыш сынып білім алушыларының көркем шығарманы сезіммен қабылдауы, түсінуі, санасында қайта жаңғырта алуы және шығармадан қабылдағанын өзінің шығармашылық әрекетінде жүзеге асыруға ұмтылуы арқылы функционалдық сауаттылығын қалыптастыру.

Оқу бағдарламасында әдеби-шығармашылық қабілеттерін дамыту қарастырылған. Нақты шығармаларды оқып білу және қажетті шығармашылық тапсырмаларды орындау үшін мұғалім білім алушылардың даярлық деңгейіне байланысты сабақтар санын анықтайды.

Оқу жүктемесінің көлемі:

1) 2-сыныпта – аптасына 3 сағаттан, оқу жылында – 102 сағатты;

2) 3-сыныпта – аптасына 3 сағаттан, оқу жылында – 102 сағатты;

3) 4-сыныпта – аптасына 3 сағаттан, оқу жылында – 102 сағатты құрайды.

Оқу дағдысы негізгі оқу дағдысы болып табылады, сондықтан оны қалыптастырғанда, кезең-кезеңмен жұмыс істеу маңызды: дұрыс оқу (дыбыстар мен әріптерді сәйкестендіру, буындар құрауы); түсініп оқу (оқылған сөздің мағынасын түсіну және олардың мағынасын түсіндіру); шапшаң (тұтас сөздерді дұрыс және түсініп оқу); мәнерлеп (дұрыс, түсініп және шапшаң оқуға және ақпараттың мазмұнына өзінің көзқарасын білдіру).

Білім алушылардың оқу дағдыларының қалыптасуын ескере отырып, мұғалім төмендегі міндеттерді қояды:



  • екінші сыныпта сөз бен сөз тіркестерін тұтас оқуға біліктерінің қалыптасуын; оқу қарқыны бойынша оқылған мәтіннің мазмұны түсінуін, оқу кезінде кідіріс жасай білуін, тиісті тыныс белгілерін қоюын, интонациясын, кейіпкерлерінің ерекшеліктері тән қассиеттерді білуін тексереді;

  • үшінші сыныпта негізгі құралдардың мәнерлілігін пайдалануда өлеңдер және шығармалар мәтінін оқу мәнерлілігін тексеру, дауыстап және іштей оқуда оқылған мәтіннің мәнін түсінуін, сонымен қатар, оқу техникасын тексерудің негізгі міндеттерін тұтассөздермен оқи білуінің қалыптасуын тексереді;

  • -төртінші сыныпта оқу дағдысы: шығарманы іштей көз жүгіртіп, шолып, түртіп алып, сұрақтар қоя отырып, қажетті ақпаратты тауып, белгі қойып оқу, талдау жасап оқу, сын тұрғысынан бағалап оқу.

Төмендегі кестеде оқу дағдыларының нормалары берілген.
15-кесте. Оқу дағдыларының нормалары

Сыныптар

І

жартыжылдық



ІІ

жартыжылдық



2-сынып

40-45 сөз

50-55 сөз

3-сынып

60-65 сөз

65-70 сөз

4-сынып

75-80 сөз

80-90 сөз

Ескерту: шылау, одағай, еліктеу сөздер, қос сөздер жеке сөз ретінде саналады. Білім алушылардың оқу техникасы оқу дағдысын қалыптастыру бойынша одан әрі оқыту алгоритмін құру үшін критерий болып табылатынын ескеру маңызды.

Оқу қарқыны (жылдамдығы) оқу тәсіліне, түсінуіне және мәнерлілігіне тікелей байланысты екенін және сол арқылы оқу дағдысының толыққанды қалыптасатынын есте ұстау қажет.

Білім алушылардың дайындық деңгейіне байланысты қажет болған жағдайда, мұғалім таңдауы бойынша басқа да әдеби шығармаларды оқуды тізбеге қосуға болады. Ол шығармалар білім алушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес болуы керек.

«Әдебиеттік оқу» пәні бойынша мұғалім әр түрлі қосымша жұмыстарды жүргізуі мүмкін және тапсырмалардың критерийлері мен дескрипторлары даалдын ала дайындалады. Мұғалім шығармашылық жұмыстарды өткізу кезеңі мен түрлерін өзі анықтайды. Төменде ұсыным сипатында критерийлермен жұмыс жасаудың шамамен түрлері берілген.
16-кесте. Пән бойынша жұмыс түрлерінің үлгісі




Оқудың түрлері

Критерийлер/дескрипторлар



Алгоритм бойынша әңгіме құрау

- алгоритм бойынша әңгіме құрай алады;

- әңгімедегі оқиғалардың дәйектілігін анықтайды;

- әңгімені аяқтай алады;

- құралған әңгімені жазады





Кейіпкердің атынан хат


  • сөйлемдерді нақты әрі анық құрайды;

  • дәйектілікті сақтайды;

  • кейіпкердің іс-әрекетін бағалай алады, қорытынды жасай алады



Кейіпкерге хат

Мұғалім шығарманы өз қалауы бойынша таңдайды. Ал білім алушылар хат жазатын кейіпкерін өз бетінше таңдайды.



- өз хатына ат қоя алады;

- тірек сөздерді пайдалана отырып, ұсынылған тақырып бойынша хат жазады;

- өз ойын қисынды және жүйелі түрде жеткізеді;

- сөйлемнің ойын дәл жеткізеді;

- кейіпкердің іс-әрекетін сипаттайды;

- кейіпкердің іс-әрекетін бағалай алады, қорытынды жасай алады





Санамақ құрастыру

Санамақ – баланың есептеу, ойлау қабілетін дамытуға арналған тілдік құралы.

  • санамақтарды мақал-мәтелдерден, жұмбақтардан, т.б. ажырата алады;

  • санамақ құрастырудың принципін түсінеді;

  • өзінің құрастырған санамағына таныстырылым жасайды



Диалог

  • диалог түрінде сөйлесе алады;

  • диалогтің басында, ортасында және соңында айтылатын сөйлемдерді дұрыс қолданады;

  • ойын түсінікті және дұрыс жеткізе алады;

  • сөздік қорын көрсете алады



Кітап жасау

Шығармашылықжобаның бұл түрін(жеке немесе топтық) әртүрлі техникада орындауға болады. Бұл өзі суреттерін салып, қолымен жазылған кітап болуы мүмкін. Кітапты аппликацияменәрлеуге болады. Кітап әртүрлімазмұнда бола алады:«Бұл қандай аң?»; «Ақ» сөзімен тұрақты сөз тіркестері, иллюстрацияланған (суретті) сөздік.



  • шығармашылық жобаның тақырыбын анықтайды;

  • кітаптың мазмұнын ойластырады (ресурстарды таңдайды);

  • суреттермен әрлейді;

  • суреттер мазмұнына сәйкес келеді



Берілген рифма бойынша өлең (буриме) шығару және басқа да өлең түріндегі шығармаларды ойлап табу; сондай-ақ бірінші жолдың екінші жолын ойлап табу және т.б.

  • екі немесі бірнеше сөздердің қосымшаларынан, соңғы буындарынан ұйқасым таба алады;

  • берілген рифмаға сәйкес сөздерді таңдай алады;

  • берілген тақырыпқа сәйкес өлеңді жалғастыра алады



Ертегілер елінде

Әртүрлі ертегілерден сюжеттерді және кейіпкерлерді таңдайды, оларды біріктіріп, ертегі ойластырады. Білім алушылар кейіпкерлерін алмастыра отырып, өздерінің сүйікті ертегілерін ала алады.



  • әртүрлі ертегілердің кейіпкерлерін бір сюжетке біріктіре алады;

  • ойластырған ертегісі түсінікті;

  • оқиғалардың дәйектілігін сақтайды



Аяқталмаған әңгіме

  • ұсынылған бастамасы бойынша әңгімені жалғастырады;

  • әңгімедегі оқиғалардың дәйектілігін анықтайды;

  • әңгімені аяқтай алады



Оқылған шығармаға диафильм салу

  • мәтінді мұқият тыңдап, сұрақтарға жауап береді;

  • мәтінді аяқталған мазмұндық бөліктерге бөле алады;

  • әр бөліктің негізгі ойын анықтай алады;

  • әр бөлікке ат қояды;

  • дәйекті жоспар құрады;

  • диафильм салады


Пән бойынша жиынтық бағалау тоқсандық жиынтық бағалауды (ТЖБ) және бөлім бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімдерінің нақты санын жүргізуді көздейді. Төменде бөлім/ортақ тақырып үшін жиынтық бағалау саны көрсетілген.
17-кесте. «Әдебиеттік оқу» пәні бойынша жиынтық бағалау саны


Сыныптар

Бөлімдер/ортақ тақырыптар бойыншажиынтық бағалау саны

1-тоқсан

2-тоқсан

3-тоқсан

4-тоқсан

2-сынып

2*

2*

2*

2*

3-сынып

2*

2*

2*

2*

4-сынып

2*

2*

2*

2*


* Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауда сөйлеу қызметінің екі түрі біріктіріледі (мысалы, тыңдалым және айтылым; оқылым және жазылым)

«Литературное чтение» оқу пәні (оқыту орыс тілінде)

Цель обучения– способствовать развитию личности ребенка средствами искусства слова, воспитывать потребность в общении с искусством, вводить школьника в мир художественной литературы, приобщая его к духовному опыту человечества; формировать в процессе читательской деятельности навыки функциональной грамотности младших школьников.

