Умкд 042-18. 15. 18/02-2013 2013 жылғы №1 басылым

СЕМЕЙ

Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі кафедрасының оқытушысы Дарменова Гульвира Тұрсынбекқызы

___________ «___» ___________20 ___жыл.
2 КЕЛІСІЛДІ

2.1 Қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.

Хаттама №___ «___» ___________20 ___жыл.
Кафедра меңгерушісі _______________ Каримова Б.Ж..

2.2 Филология факультетінің оқу-әдістемелік бюросында талқыланып, бекітілді.

Хаттама №___ «___» ___________20___ жыл.
Төрайым_________________

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді.

Хаттама №___ «___» ___________20___ жыл.

№ 1 БАСЫЛЫМЫ

Мазмұны

1 Жалпы ережелер

2 Пәннің мазмұны және сабақтардың түрі бойынша сағаттарға бөлу

3 Пәнді оқытудың әдістемелік нұсқаулары

4 Курс форматы

5 Курс саясаты

6 Бағалау саясаты

7 Әдебиеттер

Дарменова Гульвира Тұрсынбекқызы, оқытушы

«Қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі» кафедрасы

Ақпараттық қатынас-телефон: 53-37-63, №8 оқу ғимараты, №223 бөлме

Сабақ өтетін орын - №119 аудитория

Пән бойынша кредит саны - 2

1.2 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме (Кесте 1)
Кесте 1 – Оқу жұмыс жоспарынан көшірме

Курс	Сем-естр	Кредит	Дәріс (сағ)	Семинар (сағ)	Лаб. (сағ)	ОСӨЖ (сағ)	СӨЖ(сағ)	Барлығы (сағ)	Бақылау түрі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
3	5	2	15	15	-	30	30	90	емтихан

1.3 Пәннің қысқаша сипаттамасы

Қазақ тілі пәні ресми тілді топтарға мектептен алған білімдерін жетілдіру үшін арналған. Курс барысында студент болашақ мамандығына байланысты мәтіндерді еркін аударып, еркін сөйлеу үшін жағдай жасалады.

Курс қазақ тілін қазақ тілді дәрісханаларда кәсіби тілге бейімдей оқытуға, іскерлік дағды-машықтарды қалыптастыруға бағытталған. Сөйлеу әрекетінің барлық түрін өзара сабақтастыра оқыту, тілдік материалдарды қолданымдылық (функционалдық) жүйемен іріктеп, ыңғайлап меңгерту көзделеді.
1.4 Пәнді оқытудың мақсаты

• 
  Қазақ тілін мемлекеттік тіл ретінде, кеңселік қатынас құралы ретінде ғана біліп қоймай, халықпен қарым-қатынас жасау барысында ұтқыр ойды шешен тілмен жеткізе білуге, жергілікті халықтың ұлттық мәдениетін тануға, ұлттық таным ерекшеліктерін ажыратуға дағдыландыру;
  
• 
  Күнделікті қарым-қатынас кезінде, болашақта кәсіби терминдерді қызмет барысында еркін қолдану дағдыландыру;
  
• 
  Психологияның теориялық негіздерін қазақ тілінде меңгерту.
  

• 
  Негізделген және қалыптасқан теориялық білімдерін жинақтай білу, қазақ тілінде айтылған ой-пікірді түсініп, дұрыс жауап бере алу; қазақ тілінің грамматика жүйесін еркін біліп, қазақ еліне қатысты тарихи мәдени материалдарды өз бетімен игере алу; өз мамандығына сәйкес терминдер жүйесін пайдалана отырып мемлекеттік тілде жатық сөйлеу дағдысын қалыптастыру керек.
  

● мамандығы бойынша қажетті тақырыптардағы орташа және күрделі мәтіндерді түсіну және қабылдай алу;

● баяндамалар, хаттар жаза білу, мамандығына қажетті құжаттарды сауатты құрастыра және толтыра білу;

● қажетті ақпараттарды талдай, сұрыптай білу;

● сызба, кестелердегі ақпараттарды сауатты сөйлете алу;

● қажет материалдарды орыс тілінен қазақ тіліне сауатты аудару;

● түрлі тақырыптардағы пікірталастарда айтпақ ойын дәлелдей білу, өз ойын (ауызша және жазбаша) тілдік нормаларды сақтай отырып, дәйекті, шебер жеткізе алу;

● негізгі терминдерді, ұғым-түсініктерді орынды қолдана алу;

● өтілген тақырыптар негізінде эссе, баяндамалар, хабарлама жазу, студенттің өзіндік жұмыстарын дайындау барысында тезис құра білу;

● кез-келген стилдегі материалды түсініп, ажырата алу;

● өз кәсіби шеңберінде кеңес беріп, пікір білдіруі;

● іскерлік ортада шебер сөйлей алуы, мақал-мәтелдерді, қанатты сөздерді қажетті тұстарда оңтайлы қолдана алуы.

