2-тапсырма. Сүттегі антибиотиктерді анықтау Жұмыс мақсаты: Сүттегі антибиотиктерді анықтау әдістемесін зерттеу.Әдістің мәні-микроорганизмдердің дамып келе жатқан мәдениеті резазуринді қалпына келтіреді. Сүтте антибиотиктер болған жағдайда резазуриннің қалпына келуі микроорганизмдердің дамуын тежеудің салдарынан баяулайды.
Аспаптар мен реактивтер: Диаметрі 16 мм және биіктігі 150 мм шыны түтіктер, резеңке тығындар, 1 және 10 мл пипеткалар, пробиркаларға арналған штатив, Температураны автоматты реттегіші бар редуктазник, Су моншасы, 0-1000С шкаласы бар шыны сынап термометрлер; тазартылған су (жаңа қайнатылған), резазурин (ТУ 6-09-210-70).
Талдау барысы. Қыздырғаннан кейін пробиркаларды 38-40о С температураға дейін су құбыры суымен салқындатады және 0,1 мл симбиотикалық ашытқыны (термофильді стрептококка және болгар таяқшасы) енгізеді. Содан кейін пробиркаларға қайнатылған және салқындатылған дистилденген суда дайындалған резазуриннің 1 мл 0,5% ерітіндісі қосылады және пробирканың ішіндегісін мұқият араластырады. Резазурина қосылғаннан кейін пробиркаларды редуктазникке тағы 5 мин қояды және бояуының өзгеруі бойынша құрамында тантибиотиктер туралы айтады. Құрамында антибиотиктер жоқ сүт ашық қызғылт түсті. Құрамында антибиотиктер бар сүттің көк-күлгін түсі бар. Резазуриннің жұмыс ерітіндісін негізгі ерітіндіден дайындайды. Резазурин қосылғаннан кейін 5 минуттан кейін нәтижелерді ескеру қажет, өйткені ұзақ ұстамада антибиотиктердің аз мөлшері болған кезде бояудың ашық-қызғылт түске өзгеруі мүмкін.
3-тапсырма. Ашытқы үшін Сүтті пастерлеу тиімділігін анықтау Пастерлеудің дұрыс жүргізілмеуі кезінде сүтте термотұрақты сүт қышқылды стрептокококтар және термотұрақты емес сүт қышқылды таяқша сақталуы мүмкін. Пастерлеудің тиімділігін Н. С. Королеваның әдісі бойынша тексереді.
Аспаптар мен реактивтер:Диаметрі 20 мм және биіктігі 180 мм шыны түтіктер, мақта тығындары немесе пергамент, пробиркаларға арналған штатив, 10-20 мл тамшуырлар, термостат, микроскоп.
Талдау барысы. Әдістің мәні-сүтті пастерлегеннен кейін асептикалық түрде (10-20 мл) мақта тығынмен немесе пергаментпен жабылған шағын стерильді пробиркаға немесе банкаға алады. Сынамаларды термостатта 40-45оС 24-48 сағат бойы ұстайды, ұйыған сипатын белгілейді және боялған препараттарды микроскоппен қарайды.
Нәтижелері келесідей бағаланады: ұйынды тығыз; микроскопиялық препарат бойынша стрептококтардың көп саны – пастерлеу 90оС төмен температурада жүргізілді, яғни температуралық режим бұзылған; ұйынды әлсіз болуы мүмкін; микроскопиялық препарат бойынша түйіршікті және түйіршікті емес таяқшалар – пастерлеу жеткіліксіз ұстау немесе араластыру кезінде жүргізілді; сүтті пептонизациялау; микроскопиялық препарат бойынша споралы таяқшалардың көп саны – пастерлеу дұрыс жүргізілді.
Сұрақтар:
1-Ашытқыларды дайындауда сүттің бактериялық ластануын анықтау әдісі, жүргізілу барысы қалай, нәтижесі қалай талданады?
2- Ашытқы дайындауда қолданылатын сүтте антибиотиктердің болуын анықтау жолы қалай жүргізіледі?
3- Ашытқы дайындауда қолданылатын сүтте пастерлеудің дұрыс жүргізілмеуі неге әкеледі?