Сабақтың тақырыбы: Заттың санын білдіретін сөздер. Үш би Н. Оразалин. Сабақтың мақсаты

№60 Ж.Түменбаев атындағы орта мектебі

Сабақтың тақырыбы: Заттың санын білдіретін сөздер.

Үш би Н.Оразалин.

Сабақтың мақсаты:

А) Оқушыларға заттың санын білдіретін сөздер туралы түсініктерін кеңейту, оларға қазақ халқының үш биі туралы мәлімет беру.

Ә)Оқушылардың оқу-жазу дағдыларын жетілдіру.Сөйлеу мәдинетін дамыту,сөздік қорын молайту, ойлау, есте сақтау қабілетін дамыту.Мәнерлеп оқуға, таза, қатесіз жазуға үйрету.

Б)Оқушыларды ұйымшылдыққа, достыққа, адамгершілікке, ізденімпаздыққа тәрбиелеу.

Көрнекілігі: үш би суреті, дидактикалық материалдар

Әдіс-тәсілдері: түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелесу

Түрі: Аралас сабақ

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:

Психологиялық дайындық

Жарқырап күн ашылды,

Күн нұры түгел шашылды.

Қайырлы күн ұстаздар,

Біз әдепті баламыз.

Қайырлы күн ұстазым,

Біз көңілді баламыз.

Үй тапсырмасын тексеру. «Домалақ ана» Т.Молдағалиев.

«Гүл » құрастыру ойыны

1.»Домалақ ананы» неліктен «әулие», «қасиетті» дейміз?

(көріпкел,ақылды, адал, таза адам)

2.Жақсы адам қандай болады деп ойлайсыздар?

( ақылды, адамгершілігі мол, парасатты, әдепті, алғыр, тілалғыш)

3.Заттың санын білдіретін сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

(Қанша? Неше? Нешінші?)

4.Т.Молдағалиев кім?( ақын, жазушы)

5.Заттың сынын, сапасын білдіретін сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

(Қандай? Қай?)

Жаңа сабақ

Қызығушылығын ояту.

Суретпен жұмыс

Балалар мынау ненің суреті?

-Аңдардың

-Қандай аңдар?

-Қоян, аю,қасқыр.

-Аңдар нешеу?

-Үшеу.

Ендеше ,біз бүгін заттың санын білдіретін сөздер екінші сабағын өтеміз.

-Оларды орындаймыз ба?

-Иә.

-Бірінші қандай аңның тапсырмасын орындаймыз?

Берілген сандарды сөзбен жазыңдар.

Он бір, он екі, он үш, он төрт.

Екі таңбалы сан атауларының бөлек жазылатынын естеріңе сақтаңдар.

Сергіту сәті

Қорбаңдаған аюдың,

Құлпынайы бар екен.

Теріп-теріп алайық,

Қалтамызға салайық.

Аю: 137-жаттығу.

Сұрақтарға жауап жазыңдар.Неше? Нешінші? Сұрақтарына жауап беретін сөздердің астын сызыңдар.

1.Атың кім? Менің атым-Мәншүк

2.Неше жастасың? Жеті жастамын.

3.Қай сыныпта оқисың? Бірінші сыныпта оқимын.

Қасқыр: Суретпен жұмыс

Қазақтың үш биі туралы мәлімет беру.

Төле би Әлібекұлы 1663-1756жж өмір сүрген.Ұлы жүздің төбе биі.Ел аузында Төле би туралы көптеген аңыздар сақталған.Оның айтқан нақыл сөздері, мақал-мәтелдері ел арасында көп тараған.

Әйтеке би Байбекұлы Кіші жүздің төбе биі.Ел аузында Әйтеке би айтқан шешендік сөздер, баталар көп сақталған.

Қазыбек би Келдібекұлы 1667-1764жж өмір сүрген. Орта жүзден шыққан, от ауызды, орақ тілді шешен.

Автор туралы мағұлмат:

Нұрлан Мырқасымұлы Оразалин 13-маусымда 1947 жылы Алматы облысы , Ұйғыр ауданы,Диқан ауылында дүниеге келген.

Ол- ақын, драматург, қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, белгілі қоғам қайраткері.»Беймаза көңіл», «Көктем кеші», «Азаматқа аманат», « Ғасырлармен қоштасу», т.б кітаптары бар.