Учебной программой предусмотрено развитие литературно-творческих способностей.

Объем учебной нагрузки составляет:


  1. во 2 классе – 3 часа в неделю, 102 часа в учебном году;

  2. в 3 классе – 3 часа в неделю, 102 часа в учебном году;

  3. в 4 классе – 3 часа в неделю, 102 часа в учебном году.

Навык чтения является ключевым учебным навыком и поэтому важно работать над его формированием поэтапно: правильное чтение (соотнесение звуков и букв, слияние в слоги); осознанное (понимать смысл прочитанного слова и объяснять их значение); беглое (правильное и осознанное чтение целыми словами информации); выразительное (правильно, осознанно и бегло прочитать и выразить интонационно свое отношение к содержанию информации).

Учитывая особенности уровня сформированности навыка чтения обучающихся, учитель ставит следующие задачи:



- во втором классе проверяется сформированность умения читать целыми словами и словосочетаниями, осознание общего смысла содержания прочитанного текста при темпе чтения, умение использовать паузы, соответствующие знакам препинания, интонации, передающие характерные особенности героев;

в третьем классе наряду с проверкой сформированности умения читать целыми словами основными задачами проверки техники чтения являются достижение осмысления прочитанного текста при темпе чтения вслух и про себя, проверка выразительности чтения подготовленного текста произведений и стихотворений, использование основных средств выразительности;

в четвертом классе  чтение – процесс принятия смысла, добывания информации из письменного текста, выборочное чтение, осмысленное чтение бегло вслух и про себя, выразительное, с передачей замысла автора, контроль своего чтения.

Таблица 18 – Нормы сформированности навыка чтения по предмету «Литературное чтение»


Класс

Обязательный уровень

Возможный уровень

1 полугодие

2 полугодие

1 полугодие

2 полугодие

2 класс

40-50 слов

50-60 слов

50-60 слов

60-70 слов

3 класс

60-70 слов

    1. лов

70-80слов

80-90 слов

4 класс

80-90 слов

90-105 слов

90-100 слов

100-120 слов

Предлоги, союзы, частицы, междометия считаются как отдельные слова. Важно также помнить, что техника чтения ученика является критерием для выстраивания алгоритма дальнейшего обучения по формированию навыка чтения.

Необходимо помнить, что темп (скорость) чтения находится в прямой зависимости от способа чтения, понимания и выразительности, и из этого складывается полноценный навык чтения и понимания текста.

Важно также помнить, что скорость чтения является критерием для выстраивания алгоритма дальнейшего обучения по формированию навыка чтения.

При необходимости в зависимости от уровня подготовленности обучающихся в перечень включаются другие литературные произведения по выбору учителя, соответствующие возрастным особенностям обучающихся.

Учитель может проводить разные виды дополнительных работ и заданий с заранее подготовленными критериями и дескрипторами к ним. Периодичность проведения и виды творческих работ обучающего характера отводится на усмотрение учителя. Ниже представлены примерные виды работ с критериями рекомендательного характера.
Таблица 19. Примерные виды работ по предмету




Виды работ

Критерии/дескрипторы

1

Составление рассказа по алгоритму.

- Умеет составить рассказ по алгоритму;

- определяет последовательность событий рассказа;

- умеет завершить рассказ;

- записывает составленный рассказ.



2

Письмо от имени героя.

- Чётко и ясно формулирует предложения;

- соблюдает последовательность;

- оценивает действия героя, делает вывод.


3

Письмо герою.

Учитель выбирает произведение на свое усмотрение. Обучающиеся самостоятельно определяются с выбором героя, к которому они будут писать письмо.





- Придумывает название для своего письма;

- следует предложенной теме, используя опорные слова;

- умеет логично и последовательно излагать свои мысли;

- четко выражает мысль предложения;

- описывает действия героя;

- оценивает действия героя, делает вывод.



4

Сочинение считалок.

Считалка – это произносимый нараспев стишок, в котором сопровождается распределение участников игры.



- Умеет отличать считалку от загадок, поговорок и т.д.;

- понимает принцип составления считалки;

- сможет сочинить свою считалку;

- осуществляет презентацию своей считалки.



5

Диалог .

- Умеет поддерживать диалог;

- умеет использовать формулировки начала, продолжения и завершения диалога;

- умеет выражать мысли понятно и правильно;

- демонстрирует словарный запас.



6

Создание книги.

Этот вид творческого проекта (индивидуальный или групповой) можно выполнять в разной технике. Это может быть рукописная книга с собственноручными иллюстрациями; можно оформить книгу аппликацией.

Содержание любое: «Что это за зверь?»;

сборник «Фразеологизмы со словом «Ручка», иллюстрированный словарь.



- Определяет тему творческого проекта;

- продумывает содержание книги (подбор ресурсов);

- осуществляет иллюстрированное/рукописное оформление;

- подготовленные иллюстрации соответствуют содержанию.



7

Сочинение стихотворения (буриме) и другие стихотворные произведения по заданным рифмам; можно придумывать также вторые строки к первым и т.д.

- Сможет найти созвучие в окончании двух или нескольких слов;

- сможет подобрать слово, соответствующее заданной рифме;

- сможет продолжить стихотворение в соответствии с заданной темой.


8

Салат из сказок.

Выбирают какой-либо сюжет и героев из разных сказок, объединяют их и придумывают сказку. Дети могут взять свои любимые сказки, поменять персонажей.



- Умеет объединять героев из разных сказок в один сюжет;

- соблюдает последовательность событий;

- сказка доступна для понимания.


9

Незаконченный рассказ.

- Умеет продолжить рассказ по предложенному началу;

- определяет последовательность событий рассказа;

- умеет завершить рассказ.


10

Нарисуй диафильм к прочитанному произведению.

- Внимательно читает текст и отвечает на вопросы;

- умеет делить текст на законченные смысловые части;

- умеет определять основную мысль каждой части;

-умеет озаглавливать каждую часть;

- составляет последовательный план;

- рисует диафильм.


Суммативное оценивание по предмету предполагает проведение конкретного количества суммативных оцениванийза раздел (СОР). Ниже представлено количество суммативных оцениваний за раздел/сквозную тему.


Таблица 20. Количество суммативных оцениваний за раздел


Класс

Количество суммативных оцениваний

за раздел/сквозную тему



1 четверть

2 четверть

3 четверть

4 четверть

2 класс

2*

2*

2*

2*

3 класс

2*

2*

2*

2*

4 класс

2*

2*

2*

2*


* В суммативном оценивании за раздел/сквозную тему объединяются два вида речевой деятельности (например, аудирование и говорение; чтение и письмо).
«Қазақ тiлi» оқу пәні (Т2) (оқыту қазақ тілінде емес)

«Қазақ тілі» пәнін оқытудың мақсаты – қоғамдық ортада қазақ тілінде қарым-қатынас жасау мүмкіндіктерін қамтамасыз ететін коммуникативтік дағдылардың негізін қалыптастыру және тілдік нормаларды қолдануға, сауатты жазуға үйрету.

Қазақ тілі пәнін оқыту процесі тыңдалым, оқылым, жазылым, айтылым әрекеттері арқылы ұйымдастырылады. Оқу процесінде жүйелі түрде жүргізілетін сөздік жұмысы, әңгіме тыңдау, оқу, мәтінмен жұмыс жасау, жағдаяттық тапсырмалар орындау, постерлермен жұмыс істеу, сахналық қойылым дайындау оқушылардың сөздік қорын жетілдіреді.

Оқыту қазақ тілінде емес сыныптардағы «Қазақ тілі» пәнінен оқу жүктемесінің көлемі:

1. Оқыту орыс тілінде жүргізілетін мектептерде:

1) 1-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат;

2) 2-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат;

3) 3-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағатты құрайды.

4) 4-сыныпта – аптасына 4 сағат, барлығы – 136 сағатты құрайды.

2. Оқыту өзбек, ұйғыр, тәжік тілдерінде жүргізілетін мектептерде:

1) 1-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат;

2) 2-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат;

3) 3-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағатты құрайды.