7. 
   Курстың пререквизиттері:
   
   1. 
      Қазақ тілі І;
      
   2. 
      Қазақ тілі ІІ.
      

7. 
   Курстың постреквизиті:
   
   1. 
      Арнайы пәндердің барлығы;
      
   2. 
      Мемлекеттік тілде іс-қағаздарын жүргізу.
      

Кесте 2 – Пәннің мазмұны. Сабақтардың түрі бойынша сағаттарға бөлу

• 
  пәнді оқуға қажетті уақытты жоспарлау мен ұйымдастыру бойынша кеңестер;
  
• 
  студент әрекеттерінің ретін сипаттау;
  
• 
  ПЭОӘК материалдарын пайдалану бойынша ұсыныстар;
  
• 
  әдебиетпен жұмыс істеу бойынша ұсыныстар;
  
• 
  емтиханға дайындық бойынша кеңестер және т.б.
  

Аудиториялық уақытқа семинар сабақтары, оқытылған материалды талқылау және әртүрлі тапсырмаларды орындау кіреді. Әрбір сабаққа студент әдебиеттің негізгі және қосымша қайнар көздерінің тізіміне сәйкес дайындалуы керек (негізгі бөлімдер мен бөлімшелер әрбір сабақта нақтыланады). Аралық бақылау жұмысында болмаған студенттер автоматты түрде 0 балл алады және бақылау жұмысын тапсыруға жіберілмейді.

Сабаққа қатысу және негізгі ұғымдарды, түсіндірмелерді және мәліметтерді жазып алу студенттің міндеті болып табылады. Егер студент қандай да бір жағдайлармен қатыспаған жағдайда, сабақтың материалын топтағы басқа студенттен алуы керек. Әсіресе, СӨЖ тапсыру барысында, аралық, ағымдық бақылау мен қорытынды емтихан кезінде кітаптан немесе басқа біреуден көшіруге, тапсырмалардың дайын көшірмесін пайдалануға және басқа студенттің орнына емтихан тапсыруға болмайды. Шектеу қойылған мәліметтер алған, интранет жүйесінің тыйым салынған ақпараттарын және шпаргалканы пайдаланған студентке қорытынды емтиханда «F» бағасы қойылады.

Студенттердің өздік жұмысы – бұл тұлғаның жеке танымды қызметі, ол өзіне тек қана алған білімін бекітіп қоймауы, сонымен қатар жеке шығармашылық ойлау процесі болып табылады. Өзіндік жағынан ол келешек маманның шығармашылығы үшін жаңа білімінің ашылуына, қалыптасуына жағдай жасайды.

Өздік жұмыс сонымен қатар студенттің максималды белсенділігін қарастырады және ол алған білімін ұйымдағы ғылыми зерттеу, қоғамдық және өндірістік қызметтерде көрінеді.


5 КУРС САЯСАТЫ

Курсты оқу барысында алынған барлық ұпайлар жинақталып, бір-біріне қосылады. Осы курстан алған ақтық бағаны шығару үшін әрбір тапсырма мен аралық және қорытнды бақылаудан алынған баға және емтихан бағаларының қорытындысы бойынша орташа ұпай есептеледі. Барлық тапсырмаларды көрсетілген уақытында өткізу қажет. Барлық тапсырмаларды қабылдап алу емтиханға 7 күн қалғанда аяқталады. Барлық тапсырманы өткізбеген студенттер емтиханға кіргізілмейді. Жұмысты кеш тапсырсаңыз: қосымша тапсырма беру арқылы жұмыс көлемі ұлғайтылады. Тапсырмалар оқытушы тағайындаған уақытта қабылданады. Емтиханға келмесеңіз, орынды себеп болса, бұрынғы орындалған жұмыстарыңыз есепке алынады; орынсыз себеп болса, тапсырманы орындауыңыз қажет және осы мәселеге қатысты университет саясаты есепке алынады. Әрбір тақырыпты қайталау және өтеу міндетті. Өтілген материалды меңгеру деңгейі тест арқылы тексеріледі. Тест алдын ала ескертілмей өткізіледі. Аудиториялық сабақтарды босатпау, кешікпеу міндетті. Себепсіз сабақтан қалсаңыз: қосымша шығармашылылық жұмыс беріледі (реферат, көркем мәтінге талдау т.б.); Сабаққа екі рет кешігу бір рет сабақ босатылғанға теңгеріледі. Оқу үрдісіне белсенді түрде қатысу қажет.

