Сабақ жоспары Жол қозғалысын ұйымдастыру проблемалары «Жүргізуші-автомобиль-қозғалыс ортасы» комплексі

Жол қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы негізгімәселелер және оларды шешу жолдары. Жол қатынасы және «жүргізуші-автомобиль-жол-орта» жүйесі туралы үғым. Жол қатынасын ұйымдастыру қызметінің негізгі бағыттары.

1. 
   Жол қозғалысын ұйымдастыру проблемалары
   
2. 
   «Жүргізуші-автомобиль-қозғалыс ортасы» комплексі
   

1. 
   Мемлекет экономикасын дамытудағы автомобиль көлігінің рөлі қандай?
   
2. 
   «Жүргізуші-автомобиль-жол-қозғалыс ортасы» комплексінің әр элементінің рөді қандай?
   
3. 
   Жол қозғалысының ережесң қашан және кіммен қабылданды?
   
4. 
   Жол қозғалсы конвенциясында қандай ережелер тіркелген?
   

Көше-жол желісі. Көлік күралдары мен жол жүргіншілерінің козғалысын сипаттайтын негізгі параметрлер. Жолдың өткізу мүмкіндігі туралы ұғым. Қалалық қатынас жолдарының өткізу мүмкіндігін анықтау.

2.1. Көліктік ағын және оның көрсеткіштері

2.2. Жаяу жүріс ағыны және оның көрсеткіштері

2.3. Жол тиеу коэфициенті

2.4. Көше-жол желісі

Бақылу сұрақтары

1. 
   Қандай көрсеткіштер көлік ағынын сипаттайды?
   
2. 
   Қандай көрсеткіштер жаяу жүріс ағынын сипаттайды?
   
3. 
   Жол тиеу коэфициенті қалай аныөталады?
   

Жол қатынасын зерттеу әдістерінін жіктемесі және жалпы сипаттамасы. Жол қатынасын заттай зерттеу әдістемесі. Жол жағдайын тексеру. Стационар постарындағы жол қатынасының процесін бақылау. Жылжымалы қүралдардың көмегімен жол қатынасының параметрлерін зерттеу. Жол қатынасын зерттеуге арналған аппаратура. Жол қатынасын зерттеуді жоспарлау. Жол қатынасының заттай зерттеулер нәтижелерін өңдеу үшін ЭЕМ қолдану

1. 
   Жол қозғалысын зерттеу әдістері
   
2. 
   Конфликтті нүктелердің қиылысуы
   

1. 
   Жол қозғалысын ұйымдастыруды зерттеу үшін қандай әдістер қолданады?
   
2. 
   Қандай құрылғылар қолданылады?
   
3. 
   Конфликтті нүктелер қалай анықталады?
   

Жол қатынасы міндеттерін шешудің жүйелік тәсілі. Көлік ағынының математикалық сипаты. Көлік ағынының негізгі диаграммасы. Жол қатынасын ұйымдастырудьщ әдістемелік негіздері. Жол қатынасын ұйымдастырудың негізгі бағыттары мен тәсілдері. Қозғалыстың кеңістік пен уақыттағы бөлінуі.'Бірыңғай көлік ағындарын қалыптастыру. Қозғалыстың жылдамдык кестесін оңтайландыру. Жол қатынасын ұйымдастыру тиімділігін бағалау. Жол қатынасын ұйымдастыруды жобалау

1. 
   Жол қозғалысын ұйымдастырудың әдістемелік негізі
   
2. 
   Жол қозғалысын ұйымдастырудың негізгі әдісі – қозғалысты уақыт және кеңістікте бөлу, канализациялау, бағдаршамдық реттеу
   

1. 
   Жол қозғалысын ұйымдастырудың негізгі бағыттары
   
2. 
   Бағыттарды жүзеге асырудың түрлері және негізгі ереже беру
   
3. 
   АСУД қолданудың нәтижелілігі.
   

Жол қиылыстарындағы қозғалысты ұйымдастыру. Айналмалы қозғалысты ұйымдастыру. Жол қиылыстарында бағдаршамдық реттеуді қолдану.

Көше-жол желісінде біржақты қозғалысты қолдану.

Ар-тықшылығы және кемшілігі. Кіріспе шарттары. Біржақты қозғалыс түрлерінің жіктемесі. Жаяу жүргіншілер қозғалысын үйымдастыру. Жаяу жүргіншілер жолдарына қойылатын негізгі талаптар. Көше мен жол бойын-дағы жаяу жүргіншілер қозғалысын ұйымдастыру. Жаяу жүргіншілер өткелін ұйымдастыру. Оларды орналастыру және жабдықтау. Жаяу жүргіншілер ай-мақтары.

Жолаушылардың бағытты көлігінің қозғалысын үйымдастыру.

Қатынас жылдамдығы. Аялдама пунктерінің өткізу мүмкіндігі, орналасуы және жабдықталуы. Жолаушылардың бағытты көлігінің басымдылык қозғалысын ұйымдастыру. Автомобильдердің уақытша тұрақтарын ұйымдастыру. Көлік құралдарына арналған уақытша тұрақтар жіктемесі. Жол қозғалысына қатысатындарды ақпаратпен қамтамасыз ету. Алаңдардағы қозғалысты ұйымдастыру.

5.1. Түрлі көше-жол желісіндегі жол қозғалысын ұйымдастыру бойынша шаралар:

- қиылыстырда;

- алаңдарда.

5.2. Жаяу жүріс қозғалысын ұйымдастыру.

Бақылау сұрақтары

1. 
   Қиылыстағы қозғалысты ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   
2. 
   Жаяу жүріс қозғалысын ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   
3. 
   Маршрутты жолаушы көлігінің қозғалысын ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   
4. 
   Алаңдағы қозғалысты ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   

Жол қатынасының айрықша жағдайларын жіктеу және сипаттау. Апат ерекшелігі және тәуліктің қараңғы уақытында қозғалыс қауіпсіздігін арттыру жөніндегі шаралар . Көшелер мен жолдарды табиғи жарықтандыру. Қыс жағдайында қозғалысты ұйымдастыру. Жолдарды тазартуға және қарды жинауға қойылатын талаптар. Жол жабынының мұздануымен күрес. Қыс кезінде жүргізушілердің көру бағдарын жақсарту.

Жолдарды жөндеу орындарындағы қозғалысты ұйымдастыру.

Жол жүмыстары телімдеріндегі көлік қүралдары қозғалысының ерек-шеліктері. Жолдарды жөндеу орындарындағы қозғалысты үйымдастырудың негізгі әдістері. Темір жол өтпелеріндегі қозғалысты үйымдастыру. Темір жол өтпелерін орналастыру және жабдықтау ережелері. Таулы жер жолдарында қозғалысты үйымдастыру.

Көлік ағынының бөгелісі кезінде қозғалысты ұйымдастыру.

Жол қозғалысына қатысатындарды ақпаратпен қамтамасыз ету. Жол

қатынасын ұйымдастыру әдістерін келешекте жетілдіру

Сабақ жоспары

6.1. Кеш уақыт кезінде, қыс уақытында, темір жол қиылысында, жол жөндеу орындарындағы жол қозғалысын ұйымдастыру.

1. 
   Кеш уақытында жол қозғалысын ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   
2. 
   Қыс уақытында жол қозғалысын ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   
3. 
   Темір жол қиылысында жол қозғалысын ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   
4. 
   Жол жөндеу орындарында жол қозғалысын ұйымдастыру үшін қандай шаралар құпталады?
   

Негізгі

2. Жүнісбеков П. Ж. Автомобильдің құрылысы және пайдаланылуы: Оқулық. – Астана: Фолиант, 2007. – 330 бет.