«ОҚУШЫЛАР » сериясы «XVIII СӘТБАЕВ ОҚУЛАРЫ» 416
417
7 Сәкен Созақбаев. Абайдың заң жүйесіне енгізген өзгерістері
\\ Абай, 1- 2005.
8 Ш.Уалиханов. Таңдамалы шығармалары. Алматы. 1985. 143
бет.
ЕЛІМІЗДЕГІ ЖЕТІМ БАЛАЛАРДЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК МӘСЕЛЕЛЕРІ МҰРАТБАЙ Д.
9 сынып оқушысы, № 37 ЖОББМ, Павлодар қ. КАСЫМЖАНОВА А. Е.
ғылыми жетекші, тарих пәнінің мұгалімі, № 37 ЖОББМ, Павлодар қ. Тақырыптың өзектілігі: әлеуметтік жетімдер, әке-шешенің
қамқорлығысыз қалған балалар және тастанды балалар санының
көбею себебін анықтай отырып, мәселені шешу жолдарын ұсыну.
Зерттеу пәні: әлеуметтік жетімдерді әлеуметтік қорғау
саласында жергілікті басқару органдарының жұмысы.
Зерттеудің мақсаты: әлеуметтік жетімдерді әлеуметтік
қорғаудағы мемлекеттік билік пен жергілікті басқару органдарының
жұмысын қарастыру және талдау.
Осы мақсатқа байланысты келесідей міндеттер анықталды:
қазіргі қоғамдағы әлеуметтік жетімдік ұғымының маңызын ашу;
– әлеуметтік жетімдіктің даму себептерін айқындау;
– Павлодар облысындағы әлеуметтік жетімдердің қазіргі хал-
жағдайын талдау;
– жобада әлеуметтік жетімдіктің алдын алу әдістерін
қарастырып шығу;
– әлеуметтік жетімдікті тудырушы әлеуметтік мәселелер және
оны шешу жолдарын ұсыну.
Болжамы: Жобаны зерделеу нәтижесінде алынған қорытындылар мен
ұсыныстар әлеуметтік салада және жергілікті басқару органдарының
жұмысында әлеуметтік жетімдерді қорғауға байланысты іс-
әрекеттерінде қолданыс табуы болып саналады.
Жобаның
құндылығы болып әлеуметтік жетімдерді тұрғын
үймен қамтамасыз етуді мемлекеттік органдардың қолдауына
байланысты әлеуметтік көмектің тиімді жүйесін ұсыну болып
табылады.
Өзектілігі: Әлеуметтік жетімдер, әке-шешенің қамқорлығынсыз
қалған балалар және тастанды балалар санының көбею себебін
анықтай отырып, мәселені шешу жолдарын ұсыну.
Ұсыныс: Балалар үйіндегі жетім балалардың теориялық
тұрғыдан зерттеп, жүйелеу және тәжірибеден өткізу негізінде қол
жеткен нәтижелер төмендегі ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді:
– жетім балалармен жұмыс жасайтын кәсіби мамандардың
рухани тқұндылықтарын жетілдіру - жасөспірімдердің бойында
ұлттық сана-сезім, қадір-қасиеттер, рухани құндылықтар
қалыптастыру
– жетім балалардың функцианалдық сауаттылықтарын
арттырутжәне де жетімдердің еш кедергісіз баспанаға ие болуы.
Соңғы жылдардағы көптеген әлеуметтік зерттеулер балалар
үйіне орналасқан балалар мен бітірушілердің әлеуметтік
бейімделуінің күрделі мәселелері барын көрсетті. Бұл мәселелерді
шешу бүгінгі таңдағы кезек күттірмес міндеттердің бірі.
Ғылыми жобаның негізінде балалар үйіндегі жетім балаларды
мәселесін жан-жақты қарастырдық, түбегейлі талдадық деген ойдан
аулақпыз. Келешекте бұл мәселе жалғасын табады деп есептейміз.
Қорыта отырып, бұл қоғамдағы әлеуметтік жетім балаларды
әлеуметтендіру процесі өзекті болып табылады. Соған қатысты
тақырып теориялық және практикалық тұрғысынан бейімді
талданады.
«Әлеуметтік жетімдер» дегеніміз – белгілі бір себептерге
байланысты ата-аналары құқығынан айырылғандардың балалары
және тастанды балалар. Әлеуметтік жетімдер балалардың ерекше
категориясы. Олардың рухани және адамгершілік құндылықтары,
тәртіп мәдениеті туралы түсініктері теріс, себебі олар толық
жанұялық тәрбие көрмеген. Оларға тән қасиеттер: агрессия,
алаңдаушылық, мінездегі жат қылықтар. Аталып отырған мәселе
қоғамда кеңінен орын алуда, сондықтан да одан сырт айналу қажет
емес. Бұл мәселе жөнінде мемлекет тарапынан атқарылып жатқан
іс-шараларды жүздеген мектеп-интернаттардың, балалар үйі мен
мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған мекемелердің және т.б.
ұйымдардың жұмысынан байқай аламыз.