Оқулықпен жұмыс

А) Өлеңді мәнерлі оқу,түсіндіру

Оқушыларға тізбектей оқыту.

Сөздік жұмыс

Би- билік айтатын әділқазы

Баба- арғы ата.

Мақал (мағынасын түсіндіру)

Шешен сөз бастар,

Батыр қол бастар.

Сабақты бекіту:

Біз нені үйрендік?

-Қазақтың үш биі туралы. Н.Оразалиннің өмірімен таныстық.

«Кім көп біледі?» ойыны

1.Қазақтың үш биін ата?

2.Н.Оразалин кім?

3.Заттың санын білдіретін сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

4».Үш би» өлеңін кім жазды?

Бағалау.

Күні: 7-04-2014, 10:09

Категориясы: Бастауыш сыны

ануарлар.

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологиялық дайындық.

Ал, қанекей, балалар,

Бері қарай қарайық.

Қажет - құрал, кітапты,

Алдымызға алайық.

Алаңдамай басқаға,

Сабаққа назар салайық.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

Н. Оразалиннің « Үш би» өлеңін мәнерлеп оқу
ІІІ. Үй тапсырмасын бекіту.

1. «Кім тапқыр?» ойыны

Шарты: Берілген сұрақтарға байланысты билерді тауып, анықтау.

2. Заттың атын білдіретін сөздер туралы ережені еске түсіру

1. Сөзжұмбақ шешу.

1. Не кісінейді?

2. Аң патшасы не?

3. Ең қорқақ жануар.

4. Сиырдың төлін не дейміз?

5. Қандай жануар балды жақсы көреді?

6. Бұзаудың енесін не дейміз?

Сүтқоректілер

Бунақденелілер

Балықтар

Құстар

Онда біз бүгінгі сабағымызда біз жануарлар әлеміне саяхатқа шығамыз.

ІІІ. Жаңа сабақ

1. Сүтқоректілер әлемі

Тапсырмасы: оқулықпен жұмыс

1) «Жануарлар» мәтінін оқып беремін.

2) Оқушылар тізбектей оқиды.

3) Сөздік жұмыс

Организм – тіршілік иелерінің ағзасы (дене мүшелері, ішкі құрылысы)

Балдырлар - суда өсетін ең қарапайым өсімдік.

4) Мәтін мазмұнын талдау.

- Мәтін нелер туралы?

- Жануарлар қашан пайда болған?

- Ғалымдар жануарларды қандай топтарға бөлген?

2. Балықтар әлемінің тапсырмасы.

Грамматикалық тапсырма.

- Соңғы азат жолдан кімдер? нелер? Сұрағына жауап беретін сөздерді тап.

3. Қосмекенділер әлемі

206 - жаттығу

Өлеңді көшіріп жаз. Кім? Сұрағына жауап беретін сөздердің астын сыз.

Архитектор, құрылысшы,

Малшы болып ойнаймыз.

Теміржолшы, жұмысшы

Әнші болып ойнаймыз.

4. Құстар әлемі

Сергіту сәті

Қарлығашқа ұқсайық,

Кәне қанат жазайық.

Ұшып, ұшып алайық,

Орнымызға қонайық.

5. Бауырымен жорғалаушылар әлемі.

Қызықты мәліметке назар аударайық.

Ең ұзақ жасайтын бауырымен жорғалаушы – тасбақа.

Олар жүз жылдан артық өмір сүреді екен.

Тапсырмасы: « Артығын тап» ойыны

207 - жаттығу

Әр қатардағы сөздердің қайсысы артық?

Кісі аииары: Мәди, Айжан, ұл, Перизат, Жәния, Сырым.

Туыстық атаулар: ата, әже, аға, ана, Сәния, сіңлі.

Мамандық аттары: құрылысшы, мұғалім, есепші, немере, ұшқыш.
IV. Бекіту

Жәндіктер әлемі

Қызықты мәліметтер

Масалар шаққан кезде тері неге қышиды?

Масалар тек өздерінің қарнын тойдыру үшін ғана бізді шақпайды. Олар денесіндегі жұмыртқаларының өсуі үшін қан қажет болады. Шаққан жерінің қышитын себебі, тістеген кезде түкірігін шашып жібереді.

