Қ. Күзембаев, Т. Құлажанов Г. Күзембаева Азық-түлік өнімдерін тану

Қара байхалы шайды жасыл жапырактарды кактау, орау, ферменттеу, 
кептіру аркылы алады да, содан сон іріктеп буып түйеді. 
Көк шай - шашылмаяы, баспаланбаған шай. Қара шай алатын 
шикізаттан өндіріледі. Ол үшін шай жапырақтарын, кек түсін сақтау және 
ферменттерді жою үшін, булайды, содан соң кептіреді және орайды. Көк 
шайдьщ күрамында баска шайларға қарағанда танин, С витамині молдау 
болады. Көк шайдың дәмісәл ашкылтым, ал иісі мүлдем баска. Шелді жақсы 
қандырады. Күн ыстык жерде кеңінен пайдаланады. Сергітетін қасиеті мен Р 
витаминінін қүрамы квк шай кара шайдан асып түседі. 
Кек байхалы шайды кактау және ферментация операцияларын жүргізбей 
алады. Жиналған жапырактарды 1,5-2 минут аса кызған бумен өңдейді де, 
ылғалдылы 60-62%- ке жеткенше кептіреді. Содан соң орайды, іріктейді және 
кептіреді. Бүл шайда қара байхалы шайға Караганда витаминдері көп. 
Шай жапырақшаларының өлшеміне байланысты байхалы шайды 
жапырақты және түйіршікті
түрін шығарады. Сацасына карай жоғары, 1,2,3 
сорттарға бөледі. Букет және экстра атты шай жоғары сортқа жатады. 
Престелген шай тақта және кірпіш түрінде болады. Такта шайдыд 
сапалы үнтақтарын престеу арқьшы алады. Плиткалы қара және кек шайды 250 
грамдык төрт бүрышты плитка түріңде шығарады. 
Сапасы бойынша плиткалы шайдын жоғары, 1,2,3 сортгарын ажыратады. 
Кірпішті көк шайды күзде немесе көктемде жиналатын ірі ескі 
жапырактардан арнайы технологиямен престеу арқылы алады. Кек кірпішті 
№10 және Грузия атпен шығарылады. 
Экстракцияланған шай кара шайдьщ концентраты жэне тез еритін шай 
түрінде шығарылады. 
Шай концентраты шай экстрактінен, қүмшекер және лимон 
экстрактінен түратын сироп тәрізді сүйықтық. 
Тез еритін шайды кара және көк байхалы шайдан ерігіш заттарды ыстык 
сумен экстрагирлеп, сосын кептіру арқылы үнтақ түрде шығарады. 
Ассортиментті кеңейту үшін ароматталған шай шығарьшады. 
Шайды буып тую жәве сақтау.
Байхалы кара және көк шайды кағаз немес 
картон кораптарга 25,50,75,100,200 граммнан, сонымен қатар 50,100 граммдьщ 
пластмасса, метал ыдыска буып шығарады. 
Жоғары және 1-ші сортты плиткалы шайды подпергаментке, фольгаға 
және затбелгі қағазына орайды, ал теменгі сортты қара такта және көк шайды 
подпергаментке және затбелгі қағазына орайды. 
Шай жоғары гигроскопиялык өнім болғандыктан ылғалдылық жоғары 
болғанда ол ьшғалданады. Бүл кезде шайдьщ ароматы жоғалады және көгеруі 
мүмкін. Сондықтан шайды қүрғақ, таза, желдетілетін бөлмелерде 65% 
аспайтын салыстырмалы ауа ылғалдылығында сактайды. Оларды өткір иісті 
заттармен бірге сақтауға болмайды. Сактау мерзімі - шығарылған күннен 
бастап 8 ай. 
128 

жүктеу/скачать 2,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: