«Функционалды сауаттылық» ұғымы 1960 жылы ЮНЕСКО құжаттарында пайда болды
Функционалдық сауаттылық-адамның қоғаммен өзара қарым-қатынасы жағдайында оқу және жазу дағдыларын пайдалану қабілеті (банкте шот ресімдеу, нұсқаулықты оқу, кері байланыс сауалнамасын толтыру және т. б.), яғни бұл адамға қоршаған ортамен қарым-қатынасқа түсуге және онда мүмкіндігінше тез бейімделуге және жұмыс істеуге мүмкіндік беретін сауаттылық деңгейі
Функционалды сауаттылықтың негізгі ерекшелігі өзгермелі қоғамның түрлі салаларында қолданбалы білімге сүйене отырып, өмірлік мәселелерді шеше білумен сипатталады .
Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы Халықаралық ғылыми ұйымдар, ұлттық білім орталықтарымен бірлесе жұмыс жасайды.
1 ЭЫДҰ Оқушылардың білім жетістіктерін бағалау бағдарламасы бойынша тест ұйымдастырады.
2 PISA ЭЫДҰ әртүрлі мемлекеттерге білім жүйесінде айқындалған мәселелерді шешуге, саяси бағыттарды дайындауға және оларды тиімді жүзеге асыруға көмектеседі
6 Зерттеу нәтижесі
Оқу сауаттылығы
Математикалық сауаттылық,
жаратылыстану-ғылыми сауаттылық
АКТ сауаттылығы
4 Білім сапасы 15 жастағы оқушылар қатысады.
5 Қатысушылар Әртүрлі мемлекет бойынша білім жүйесінде болып жатқан өзгерістерді анықтау мен салыстыруға, білім саласы бойынша жасалған стратегиялық шешімдердің тиімділігіне баға беруге мүмкіндік береді.
3 Мониторинг 2018 жылы PISA ға 77 мемлекет қатысты.
ЭЫДҰ орташа көрсеткішінен 100 балға төмен (2,5 жылға артта)
Оқу сауаттылығы: PISA-2018
384 1-деңгейді ҚР 77 мемлекет ішінде 69 орында. Жалпы көрсеткіш:
ҚР оқушылары орындай алды.
Алғаш рет компьютерлік форматта ұйымдастырылды.
Әр тапсырмада алдымен кіріспе ұсынылады, ал кіріспеде бір немесе бірнеше мәтінді оқудың мақсаты, жағдаят алдын ала айқын көрсетіледі.
Оқу сауаттылығын бағалауға арналған тапсырма түрлері 3 компоненттен тұрады: Жағдаят Ойдың байланыстылығы және жүйелілігі; аутенттілігі, фактілерге құрылуы (ғылыми, ресми және басқа мәтіндер) және көркемдігі (көркем әдеби, публицистикалық және басқа мәтіндер); тұтас және аралас мәтіндер.
Мәтін Когнитивті ойлау үдерісі. Оқылымның негізгі когнитивті үдерісіне ақпаратты іздеу, түсіну, бағалау мен кері байланыс жасау жатады.
Аспект Жағдаят 01 02 03 04 ЖЕКЕ. Интеллектуалдық және практикалық тұрғыдан жеке адамның қызығушылығына бағытталған. Мысалы: электрондық хаттар, қысқа хабарлама, блог.
ҚОҒАМДЫҚ. Жалпы қоғамдық мәселелер мен онда болып жатқан жағдайларға бағытталған. Мысалы, ресми құжаттар, хабарландыру.
ОҚЫТУ. Білім беру үдерісінің үлгісі ұсынылады. Мысалы: оқулықтар, интерактивті оқытуға арналған қосымшалар.
КӘСІБИ. Шұғыл әрекетке шақыратын жағдайлар беріледі. Мысалы, жұмыс іздеу, бос қызмет орындары туралы хабарландырулар.
Мәтін Ресурс көзі: бір не бірнеше автор.
1 2 3 5 Ұйымдастырылуы және навигация: статикалық, динамикалық.
Мәтін форматы: тұтас, тұтас емес, аралас мәтін
Мәтін түрлері: сипаттау, әңгімелеу, пайымдау + мазмұндау, эпистолярлық (келісім, мәміле) мәтін, нұсқаулық..
Аспект Ақпаратты табу: 1 2
ЭЫДҰ-ның 2030 жылға дейін білімді дамытуға арналған концептуалдық тұжырымдамасы 01 02 03 04 05 Базалық сауаттылық: оқу/жазу сауаттылығы, есептей білу, ақпараттық/цифрлық сауаттылық, деректермен жұмыс, денсаулықты күту
Білім, дағды, құндылық: ынтымақтастық, сыни ойлау, мәселені шешу, креативті ойлау, өзін-өзі бақылау, эмпатия, құрмет, табандылық, сенім, қалай білім алу керектігін үйрену.
Негізгі концептілер: оқушылардың белсенділігі, бірлесе әрекет ету (оқушы, мұғалім, ата-ана), жауапкершілік, жанжалды шеше білу
Құзыреттілікті қалыптастыру циклі: болжау – әрекет - рефлексия
Қосымша құзыреттіліктер: ғаламдық құзыреттілік, медиасауаттылық, тұрақты даму сауаттылығы, компьютерлік ойлау, қаржылық сауаттылық, кәсіпкерлік сауаттылық.