4) 4-сыныпта – аптасына 4 сағат, барлығы – 136 сағатты құрайды.

«Қазақ тілі» пәні (оқыту қазақ тілінде емес) бойынша оқушылардың білім, білік, дағдыларына қойылатын талаптар «Тілдерді меңгерудің жалпыеуропалық құзыреті» (CEFR) деңгейлерін (А1, А2, В1, В2, С1) ескере отырып құрастырылды; білім алушылар бастауыш сыныпты аяқтағанда, қазақ тілін қарапайым А1, А2 (бастапқы) деңгейінде меңгереді.

Мұғалім сабақ барысында оқушылардың сөйлеу құзыреттілігін қалыптастыруға аса назар аударады. Сонымен қатар, бастауыш сыныптарда сабақ сайын сөздік диктант, көшіріп жазуды өткізуге болады. Бұл жазба жұмыстары оқушылардың сауатты жазу дағдысын қалыптастырады.


21-кесте. Жазба жұмыстарының кестесі


Жазба жұмыстарының түрлері

Сыныптар

1-сынып

2-сынып

3-сынып

4-сынып

Сөздік диктант

3-5 сөз

5-7 сөз

7-9 сөз

9-10 сөз

Диктант

-

15-20 сөз

20-30 сөз

30-40 сөз

Көшіріп жазу

9-12 сөз

12-16 сөз

16-20 сөз

20-25 сөз

Бастауыш сыныптарда оқу бағдарламасының мазмұнын толық меңгерту үшін жазба жұмыстарын өткізуді мұғалім қолданыстағы нормативтік және нұсқаулық құжаттарға сәйкес өздігінен жоспарлай алады.

Жазбаша жұмыстарды жүргізу үшін мұғалім критерийлер мен дескрипторлар құрастырады. Дескрипторлар анық және нақты болуы керек. Бұл оқушылар және ата-аналармен кері байланысты жүргізуді жеңілдетеді.

Бағалау критерийі:

Жазба жұмыстарын орындау барысында каллиграфиялық, пунктуациялық, орфографиялық заңдылықтарды қолданады.


  • Мәтіннің құрылымын сақтайды (басы, оқиғаның дамуы, шарықтау шегі, соңы).

  • Грамматикалық нормаларды сақтайды.

  • Материалдың құрылу логикасын сақтайды (мазмұндама, шығарма).

22-кесте. Жазба жұмыстарының дескрипторлары




Жұмыс түрлері

Дескрипторлар

Сөздік диктант

- естіген сөздерді қатесіз жазады

- әріптерді дұрыс жазады

- сөздерді орфографиялық ережелерге сәйкес жазады

Көшіріп жазу

- сөздерді дұрыс көшіріп жазады

- сөйлемдегі сөздердің орнын ауыстырмай және сөздерді орынды

көшіріп жазады



Шығарма, мазмұндама

- берілген мәтіннің негізгі ойын анықтайды

- мәтін бойынша қарапайым жоспар құрайды

- мәтіннің мазмұнын жоспарға сәйкес жазады

- тақырыптың мазмұнын ашып жазады

- мәтіннің бастапқы стилін сақтайды (мазмұндама үшін)

- сөздерді мағынасына сәйкес қолданады

Бастауыш сыныпта оқылымға үлкен назар аудару қажет. Төменгі кестеде оқылым бойынша нормалар берілген (23-кесте).
23-кесте. Оқылым дағдыларының нормалары


Сыныптар

1-сынып


2-сынып

3-сынып

4-сынып

Сөз саны

20-25 сөз

30-40 сөз

45-55 сөз

55-60 сөз

Әр тоқсан сайын бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) 2 рет өткізіледі. 1-сыныпта жиынтық бағалау 3-тоқсаннан бастап жүргізіледі. Төменде бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) процедураларының нақты саны көрсетілген 24-кесте).


24-кесте. «Қазақ тілі» пәні бойынша жиынтық бағалау саны


Сынып

Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың саны

1-тоқсан

2-тоқсан

3-тоқсан

4-тоқсан

1-сынып

-

-

2*

2*

2-сынып

2*

2*

2*

2*

3-сынып

2*

2*

2*

2*

4-сынып

2*

2*

2*

2*


* Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауда сөйлеу әрекетінің екі түрі біріктіріледі (мысалы, тыңдалым және айтылым; оқылым және жазылым).

Мұғалім пән аясында білім алушының сөздік қорын кеңейту үшін үлгілік оқу бағдарламасында берілген лексикалық-грамматикалық минимумды негізге алады. Әр сабақта 2 лексикалық минимумды меңгерту ұсынылады. Лексикалық минимумда ортақ тақырыптар бойынша сонымен қатар күнделікті тұрмыс-тіршілікте, әлеуметтік ортада жиі қолданылатын сөздер, қазақ тілін меңгерудің әрбір деңгейіне сәйкес келетін (1-4-сыныптар үшін А 1 қарапайым деңгей) шектеулі сөздер мен сөз тіркестері қамтылған. 1-4-сынып білім алушылары үшін лексикалық минимумдар саны: 752 сөз, оның ішінде:1-сыныпта – 120 сөз, 2-сыныпта – 188 сөз, 3-сыныпта – 188 сөз, 4-сыныпта – 256 сөз.

Пән бойынша оқу бағдарламасын жүзеге асыру үшін «НЗМ» ДББҰ әзірлеген «КазLinguа» электронды қосымшасын сабақтан тыс уақытта қолдану ұсынылады. Бұл қосымша кез келген Android ұялы телефондарына және компьютерге ақысыз жүктеліп, offline режімде қолданылады.

Оқушы ойын түрінде берілген тапсырмаларды орындау арқылы қазақ тілінде қарым-қатынас жасауға, суретті сөздіктер арқылы сөздік қорларын көбейте отырып, синтаксистік конструкциялар құруға дағдыланады.

Сонымен қатар оқушы өзінің тілді меңгеру деңгейін әр тақырыптың соңында берілген тест сұрақтары арқылы үнемі қадағалап, бағалап отырады. Бір сабақта 10 ұпай жинауға болады.

Оқыту қазақ тілінде жүргізілмейтін сыныптарда «Қазақ тілі» пәні бойынша сынып екі топқа бөлінеді. Инклюзивті білім беруді іске асыру кезінде сыныпты бөлу әр ерекше білім беруге қажеттілігі бар баланы білім алушылардың жалпы санынан үшке кеміту есебінен жүзеге асырылады.

Оқушылардың функционалдық оқу сауаттылығын, шығармашылық қабілетін, қазақ әдебиетіне деген қызығушылығын арттыру мақсатында төмендегідей әдебиеттер тізімі ұсынылады.

25-кесте. Қазақ әдебиетінен ұсынылатын шығармалар тізімі




Қазақ тілінде емес мектеп оқушыларына қазақ әдебиетінен ұсынылатын шығармалар тізімі

1-4-сыныптар



«Қиял-ғажайып ертегілері» жинағы (қазақ ертегілері)



«Жануарлар туралы ертегілер» жинағы (қазақ ертегілері)



«Батырлар туралы ертегілер» жинағы (қазақ ертегілері)



«Әжемнің ертегілері» жинағы (қазақ ертегілері)



«Ерлік ертегілері» жинағы (қазақ ертегілері)



Алдар Көсе хикаялары жинағы (қазақ ертегілері)



«Мақта қыз бен мысық» (ертегі)



«Жаңа заман ертегілері» жинағы



Ө.Тұрманжанов «Бөдене мен түлкі», «Төрт өгіз туралы ертегі», «Мысық пен жолбарыс» ертегілері



Қытай халық ертегілері. «Ит пен мысық қалай қастасты», «Жеті ағайынды жігіт»



«Не жаман, не жақсы» жинағы



Қ.Мырза Әли. «Бірінші рет балға ұстаған балаға»



Б. Момышұлы. «Қарлығаштың құйрығы неге айыр?»



Е.Жеңісұлы. «Мынау ғазиз дүние»



Т.Жексенбай. «Бүркіттің балапаны»



Б.Мәжитов. «Балдаурен»



М. Сыздықов. «Ақ басты тырна»



Б.Майтанов. «Абай» әңгімесі



Мұхтар Құл-Мұхаммед. «Әл-Фараби» әңгіме



Б. Көмеков, С.Өтениязов. «Шоқан Уәлиханов»



Ж. Қасымбаев. «Абылай хан», «Кенесары Қасымов» әңгімелері



Ә.Файзуллаұлы. «Ақ көбелек». Мінез-құлық әліппесі



Ө.Тұрманжанов. «Нан туралы баллада», «Терек пен жиде», «Бәрі жақсы өнердің» өлеңдері



Ы.Алтынсарин. «Бай мен жарлы баласы» әңгімесі



Ы.Алтынсарин. «Бір уыс мақта» әңгімесі



С.Қалиұлы. «Солдат хаты»



Б. Соқпақбаев. «Ағаштар неге ашуланды?» әңгімесі



М. Мақатаев. «Отан туралы» өлеңі



Ы.Алтынсарин. «Бақша ағаштары», «Жаман жолдас» әңгімелері



Д. Мамырбаева. «Балаларға арнлған шығармалар» жинағы



«Русский язык» оқу пәні (Я2) (оқыту орыс тілінде емес)

Цель обучения предмету «Русский язык» (Я2) – формирование навыков аудирования (слушания), говорения, чтения и письма в соответствии с правилами речевого этикета и нормами употребления языковых единиц в речевой деятельности, ориентированной на ситуацию общения.

Изучение предмета «Русский язык» способствует:



  • развитию коммуникативных навыков в устной и письменной речи;

  • развитию связной речи (монолог, диалог, беседа);

  • развитию осознанного, правильного, беглого, выразительного чтения;

  • развитию творческого воображения;

  • формированию общечеловеческих ценностей.

По окончании 4 класса обучающиеся должны владеть языком на уровне А2 (начинающий уровень) согласно системе уровней Общеевропейской рамки владения языками (CEFR).

Объем учебной нагрузки по предмету «Русский язык» (Я2) составляет:

1) в 1 классе – 2 часа в неделю, 66 часов в учебном году;

2) во 2 классе – 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году;

3) в 3 классе – 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году;

4) в 4 классе – 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году.

Положительным в обучении второму языку является введение единого речетематического режима, позволяющего расширить словарный запас, отрабатывать коммуникативные навыки в рамках интегрированной речевой тематики.

Важным условием успешного овладения языком должен стать эмоциональный настрой, эмоциональный климат в школьном коллективе. При организации учебно-методической работы нужно учитывать разный уровень владения русским языком у обучающихся, формировать положительное мотивационное отношение к русскому языку через развитие познавательного интереса.

Формированию познавательного интереса способствуют:

- занимательные эмоциональные, творческие задания с новой информацией, требующие сочетания разных видов памяти;

- контроль речевой деятельности учащихся, знание ими своих результатов, своих успехов;

- новизна методов и приемов, преемственность, проблематичность в обучении;

- использование технических средств обучения, ресурсов интернета;

- создание речевых ситуаций, вызывающих желание высказаться;

- привитие потребностей в коммуникации, лучшем усвоении языка.

Ниже приведены примеры заданий по видам речевой деятельности, которые рекомендуется проводить на уроках русского языка.
Таблица 26. Примерные задания по навыкам речевой деятельности:


аудирование (слушание)

и говорение



чтение

письмо

артикуляционные разминки; звуковой анализ слов; восприятие звучащей речи, выделение из речевого потока языковых единиц (предложение, слово, слог, звук); выявление из прослушанного текста информации в соответствии с поставленной целью; составление диалога, принятие точки зрения собеседника; постановка вопросов и формулирование ответов на основе прослушанного текста; составление высказываний на знакомые и интересные для учеников темы; составление рассказов по личным впечатлениям, картинкам, по аналогии с прочитанным; словесное рисование/описание; пересказ знакомых историй, сказок; чтение стихотворений наизусть; донесение информации до собеседника и слушателей; участие в речевой ситуации, понимание того, о чем говорит собеседник, уточнять, выяснять, перефразировать его речь; аргументирование своей точки зрения на основе аудиовизуального материала; определение основных моментов в аудиовизуальном материале

работа над лексическим значением слова; игры со словами (анаграммы, нахождение слова в слове); прогнозирование развития событий по началу текста или по заголовку; использование различных видов чтения (чтение по ролям, ознакомительное чтение, поисковое чтение, комментированное чтение, чтение для нахождения информации, чтение для высказывания точки зрения, чтение с остановками, чтение за диктором); игра «в прятки» (ведущий начинает читать текст с любого места, не с начала, ученикам необходимо найти место, которое читает ведущий, и следить за чтением); составление карты рассказа; формулирование оценочных вопросов по содержанию текста и о поступках героев произведения; умение находить и извлекать информацию из разных источников: словарей, справочников, энциклопедий, Интернет-ресурсов, инфографики


освоение зрительно-двигательных образов письменных букв и видов их соединений в слогах, сочетаниях, словах; звукобуквенный анализ слов и анализ предложений с последующей записью; предоставление информации в форме рисунков и диаграмм; списывание слов, предложений, текстов с печатного образца; восстановление деформированного предложения, текста; письмо литературному герою; составление текста по опорным словам; письмо по памяти; запись нескольких предложений к серии картинок (подписывание картинок) как пересказ прочитанной истории; корректирование собственных текстов с помощью учителя; представление историй в виде комиксов (иллюстраций);

умение на основе прослушанного/прочитанного/ увиденного писать краткий текст с помощью учителя



Суммативное оценивание по предмету предполагает проведение конкретного количества процедур суммативного оценивания (СОР) и за четверть (СОЧ). Суммативное оценивание по предмету в 1 классе проводится с третьей четверти. Ниже представлено количество процедур суммативного оценивания за раздел/сквозную тему.


Таблица 27. Количество процедур суммативного оценивания по предмету «Русский язык» (Я2)


Класс

Количество процедур суммативного оценивания

за раздел/сквозную тему



1 четверть

2 четверть

3 четверть

4 четверть

1 класс

-

-

2*

2*

2 класс

2*

2*

2*

2*

3 класс

2*

2*

2*

2*

4 класс

2*

2*

2*

2*

* В суммативном оценивании за раздел/сквозную тему объединяются два вида речевой деятельности (например, слушание и говорение; чтение и письмо).
По предмету «Русский язык» (Я2) осуществляется деление класса на две группы. В рамках инклюзивного образования деление класса на группы осуществляется при уменьшении наполняемости класса общего количества обучающихся на три в расчете на каждого ребенка с особыми образовательными потребностями.
«Шетел тілі» оқу пәні

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы


31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген МЖМБС редакциясында және бастауыш, негізгі және жалпы орта білім берудің Үлгілік оқу жоспарларында «Ағылшын тілі» оқу пәні «Шетел тілі» деп өзгертілген. Білім беру ұйымдарының: «Ағылшын тілін», «Неміс тілін», «Француз тілін» таңдау құқығы бар. Тілді таңдауды, оқушылардың қажеттіліктерін және ата-аналардың сұраныстарын ескере отырып, білім беру ұйымы жүзеге асырады.

2019-2020 оқу жылында 1-4-сыныптар жаңартылған білім беру мазмұнының келесі Үлгілік оқу бағдарламалары бойынша оқиды:



- Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған «Ағылшын тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы

- Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған «Француз тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығы).

- Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған «Неміс тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығы).

Оқу бағдарламалары сөйлеу қызметінің барлық түрлері (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) бойынша дағдылар мен қабілеттерді дамытуды көздейді. Бағдарламаның лексика-грамматикалық мазмұндалуы қарапайымнан күрделіге қарай жүргізіледі. Бастауыш білім беру деңгейінің бағдарламалары білім алушылардың тілдік дағдыларын дамытуға, олардың өзіне деген қызығушылығы мен сенімділігін арттыруға, сондай-ақ шетел тілін үйренуге оң көзқарасты қалыптастыруға бағытталған. Оқу бағдарламаларының мазмұны жалпы тақырыптар аясында қарым-қатынас жасаудың қарапайым білігін қалыптастыру үшін базалық қабілеттер мен дағдыларды жасауды және дамытуды қамтамасыз етеді.

Шетел тілі оқу бағдарламаларының құрылымында «Ағылшын тілі», «Неміс тілі» және «Француз тілі» пәндерінің базалық мазмұны маңызды аспект болып табылады. Оқу пәндері білім алушыларда өз халқының рухани құндылықтары мен мәдениет диалогі, ұлттық бірегейлігі, азаматтылық, моральдық және сөйлеу әдебінің нормалары туралы түсінік қалыптастыруға ықпал етеді.

Шетел тілі бағдарламалары білім алушыларға төмендегі тәсілдер арқылы тілді меңгертуге бағытталған:



  • талдау, бағалау және шығармашылық ойлау дағдыларының дамуына ықпал ететін әртүрлі тапсырмалар;

  • ауқымды жазбаша және ауызша дереккөздермен жұмыс жасау.

Пән бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

  1. 1-сыныпта – аптасына 2 сағаттан, оқу жылында 66 сағатты;

  2. 2-сыныпта – аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты;

  3. 3-сыныпта – аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты;

  4. 4-сыныпта – аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты құрайды.

Бастауыш білім беруді аяқтағаннан кейін білім алушылар шетел тілін тілді меңгерудің жалпыеуропалық жүйесіне (Common European Framework of Reference, CEFR) сәйкес А1 тілдік деңгейінде меңгеруі тиіс.

Білім алушылар сандар, түстер, уақыт, ауа райы, тағам, киім, жануарлар, өсімдіктер, дене мүшелері, жеке ақпараттар, отбасы, достар, мектеп, ойындар, саяхат, транспорт, спорт, мерекелер, салт-дәстүрлер, ғимараттар, өнер, музыка, аңыздар, зерттеушілер мен өнертапқыштар тақырыптарына байланысты лексиканы меңгереді.

Бастауыш мектеп бағдарламасында тілдік дағдыларды дамыту үш тілде ортақ тақырыптарды оқу арқылы жүзеге асырылады: қазақ тілі (Т1, Т2), орыс тілі (Я1, Я2) және шет тілі (L3). Бастауыш мектептің оқу жоспарларында
(1-4-сыныптар) пәнаралық байланыс (Cross Curricular Links) әр тақырыпта көрсетілген.

Төмендегі кестеде 1-4-сыныптардың оқу бағдарламасындағы пәнаралық байланыс көрсетілген.


28-кесте. 1-4-сыныптардың оқу бағдарламасындағы пәнаралық байланыс


«Ағылшын тілі» оқу пәні бойынша тақырыптар

«Француз тілі» оқу пәні бойынша тақырыптар

«Неміс тілі» оқу пәні бойынша тақырыптар

1-сынып

All about me

Tout sur moi

Alles über mich

My school

Mon école

Meine Schule

My family and friends

Ma famille et mes amis

Meine Familie und meine Freunde

The world around us

L’environnement

Umgebung

Travel

Voyage

Reise

Tradition and folklore

Les fêtes et les traditions

Traditionen und Folklore

Food and drink

Repas

Essen und Getränke

Health and body

Un esprit sain dans un corps sain

Ein gesunder Geist in einem gesunden Körper!

2-сынып

All about me

Se présenter, parler de soi

Alles über mich

My family and friends

Ma famille et mes amis

Meine Familie und meine Freunde

My school

Mon école

Meine Schule

The world around us

L’environnement

Umweltbedingungen

Health and body

Un esprit sain dans un corps sain

Ein gesunder Geist in einem gesunden Körper!

Tradition and customs

Les traditions et les coutumes

Sitten und Bräuche

The natural environment

L’environnement. Les saisons

Umwelt

Travel

Vacances et voyage

Reisen

3-сынып

Animals

Vive la nature!

Belebte Natur

Light & Dark

La ville

Licht und Schatten

Time

Ma journeé de travail

Zeit

Buildings

Nous faisons des courses

Architektur

Art & Music

L’art

Kunst

Explorers & Inventors

Les Grands Hommes

Berühmte Persönlichkeiten

Water, water everywhere

Culture et repos

Wasser – Quelle vom Leben

Having fun

Bientôt les vacances!

Erholungskultur, Feier

4-сынып

Kazakhstan in the World of Sport

Sport

Sport in Kasachstan

Values in Myths and Legends

La Francophonie

Werte in den Mythen und Legenden

Treasure and Heritage

Un ami étranger

Kulturerbe

Professions and ways of Communication

Le monde des métiers

Berufswelt und Kommunikationen

Hot and Cold

Phénomènes naturels

Naturerscheinungen

Healthy World

Un esprit sain dans un corps sain

Ein gesunder Geist in einem gesunden Körper!

Journey into Space

Mes loisirs

Weltraumreise

Machines

Les transports

Autos

Шетел тілі бойынша сабақтарды жоспарлауға төмендегі ұсынымдар беріледі:



  1. 1-сыныпта оқу және жазу дағдыларын дамыту қарастырылмайды, «Оқу» бөлімі бойынша оқу мақсаттары таныс сөздер мен сөз тіркестерін танып білуге ғана бағытталған;

  2. сабақта ұсақ моториканы дамытуға байланысты іс-әрекеттер, ойындар, әндер, санамақтар, ұйқастырмаларды қолдану;

  3. оқу тапсырмаларын орындауда білім алушылардың жұмыстарын ынталандыру, білім алушыларды ынталандыру мен қолдаудың әртүрлі нысандарын қолдану арқылы білім алуға қолайлы және жайлы атмосфера жасау, жарыс сипатындағы тапсырмаларды қосу;

  4. бастауыш сынып білім алушыларының психологиялық және жас ерекшеліктерін (жоғары эмоционалдылық, қозғалғыштық, сезімталдық, шаршағыштық) ескере отырып, оқытудың әдіс-тәсілдерін, формаларын ойластыру;

  5. бастапқы кезеңде қателесу білім беру процесінің бір бөлігі болып табылатындықтан, білім алушылардың қателерін түзетпеу. Коммуникативті құзыреттілікті меңгерудің негізгі шартының бірі білім алушының білім беру процесіне белсенді қатысуы болып табылады;

  6. сабақта білім алушыларға таныс ағылшын тіліндегі сөздерді, фразаларды және нұсқауларды жиі қолдану қажет, бұл білім алушылардың тапсырмаларды орындаған кезінде сөздер мен фразаларды тиімді есте сақтауға және тануына мүмкіндік береді;

  7. мұғалімнің өз сөзін модельдеуі, тиісті интонацияны, дауысты, айтылуын және ым- ишараларды пайдалана отырып, сөздер мен фразаларды баяу және анық айту;

  8. мимиканы, эмоцияны, ым-ишараны, түрлі-түсті көрнекі құралдарды (суреттер, ойыншықтар, постерлер) белсенді пайдалану, бұл білім алушылардың назарын неғұрлым тиімді шоғырландыруға және оларды жаңа сөздерді меңгеру процесіне тартуға ықпал етеді;

  9. білім алушылардың қызығушылығын ынталандыру, жұмыс нәтижелерін көрсету, өткен материалды бекіту мақсатында сыныптағы арнайы бөлінген орындарда («сөйлейтін қабырғалар», көрмелер және т.б.) оқушылардың жұмыстарын орналастыру және жаңартып отыру;

10) іздестіру, өңдеу, тазарту, ақпарат жасау және ұсыну, ақпарат және идея алмасу сияқты АКТ-ға негізделген дағдыларды қолдануға ықпал ету;

11) әр сабақта қысқа аудио және бейне материалдарды, логикалық ойлауды дамытуға арналған тапсырмаларды және флэш карталар мен басқа да көрнекі құралдарды қолдана отырып, өткен тақырыптар бойынша қысқаша театрландырылған көрсетілімдерді үнемі қолдану.



Пән бойынша жиынтық бағалау тоқсандық жиынтық бағалауды (ТЖБ) және бөлім бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімдерінің нақты санын жүргізуді көздейді. 1-сыныпта пән бойынша жиынтық бағалау үшінші тоқсаннан басталады. Төменде бөлім/ортақ тақырып үшін жиынтық бағалау саны көрсетілген.
29-кесте. «Шетел тілі» пәні бойынша жиынтық бағалау саны

Сыныптар

Бөлімдер/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау саны

1-тоқсан

2-тоқсан

3-тоқсан

4-тоқсан

1-сынып

-

-

2*

2*

2-сынып

2*

2*

2*

2*

3-сынып

2*

2*

2*

2*

4-сынып

2*

2*

2*

2*


* Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауда сөйлеу қызметінің екі түрі біріктіріледі (мысалы, тыңдалым және айтылым; оқылым және жазылым)
«МАТЕМАТИКА ЖӘНЕ ИНФОРМАТИКА» БІЛІМ САЛАСЫ
«Математика және информатика» білім беру саласының мазмұны «Математика» және «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәндері арқылы жүзеге асырылады.
«Математика» оқу пәні

Математика бойынша бастапқы білім сыни тұрғыдан ойлау қабілетін дамытады, зерттеу және қарым-қатынастың, математикалық білімді өмірде қолданудың алғашқы дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді.

Бастауыш сынып білім алушылары математика курсын игере отырып, талдау, синтездеу, жіктеу, салыстыру, себеп-салдарлық қатынастар мен заңдылықтарды анықтауды үйренеді, түрлі заттар мен қоршаған орта құбылыстарын сипаттау үшін математикалық тілдің негіздерін игереді, білім мен іс-әрекет тәсілдерін меңгереді, мұның барлығы жинақтала келе оқи білуге негіз болады.

Математика» пәнін оқыту бейнелік және логикалық ойлауды дамытуға, математикалық тілді дамытуға, оқу-танымдық және практикалық міндеттерді шешуге, айтылған пікірді дәйектеу, дәлелдеу, негіздеу біліктерін дамытуға, басқалардың пікірлерін бағалау және қабылдауға бағытталған.