7. 
   СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
   

1. 
   Психологиялық терминдер. Психологиялық терминдердің салалық сөздікте түзілуі (Тапсырма түрі: терминдер сөздігін құрастыру – 100 сөз).
   
2. 
   Психологиялық ғылыми жаңалықтарға сипаттама беру (Тапсырма түрі: реферат).
   
3. 
   Іскерлік дағды қалыптастыруға арналған тілдік құрылымдар (Тапсырма түрі: реферат).
   
4. 
   Мамандығы бойынша ғылыми еңбектерді оқып түсіну және қазақ және орысша аңдатпа (аннотация) жазу (Тапсырма түрі: ғылыми мақаланың көшірмесі және 2 тілде жазылған аңдатпа).
   
5. 
   Аударма: түсінігі, түрлері, талаптар, әдістері, ерекше жағдайлары, маңызы (Тапсырма түрі: баяндама жасау).
   

1. 
   Негізгі әдебиеттер
   

8.1.2 «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» заң, ҚР президенті 11 шілде, 1997 жыл №151

8.1.3 «Тілдерді қолдану мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасы». ҚР президентінің Жарлығы 5 қазан, 1998 жыл. №4106.

8.1.4 «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2001-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы». ҚР президентінің Жарлығы 7 ақпан, 2001 жыл, №550

8.1.5 «Мемлекеттік ұйымдарда мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту туралы». ҚР Үкіметінің Қаулысы 14 тамыз, 1998 жыл №769

8.1.6 «Мемлекеттік ақпарат жұмыстарын жақсарту бюрократиямен күрес және құжат айналымын қысқарту шаралары туралы». ҚР президентінің Жарлығы 31 шілде, 2000 жыл, №427

8.1.7 «Азаматтардың өтініштерін қарау тәртібі туралы». ҚР президентінің Жарлығы 19 маусым, 1995 жыл.

8.1.8 «Нормативтік-құқықтық актілері туралы». ҚР-ның заңы: 24 наурыз, 1997 жыл №213-1

8.1.9 «Құжаттарды мемлекеттік тілде даярлайтын мемлекеттік әкімшілік қызметкерлерін көтермелеу туралы». ҚР Премьер-Министрлігінің Нұсқауы 21 қыркүйек , 2000 жыл №117

8.1.10 «Қазақстан Республикасында қызметтерін мемлкеттік тілде жүргізетін, сонымен қатар мемлекеттік тілді жете меңгерген әділет және сот органдары қызметкерлерін моральдық және материалдық тұрғыда көтермелеу реті туралы». ҚР Әділет министірінің бұйрығы 12 маусым, 1999 жыл № 45

8.1.11 «Қазақстан Республикасында нотариалдық іс жүргізу туралы». ҚР Әдлет министірінің бұйрығы, 16 шілде, 1998 жыл № 83

8.1.12 «Іс жүргізу туралы» ҚР Министрлер кабинетінің Қаулысы. 20 маусым, 1992, № 562

8.1.13 В.Салагаев, Б.Шалабай: «Іс қағаздарын жүргізу туралы» Алматы «Раритет», 2000.

8.1.14 І.Жақып. «Іс жүргізу» Алматы «Раритет», 2000

8.1.15 «Қазақстан Республкасында іс қағаздарын жүргізу» (мемлекеттік және ресми тілдерде іс қағаздарын жүргізудің үлгілері) А,2001

8.1.16 Л.Дүйсенбаева «Іс қағаздарын қазақша жүргізу» Алматы «Ана тілі» 2001.

2. 
   Қосымша әдебиеттер
   
   1. 
      Дүйсенбекова Л. «Іс-қағаздарын жүргізу». Алматы, 2001ж.
      
   2. 
      Ақанова Д.Х. және т.б. «Ресми-іскери қазақ тілі». Алматы, 2006ж.
      
   3. 
      Зейнулина А. Ф., Балпанов Н.М.. Іскери- кәсіби қазақ тілі. - Павлодар, 2007 ж.
      
   4. 
      Сөз сарасы. Қазақ тілінің ресми-іскери стилі бойын. әдістем. құрал. Астана, 2009ж.
      
   5. 
      Өмірзақ Т., Сансызбай Ә. Қазақ тілі. IV деңгей. Астана, 2006ж.
      
   6. 
      Зейнуллина А.Ф., Жұмабаева З.Е., Шаһарман А.П., Пазыл Ә.Қ. Іскери- кәсіби қазақ тілі: практикалық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқау. Павлодар, 2009 ж.
      
   7. 
      Қазақстан Республикасының «Тіл туралы Заңы» (2000 жылдың 13 наурызында шыққан Заң бойынша).
      
   8. 
      Мұхамадиева Н.Қ. «Іскерлік қазақ тілі». Астана, 2007 ж.