Аралар да сөйлесе алады. (Оқып беремін)

Семантикалық кесте толтыру

1 Ара -------------------------------------------------+

2 Кірпілер -------------------------------------------------+

3 Қоян ------------------------------------------------+

4 Шопан ------------------------------+

5 Ғалымдар ---------------------------------+

VI. Үйге тапсырма беру.

«Жануарлар» мәтінін оқып, мазмұндау.

Жануарлар туралы қызықты мәліметтер жинақтау.

Кері қайту

Материал рейтингісі:

0

барлық дауыс бергендер: 0

1.Оқушыларда заттың атын білдіретін сөздер туралы ұғым қалыптасуына мүмкіндік жасау;

2.Өлеңді мәнерлеп оқуға, оның негізгі идеясын ашуға жетелеу;

3.Оқушылардың сөздік қорын дамыту, адамгершілікке тәрбиелеу;

Күтілетін нәтижелер Затың атын білдіретін сөздерді ажырата біледі, жаттығулар орындау арқылы өз бетінше жұмыс жасауға дағдыланады.

Сабақ түрі аралас сабақ

Керекті жабдықтар сюжетті суреттер. Абай құнанбаевтың суреті.

Сабақ барысы: Сынып 3 топқа бөлінген.

І.Ұйымдастыру кезеңі.

Бір-біріне сәттілік тілеу.

Сабақ кезеңдері Мұғалім әрекеті Оқушы әрекеті

Кіріспе І.Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушы назарын сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

Малдың пайдасы. (Өлеңді мәнерлеп оқу)

ІІІ.Өткен материалды қайталау.

- Балалар, бізге Алпамыстан хат келіпті. Қане, бәріміз тынышталып, осы хатта не жазылғанын тыңдайық.. «Құрметті менің достарым! Мен сендерден көмек сұрай, хат жазып отырмын. Апам биыл мені мектепке баруға дайындап, маған дүкеннен оқу құралдарын сатып әкелді. олар өте көп. Бірақ мен бәрінің аттарын біле бермеймін. Мен сендерге олардың суреттерін жіберіп отырмын. Сендер мектепте оқисыңдар ғой, маған осы заттардың атын білдіретін сөздерді жазып жіберіңдерші. Сәлеммен Алпамыс»,- деп хатын аяқтапты.

Олай болса, балалар, мен Алпамыстың жіберген суреттерін бір-бірден көрсетемін, сендер ол заттардың атын атап,, тақтаға жазып отырасыңдар.

Мұғалім әр суретті көрсеткен сайын «бұл не?» деген сұрақ қойып отырады. Ең соңынан Алпамыстың суреті шығады, оған «бұл кім?» деген сұрақ қояды. Оқушылар барлық суреттегі заттардың атын жазып болған соң, мұғалім оқушылардың ойын жинақтап қорытады.

- Заттың атын білдіретін сөздер кім? не? сұрақтарына жауап береді.

Зейіндері сабаққа ауады.

Өзін-өзі бағалайды.

Өз беттерімен жұмыстары тексеріледі.
Негізгі бөлім Жаңа сабақ

190-жаттығу.

1. Өлеңді мұғалімнің оқуы.

2. Оқушылар өлеңді кезекпен оқиды.

3. Өлеңді талдау.

- Абай Құнанбаев кім?

- Абай атамыз қандай нәрседен аулақ бол дейді?

- «Бес асыл іс» дегенді қалай түсінесіңдер?

- Адам, талап, еңбек сөздеріне сұрақ қойыңдар.

Білімді тиянақтауға арналған оқулықтан тыс грамматикалық тапсырма.

1. Мұғалім бес сөйлем жазылған плакатты тақтаға іледі. Оқушыларға «кім?» деген сұраққа жауап беретін сөздерді бір сызықпен «не?» деген сұраққа жауап беретін сөздерді екі сызықпен сызу тапсырылады.

Мұғалім оқушылармен бірге заттың атын білдіретін сөздерге қойылатын сұрақтарды қорытып шығарады.

Бес асыл іс Бес дұшпан

Сергіту сәті

Шаршаса қолымыз,

Оңымыз, солымыз.

Былай-былай ойнаймыз,

Күш жігерді жинаймыз.
192-жаттығу. Өлеңді оқып, жатқа жаз. Кім? Не? Сұрағына жауап беретін сөздердің астын сыз.

Жаңа материалды меңгереді.

Сөзжұмбақтың жауаптары талданып, оқушылар ой қорытындысын жасайды.

Сабақтың басында таратылған «Өзін -өзі бағалау» парағы бойынша оқушылар әрбір тапсырмаға ұпай қою арқылы өзін-өзі бағалайды.(әр тапсырмаға 5 ұпай)

Өз ойларын айтады

Бір – бірін толықтырады

Қорытынды

Оқушылардың білімдерін бағалау, мадақтау.

«5»- барлығы дұрыс орындалса, «4» -бір қате жіберсе, «3»-2-3 қате жіберсе қойылады.

Сабақты қорытындылау.

Сабақ қорытындыланады.

Үйге тапсырма 190-жаттығу. Өлеңді жаттау

Күнделіктеріне жазады.

Тәжірибелік сабақты бағалау Сабаққа қатыстарына байланысты оқушылардың өзін-өзі бағалауы.

Сабақтың өзіндік

Талдауы

Малдың пайдасы (өлеңді мәнерлеп оқу) Дауыс ырғағы Жоғары Орташа Төмен

4ұпай 3ұпай 2ұпай

Оқу сауаттылығы Анық Буындап Ежіктеп

4ұпай 3ұпай 2ұпай

Оқу шапшаңдығы Шапшаң Орташа Жай

4ұпай 3ұпай 2ұпай

10-12 ұпай – 5

7-9 ұпай – 4

6-4 ұпай – 3

Балалар өздерін осы ұпайларды жинау арқылы бағалайды.

Сабақтың толығын жүктеу

Ш.Батталова атындағы жалпы білім беретін орта мектебі

Өткізген:Касенбекова Н.Б.

бастауыш сынып мұғалімі.

2011-2012 оқу жылы.

Сабақтың тақырыбы: Заттың қимылын білдіретін сөздер. Наурыз-жыл басы.

Сабақтың мақсаты: 1. Заттың іс-қимылын білдіретін сөздермен таныстыру

және сұрақтар қоя білуге үйрету. Қазақша жыл атаулары

және ретімен таныстыру.

2. Ертегі мазмұнын аша отырып, жазу және оқу сауатын,

сөйлеуін, есте сақтауын дамыту.

3. Ұқыптылыққа, тианақтылыққа, жануарларды сүюге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Ертегі сабақ.

Типі: Жаңа білім беру.

Көрнекілігі: Электронды сабақ жоспары, суреттер.

Сабақ барысы:

I.Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

-Бүгінгі сабағымыздың проблемасы: Қазақша жыл қайыру білеміз бе?

Осы сұраққа жауап іздеу үшін, бүгінгі сабағымызда жыл басына таласқан хайуанаттар туралы ертегінің мазмұнын аша отырып, жаңа сабағыиыздың мақсатына жету үшін бірнеше жұмыс түрлерін жүргіземіз.
II.Өткен сабақтағы білімдерін тиянақтау.

-Экранға назар аударамыз.

Орман. Ұйқысынан оянған қоян жан-жағына қарап, біреулерді іздейді. Қоянды бір сұрақтар мазалайды. Сол сұрақтарға жауап беруге біз көмектесіп жіберейік.
-Кім? Кімдер? сұрақтары қандай сөздерге қойылады?

-Не? Нелер? сұрақтары қандай сөздерге қойылады?

-Қандай сөздер бас әріппен жазылады?

-«Орман» сөзіне дыбыстық талдау жаса.

Сұрақтарға жауап тапқан қоян қуанғанынан әндетіп билей жөнелді. Бұл дауысты естіген әр түрлі жануарлар жинала бастады.

Олар қоянға қосылып билеп кетеді. Бидің аяғында жануарлар сағаттың ұрған дыбысын тыңдап тұрып қалады.

«Бұл не? Иә, бұл-келе жатқан Жаңа жыл, біз осы үшін шақырылған екенбіз ғой....».
Жыл басы тек мен болам,-

Деп хайуанаттар таласты.

Өз-өздері мақтанып,

Уәждары жарасты.

Жылды қарап тұрайық,

Ойын-сауық құрайық.

Ең бұрын көрген батырды

Жыл басы деп ұғайық.

Тақтада және дәптерде орындау. Әр сөзге сұрақ қою.

«Мө» деп мөңіредім,

Молшылық төңірегім.

Жыл басы боламын деп,-

Ертерек келіп едім.

Түйе, Түйе, Түйемін,

Жануармын киелі.

Кім таласар бойыма,

Жыл басына иемін.

Алысқа шауып барамын,

Адамның бабын табамын.

Пайдасы мол Жылқымын,

Жыл басы мен боламын!
Өлеңдерді оқушылар кезек оқып отырады.
Сиыр жайылды. Жылқы кісінеді. Түйе жүк тасыды.

Сөйлемдерді жазады, сұрақ қойылады.

Ырр, ырр, Барыспын, Барыспын,

Бәріңе таныспын, таныспын.

Айналама сыйлымын, сыйлымын,

Сезімсізбен алыстым, алыстым.

Ұлу деген мықтымын,

Жарқын-жарқын шықты үнім.

Ойым озар өзімнен,

Ақыл, ой бар сөзімде.

1.Әңгімені оқып, қарамен жазылған сөздерге сұрақ қойыңдар.

Ережемен жұмыс.

Бә,Бә,Бә мен Қоймын,

Көк шөпке тойдым.

Жыл басы болуға

Кетіп тұр ойым.

Маймыл мен жылан биледі. Қой шөпке тойды.

Қо,қо,қо,қо,қоқ,

Жыл әлі неге жоқ?

Жұмыртқамды жегесін,

Барлық бала тоқ.
Абалап үремін,

Үй қорып жүремін.

Адамның көмекші

Досының бірімін.

Тауық жұмыртқалады. Ит үрді.
IV.Сергіту сәті.
-Жыл басы болуға қоянның да, доңыздың да қатты ойы кетеді.

Алақай,алақай,

Күнді көрдім, алақай!

Қулығыммен, ақылыммен

Бәрін жеңдім, алақай!
-Тышқан өзі жануарлардың ішіндегі ең кішкентайы болса да қалай күнді бірінші көрді?
Барлығың да қараңдар,

Енді үйге тараңдар.

Жылды көрген тышқанды

Жыл басы деп санаңдар!

V.Танымдық жұмыс
Түйе сеніп бойына,

Қалған ұмыт жылдардан.

Жатпа қарап, мойыма,

Талма, именіп ділмардан.

Өлеңдегі әр сөздің бірінші әрпі жыл санау ретін және атын білдіреді.
VI.Сабақты қорытындылау.

• 
  Не істеді? Не қылды? Қайтті? сұрақтары қандай сөздерге қойылады?
  
• 
  Биыл қай жыл?
  
• 
  Жыл басы не?
  

Тышқан, сиыр, барыс, қоян,

Ұлу, жылан, жылқы, қой,

Мешін, тауық, ит, доңызды.

Санап, жаттап, біліп қой!
Өлең жолын хормен оқытып, сабақты пысықтау.
VII.Үйге:

110-жаттығу. Наурыз-жыл басы.

Сабақты аяқтау.

Жарияланды 30-05-2013, 06:32 Категориясы: Бастауыш сынып 

Сабақтың тақырыбы: Заттың атын білдіретін сөздер 82 - 84 - жаттығулар
І. Жансүгіров «Жазғытұрым»

Сабақтың мақсаты: Заттың атын білдіретін сөздерге, дұрыс сұрақ қоя білуге үйрету. Көктем туралы түсініктерін кеңейту. Деңгейлік тапсырмалар бере отырып, терең және тиянақты білім беру.

Сабақтың барысы:

3 - слайд

4 - слайд

3. Жаңа сабақ

- Балалар, мені тыңдаңдар.

7 - слайд

Сөздік жұмыс жүргізу. Оқушыларға тізбек бойынша оқыту.

III деңгей. Жаттығу жұмыстары

8 - слайд

4. Сабақты қорыту. Сұрақ – жауап әдісімен.

5. Бағалау. Бағалау кестесі бойынша, оқушылардың ұпай санын санап