«Математика» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:



  1. 1-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 132 сағат;

  2. 2-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

3) 3-сынып – аптасына 5 сағат, оқу жылында – 170 сағатты;

4) 4-сынып – аптасына 5 сағат, оқу жылында – 170 сағатты құрайды.

4-сыныпта сабақтастық және тереңдету принципін сақтай отырып, математиканы оқытудың бүкіл курсы бойынша білімдер және дағдыларды жүйелі дамытужәне тереңдете түсу қамтамасыз етіледі.

«Математика» оқу пәнінің мазмұныбілім берудің кейінгі деңгейлерінде жалғасын табатын бес бөлімнен тұрады:



  1. Сандар және шамалар.

  2. Алгебра элементтері.

  3. Геометрия элементтері.

  4. Жиындар. Логика элементтері.

  5. Математикалық модельдеу.

Білім алушылардың математика курсы бойынша білімдерінің сабақтастығын қамтамасыз ету үшін пәннің оқу бағдарламасына 2013 жылғы бастауыш білім беру деңгейінің оқу бағдарламасында қарастырылмайтын «Комбинаторика», «Тізбектер», «Жиындар және олармен орындалатын амалдар» деп аталатын жаңа бөлімшелер енгізілді. Жаңа оқу бағдарламасында негізгі және жоғары мектептерде геометрияны табысты меңгерудің алғышарты болып табылатын «Геометриялық фигуралар» бөлімшесі кеңінен қарастырылған.

Бұл бөлімшелерді оқып-үйрену 4-сыныптың білім алушыларында логикалық ойлаудың, процестер мен құбылыстарды талдау, себеп-салдарлық байланыстарды табу, бұл құбылыстардың заңдылықтары мен тенденцияларын ашу дағдыларының дамуына ықпал етеді. Бұл сипаттағы тапсырмалар TIMSS халықаралық зерттеулерінде кездеседі.

«Математика» пәні бойынша мұғалім алдын ала дайындалған критерийлер мен дескрипторлар бойынша әр түрлі жұмыс түрлерін жүргізіп, оқу тапсырмаларын бере алады (19-кесте).
30-кесте – Жұмыс түрлерінің критерийлері мен дескрипторлары




Жұмыс түрлері

Критерийлер/дескрипторлар

1

Берілген мәліметтері жетіспейтін есептерді шешу

Білім алушылар сандары, шарты мен сұрағы бар есептердің шығару жолдарын жақсы түсіну үшін оларға жетіспейтін мәліметтері бар есептерді ұсынуға болады.



- мәліметтері толық емес есептерді ажырата біледі;

- есепті жетіспейтін мәліметпен толықтыра алады;

- жазбаны нақты мәліметтермен толықтыра алады


2

Артық мәліметтер берілген есептерді шешу

Білім алушылар сандары, шарты мен сұрағы бар есептердің шығару жолдарын жақсы түсіну үшін оларға артық мәліметтері бар есептерді ұсынуға болады.



  • артық мәліметтері бар есептерді ажырата алады;

  • есептің шартын өзгерте және дәлелдей алады;

  • бақылай, салыстыра және қорытынды шығара алады

3

Графикалық модельдеу

Графикалық модель – сюжеттік есептің сызбасы, ол білім алушыларға есеп шартында берілген абстрактілі қатынастарды нақты кеңістіктік формада түсінуіне көмектеседі.



  • есеп мәтінін сызбамен келтіре алады;

  • есеп мәтінін және оған сай келетін сызбаны сәйкестендіре алады;

  • есептің берілгендерімен модельді толтыра алады;

  • сызба бойынша есеп құрастыра алады

4

Заңдылықтарды табу және өзінің заңдылықтарын жасауға арналған шығармашылық тапсырмалар. Математикалық заңдылық – бұл белгілі бір ереже. Осы ереже бойынша элементтердің сандық, пішіндік немесе басқа да қатарында белгілі бір сәйкес тәртіппен элементтердің немесе олардың қасиеттерінің қайталануы немесе өзгеруі болып табылады.

  • заңдылық – бұл белгілі бір ереже, іздеу екенін біледі;

- элементтері/заттар белгілі бір ереже бойынша орналасқанын түсінеді;

- топтастыра және қорытынды жасай алады.




Пән бойынша жиынтық бағалау тоқсандық жиынтық бағалауды (ТЖБ) және бөлім бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімдерінің нақты санын жүргізуді көздейді. 1-сыныпта пән бойынша жиынтық бағалау үшінші тоқсаннан басталады. Төменде бөлім/ортақ тақырып үшін жиынтық бағалау саны көрсетілген (20-кесте).

31-кесте – «Математика» пәні бойынша жиынтық бағалау саны




Сыныптар

Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша

жиынтық бағалау саны



1-тоқсан

2-тоқсан

3-тоқсан

4-тоқсан

1-сынып

-

-

3

3

2-сынып

3

3

3

3

3-сынып

3

3

3

3

4-сынып

3

2

2

3


«Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» оқу пәні

Бастауыш мектепте «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» (әрі қарай – АКТ) пәнін оқытудың мақсаты оқушылардың заманауи ақпараттық технологияларды практикада тиімді пайдалану үшін компьютерлік дизайн, ақпаратты ұсыну және өңдеу, Интернетте жұмыс істеу, есептей білу және робототехника бойынша базалық білімдер мен дағдыларды қамтамасыз ету болып табылады.

2019-2020 оқу жылында республиканың жалпы білім беретін мектептерінің 3-ші және 4-сыныптарында АКТ пәнін оқыту Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығымен бекітілген бастауыш білім берудің 1-4-сыныптарына арналған «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылады.

3-сыныпқа арналған «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) «Компьютер»;

2) «Ақпаратты ұсыну және өңдеу»;

3) «Интернет желісіндегі жұмыс».

Бастауыш мектепте «АКТ» пәнін оқыту негізгі мектептегі информатиканың негізгі курсын оқытудың пропедевтикасын қамтамасыз етеді.

Ақпараттық технологиялар әртүрлі білім салаларымен интеграциялау үшін ресурстар мен техникалық құралдарды қамтамасыз ететін басқа да оқу пәндерін оқып-үйренудің жаңа құралына айналуда.

4-сыныпқа арналған «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) «Компьютер»: компьютер құрылғылары: компьютерлік және мобильді технологиялардың ескіруі ғылыми-техникалық прогреспен байланысты екенін түсіндіру.

Қауіпсіздік: сенімді пароль критерийлері;

2) «Ақпаратты ұсыну және өңдеу».

Мәтін: мәтіндегі кестелер.

Презентациялар: слайдтың макеті; объектілердің анимациясы; бейне мен аудионы орналастыру.

Мультимедиа: бейнеролик жасау.

3) «Интернет желісіндегі жұмыс»: ақпарат іздеу: компьютерде файл мен бумаларды іздеу; ақпарат алмасу : браузерді реттеу (бетбелгі, журнал мен жүктеу); электрондық пошта: хабарлама қабылдау және жіберу, файлдары қоса берілген хабарлама.

4) «Есептей білу»: алгоритмдер: енгізілген циклдер, логикалық операторлар, салыстыру операторлары.

Программалау: программалау ойын алаңында айнымалыларды қолдану; жеке сценарийі бойынша ойын әзірлеу.

5) «Робототехника»: түс датчигі; ультрадыбыс датчигі.

«Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 3-сыныпта аптасына 1 сағат, оқу жылы бойынша 34 сағат;

2) 4-сыныпта аптасына 1 сағат, оқу жылы бойынша 34 сағат.

Оқыту процесінде белсенді оқыту стратегияларын қолдану (тапсырмаларды орындау арқылы практикалық дағдыларды іске асыру); кері байланыс алу (оқушылар арасында немесе мұғалім мен оқушы арасында); оқуға ынталандыруға ықпал ету (оқушыға сенімділік беру); оқыту сапасын жетілдіру (сараланған тапсырмалар) ұсынылады.

Бастауыш мектепте «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәнін оқу негізгі мектепте информатиканың базалық курсын меңгеруді қамтамасыз етеді.

Бастауыш сыныптарда «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәнін оқытудың әдістемелік ерекшелігі бастауыш мектепте білім алушылардың жас ерекшеліктерін және «Информатика» пәнінің ерекшелігін ескере отырып, оқытудың белсенді формалары мен әдістерін оқу процесіне кіріктіру болып табылады.

2019-2020 оқу жылында, мысалы, 4-сынып оқушылары үшін «Есептей білу» бөлімінің тақырыптары жаңа болады: онда білім алушылар енгізілген циклді іске асыруды, логикалық операторларды пайдалануды, салыстыру операторларын пайдалануды, айнымалыларды пайдалануды, өз сценарийі бойынша ойын жасауды және түстер датчиктерін пайдалануды үйренеді. Түсініктерді жақсы меңгеру үшін оларды өмірде жиі кездесетін нақты өмірмен байланыс арқылы, жұмыс формаларының, әдістерінің, тәсілдерінің әртүрлілігін пайдалана отырып көрсету ұсынылады. Осы бөлімнің ұғымдарын енгізу кезінде белсенді тыңдау дағдыларын дамыту әдістері мен жаңа білімді зерттеу кезінде оқушылардың тәжірибесін қолдану әдістерін қолдану қажет.

Мысалы, «енгізілген цикл» ұғымы өмірде айлар ауысқанда (12 ай өткенде – жыл өзгереді), күндер ауысқанда (30 күн өткенде – ай өзгереді), тәулік ауысқанда (24 сағат өткенде – күн өзгереді), сағат ауысқанда (60 минут өткенде – сағат өзгереді) және т.б. кездеседі. Логикалық операторлар, салыстыру операторлары және айнымалылар оқушыларға таныс математика есептері арқылы түсіндіріледі және т. б.

Ақпараттық технологиялар әртүрлі білім беру салаларымен интеграциялау үшін ресурстарды және техникалық құралдарды қамтамасыз ететін басқа да тақырыптарды зерттеудің жаңа құралы болып табылады.

Пән бойынша бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) және тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ) қарастырылған. Төменде бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау саны берілген.


32-кесте «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәні бойынша жиынтық бағалау саны


Сыныптар

Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша

жиынтық бағалау саны



1-тоқсан

2-тоқсан

3-тоқсан

4-тоқсан

3-сынып

2

2

2

2

4-сынып

1

1

2

1


«ЖАРАТЫЛЫСТАНУ» БІЛІМ САЛАСЫ
«Жаратылыстану» білім саласының мазмұнында «Жаратылыстану» пәні ұсынылады.

«Жаратылыстану» оқу пәні

«Жаратылыстану» пәнінің мазмұны «Адам – Табиғат» жүйесі аясындағы ғылыми білімдердің қарапайым деңгейін қамтамасыз етеді.

Оқу пәні қоршаған әлемнің күрделілігі мен көпқырлылығын, сондай-ақ табиғи құбылыстар мен процестердің өзара байланысын; жанды және жансыз табиғатта болып жатқан кейбір табиғи құбылыстар мен процестердің себептерін; жаратылыстану-ғылыми білімнің адамның көптеген іс-әрекет түрлері үшін маңыздылығын; алуан түрлі практикалық және зерттеу әрекеттері арқылы алынған білімнің күнделікті өмірмен байланысын түсіндіруге бағытталған.

«Жаратылыстану» оқу пәні негізгі мектепте «Биология», «Физика», «География» және «Химия» пәндерінен білім берудің негізі және пропедевтикалық курсы болып табылады. Бастауыш мектепте білім алушылар негізгі мектептің барлық жаратылыстану-ғылыми пәндері курстарынан алғашқы түсініктер алады.

«Жаратылыстану» пәнінің бастауыш мектептегі мазмұны зерттеу, ойлау, коммуникативтік дағдылар мен біліктер негіздерінің қалыптасуына бағытталған:

1) гипотеза құру және оларды тексерудің жолдарын ұсыну, эксперименталды берілулер негізінде қорытынды жасау;

2) мәселені анықтау, сұрақтарды дұрыс құру, зерттеу жұмысының жоспарын құру, бақылау, эксперимент жүргізу, зерттеу жұмысының нәтижесін бағалау және сипаттау, пайымдау, қорытынды шығару;

3) БАҚ хабарламалары мазмұнындағы, Интернет ресурстарындағы, ғылыми-көпшілік әдебиеттердегі жаратылыстану ғылымындағы ақпараттармен жұмыс: іздеу әдістерін игеру, ақпараттың мағыналық негізін айрықшалау және ақпараттың растығын бағалау;

4) өлі және тірі табиғаттағы үрдістердің сипатын, экожүйе компоненттерінің өзара байланысын, адам әрекетінің қоршаған ортаға қалай ықпал ететінін ашуға көмектесетін қарапайым эксперименттер мен бақылаулар жүргізу;

5) өзіндік қарапайым зерттеулердің қорытындыларын түрлі формада ұсыну;

6) жаратылыстану ғылымы саласындағы маңызды жетістіктердің қолданбалы мәнін түсіндіру.

«Жаратылыстану» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі: 1-сыныпта – аптасына 1 сағаттан, оқу жылында – 33 сағатты, 2-сыныпта – аптасына


1 сағаттан, оқу жылында – 34 сағатты, 3-сыныпта – аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты, 4-сыныпта – аптасына 2 сағаттан, оқу жылында –
68 сағатты құрайды.

Ұзақ мерзімді жоспардың «Жанды табиғат», «Заттар және олардың қасиеттері», «Жер және ғарыш», «Табиғат физикасы» бөлімдерінің әрқайсысының оқу мақсаттары «Мен – зерттеушімін» бөлімінің оқу мақсаттарымен кіріктірілген, ол білім алушылардың зерттеушілік білік және дағдыларын қалыптастыруға және дамытуға бағытталған.



Пән бойынша жиынтық бағалау тоқсандық жиынтық бағалауды (ТЖБ) және бөлім бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімдерінің нақты санын жүргізуді көздейді. 1-сыныпта пән бойынша жиынтық бағалау үшінші тоқсаннан басталады. Төменде бөлім/ортақ тақырып үшін жиынтық бағалау саны көрсетілген (33-кесте).
33-кесте – «Жаратылыстану» пәні бөлім бойынша жиынтық бағалау саны


Сыныптар

Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша

жиынтық бағалау саны



1-тоқсан

2-тоқсан

3-тоқсан

4-тоқсан

1-сынып

-

-

2

1

2-сынып

1

2

2

1

3-сынып

2

2

3

1

4-сынып

2

2

2

2



«АДАМ ЖӘНЕ ҚОҒАМ» БІЛІМ САЛАСЫ
«Адам және қоғам» білім беру саласының мазмұны «Дүниетану» және «Өзін-өзі тану» пәндері арқылы беріледі.
«Дүниетану» оқу пәні

«Дүниетану» оқу пәнінің мазмұны адам, табиғат және қоғам, оның ішінде отбасы, мәдениет, денсаулық, қарым-қатынас, ұлт, қауымдастық, мемлекет, қоршаған табиғи орта сияқты оқыту нысандарына тоғыстырылған.

Бұл оқу пәні негізгі және жоғары мектепте қоғамдық-гуманитарлық ғылымдар циклі пәндерінің негізін қалай отырып, олардың өзара байланысы мен тәуелділігі жөніндегі білім жүйесін құрайтын кіріктірілген пропедевтикалық пән. Ол Қазақстан тұрғындарының әлеуметтік, моральдық, шығармашылық және коммуникативтік өмірінің жалпы бейнесін көрсетеді, өзі, үйі, отбасы мәселелері негізінде білім алушылардың қоршаған орта туралы түсініктерін дамытуға ықпал етеді.

«Дүниетану» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі: 1-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 2-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 3-сыныпта – аптасына –1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты; 4-сыныпта – аптасына – 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты құрайды.

Мұғалім дүниетану сабақтарында оқытудың түрлерін қолдана алады
(34-кесте).
34-кесте – «Дүниетану» оқу пәнін оқыту бойынша «стратегия» үлгілері




Жұмыс түрлері

Критерийлер/Дескрипторлар

1

«Өсімдікті таны»

Білім алушылар өсімдіктер туралы сипаттау мәтінін оқиды немесе тыңдайды.

- Мына өсімдікті атаңыз.

- Адамдар оны қалай пайдаланады?

- өсімдіктің атауын сипаты бойынша анықтайды;

- бұл өсімдіктің не үшін қолданылатынын біледі



2

«Жедел жәрдем» ойыны. Мысалы,

- Жараларды емдеу үшін қандай өсімдіктер пайдаланылады? (алоэ, түймедақ, жолжелкен, орамжапырақ...)

- Қызуды басу үшін қандай өсімдіктер пайдаланылады?(таңқурай, лимон)

- Жүрек ұстамасы кезінде қандай өсімдік пайдаланылады? (валериан)

- Қандай шөптің көмегімен қалай күн соққысынан құтылуға болады? (басқа түйежапырақты қою керек)

- Көруді жақсарту үшін қандай жемістерді адамдар тұтыну керек? (сәбіз, қаражидек)

- Қай гүлдің тұнбасына шаш жуғанда сары түс береді? Оларды атаңыз. (гүл, түймедақ)


- жараларды емдеу үшін қандай өсімдіктердің қолданылатынын біледі;

- қызуды басатын дәрі ретінде қандай өсімдіктер пайдаланылатынын біледі;

- жүрек ұстамасы кезінде қандай өсімдікті қолданатынын біледі;

- қандай шөптің көмегімен күн соққысынан сақтануға болатынын біледі;

- адамдар көруді жақсарту үшін қандай жемістерді тұтынатынын біледі;

- қандай шөптің тұнбасына жуылған шаштың түсі сары түсті болатынын біледі



3

«Орман тыңшылары» ойыны

Балалар орманда болған төтенше оқиғаларды, табиғаттағы кез келген өзгерісті (ағаштардың кесілуі, сүйікті алаңындағы көп гүлдердің жұлынуы, бұлақтың ластануы) зерттеп, тексеру жүргізеді.



- оқиғалар тізбегін құра алады;

- өз тұжырымдарын жасай алады;

- табиғатты қорғау туралы біледі


4

«Құстар асханасы»

Жобаның мақсаты – мектеп немесе үйдің ауласындақұстардың тұрақты «асханасын» жасау және ұйымдастыру. Жобаның бірінші кезеңі – құстарғаарналған үйшіктерді дайындау бойынша әдебиеттерді зерделеу, тәжірибе алмасу, жем жинау. Жобаның екінші кезеңі – дайындалған үйшіктердің көрмесі.Жобаның үшінші кезеңі – «асхананың» салтанатты ашылуы (презентация)



- құстардың үйшігітуралы ақпаратпен жұмыс жасай алады;

- үйшікті жасайалады;

- үйшікті таныстыра біледі


5

Экологиялық жағдаят

Жерге тасталынған банан қабығы біздің климатта шамамен 2 жылда ыдырайды.

Пластикалық пакет шамамен 96 жылға ұзағырақ уақытта ыдырайды. Пакеттің ыдырауына, шіруіне неше жыл қажет?


- пакеттіңшіруіне неше жыл қажет екенін біледі;

- табиғатты қорғау жөніндебіледі



6

«Мен өзенді қорғаймын» экологиялық міндеті

Төменгі жағын үнемі су шайып жататын жарды немесе жағалауды қалай бекітуге болатыны туралы ұсыныстарыңызды айтып көріңіз.



- өзенді құтқару үшін өсімдіктер тамырының

пайдаланылатынын біледі;

- өсімдіктің белгілі бір түрін (тамыры мықты өсімдіктер) пайдалану керектігін дәлелдей алады;

- қандай өсімдіктің сол жерде жақсы жерсінетінін біледі;

- өз жауабын түсіндіре біледі


7

«Жасыл досқа» хат

Мұғалім білім алушыларды белгілі бір жағдаятпен таныстырады. Балаларға хат жазуды, мысалы, ағашқа хат жазуды ұсынады. Жұмыс шағын шығарма түрінде (ойын элементтерінің болғаны жақсы) жүргізілуі мүмкін: конвертке хат салынып, суреттермен толтырылады, мекенжайы толтырылады.



- қандай да бір жағдаятқа ене алады;

- хат жаза біледі



8

«Экологиялық мамандық» коллажы

Жобаның бірінші кезеңі – экологиялық мамандықтар деп санауға болатын мамандық түрлері (орман шаруашылығының, қорықтардың қызметкерлері, экологиялық қызмет, көгалдандыру қызметкерлері, хайуанаттар бағының қызметкерлері, дәрігер, жүргізуші, ғарышкер, аула тазалаушы, бағбан, зертханашы және т.б.) туралы білу. Балалар осы мамандықтар туралы материал жинайды. Жобаның екінші кезеңі мамандықты қорғау болып табылады. Бұл кезде білім алушыларосы мамандықтар туралы әңгімелейді, фактілер келтіреді, суреттер, плакаттар, фотосуреттер көрсетеді, сюжеттерді ойнап көрсетеді.



- экологиялық мамандықтар туралы ақпарат жинай алады;

- осы мамандықтың таныстырылымын жасай біледі



9

Табиғаттың «Шағым кітабы».

Білімалушылар «Шағым кітабына» туған өлкесінің аумағында өсетін өсімдіктер мен тіршілік ететін жануарлардан келіп түсетіншағымдарды жазады.

Жобаның бірінші кезеңі – қоршаған ортаның (жануарлар, өсімдіктер)жағдайын бақылау мақсатында экскурсия жасау, қосымша ғылыми әдебиеттерді зерделеу. Жобаның екінші кезеңі – өсімдіктер мен жануарлар атынан шағымдарды сипаттау әңгімесін жазу. Түскен шағымдарды талқылау және оларға жауап беру. Үшінші кезең – материалдарды безендіру, балалардың шығармашылық жұмыстары мен суреттері орналастырылған кітап жасау.


- экскурсияда көргендерін салыстыра біледі;

- қосымша әдебиеттермен жұмыс жасай алады;

- өсімдіктер мен жануарлар атынан әңгіме жаза алады;

- өзінің шағын кітапшасын жасай алады




Пән бойынша жиынтық бағалау бөлім бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімдерінің жүргізуді көздейді. 1-сыныпта пән бойынша жиынтық бағалау үшінші тоқсаннан басталады. Төменде бөлім бойынша жиынтық бағалау саны көрсетілген (35-кесте).
35-кесте – «Дүниетану» оқу пәні бойынша жиынтық бағалау саны


Сынып

Жиынтық бағалау рәсімдері

І тоқсандағы ЖБ саны

ІІ тоқсандағы ЖБ саны

ІІІ тоқсандағы ЖБ саны

ІV тоқсандағы ЖБ саны

1-сынып

-

-

2

2

2-сынып

2

2

2

2

3-сынып

2

2

2

2

4-сынып

2

2

2

2


«Өзін-өзі тану» оқу пәні

«Өзін-өзі тану» оқу пәні бойынша оқу процесінің басты міндеті: әрбір адамның табиғатына қаланған жалпыадамзаттық құндылықтарды айқындау; қоғамға қызмет етуге бағытталған мәселелерді шығармашылықпен шешудің практикалық дағдыларын, тұлғаның құндылықтар жүйесін қалыптастыру; адамның өзіне, қоршаған әлемге, жалпы адамзатқа қатысы ескерілген оқушылардың әлеуметтік мәнді бағдарларын, адамгершілік мінез-құлық негіздерін қалыптастыру болып табылады.

Пәннің негізгі базалық мазмұны бастауыш мектеп оқушыларының жас ерекшеліктерін ескере отырып, мынадай тарауларда ашылады: «Ғасырлар даналығы», «Тату отбасы», «Адам болам десеңіз», «Қандай ғажап әлем!».

Оқу жүктемесінің көлемі аптасына 1 сағаттан, 1-сыныпта оқу
жылында – 33 сағат; 2-4-сыныптарда оқу жылында – 34 сағатты құрайды.

Пән бойынша білім алушылардың білімін бағалау «Өзін-өзі тану» үлгілік оқу бағдарламасында ұсынылған білім алушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар негізінде жүргізіледі. Рухани-адамгершілік білім берудің ерекшеліктеріне сәйкес сандық емес, сапалық баға маңызды, сондықтан әрбір жартыжылдықтың қорытындысы бойынша «сынақ» бағасы қойылады. «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» пән бойынша сынақ қоюдың өлшемшарты болып табылады.


«Технология және өнер» БІЛІМ САЛАСЫ
«Технология және өнер» білім саласының мазмұнына «Көркем еңбек» және «Музыка» пәндері енгізіледі.
«Музыка» оқу пәні

«Музыка» пәнін оқытудың мақсаты – білім алушылардың музыка бойынша негізгі білімі мен біліктерін, музыкалық іс-әрекеттерде шығармашылықпен өз ойын жеткізу және қарым-қатынас жасау тәсілдерін меңгеру, ұлттық және жалпыадамзаттық мәдениеттің адамгершілік-эстетикалық құндылықтары туралы түсініктерін қалыптастыру, музыкалық және шығармашылық қабілеттерін дамыту болып табылады.

«Музыка» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі: 1-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 33 сағат; 2-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 3-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат,
4-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты құрайды.

«Музыка» пәні бойынша қалыптастырушы бағалау өткізіледі.

Пән бойынша білім алушылардың қалыптастырушы бағалау нәтижелері білім алушылар мен ата-аналарға берілетін кері байланыс үшін материал болып саналады.

«Музыка» пәні бойынша жиынтық бағалау өткізілмейді. Жартыжылдық және оқу жылының соңында «Музыка» пәнін оқыту нәтижесі бойынша «есептелінді»/«есептелінген жоқ» қойылады. Алынған нәтижелер («есептелінді»/«есептелінген жоқ») сынып журналына қойылады.


«Көркем еңбек» оқу пәні


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет