1. Бие байларда қандай ырым Мәтіннің бірінші бөліміне жасалады? лайықты такырып
жүктеу/скачать 6,49 Mb.
|
OKU SAUAT 2019 (1)-2 (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Мәтін бойынша жігіттің «жол қысқартайық» деген сөзінің мағынасы
- 1. Мәтінде қолдаиылмайтын карама- 2. Сырым Нұралы ханның қандай қарсы ұғымдар әрекетіне өкпелі
- Ертеде Марста судың көп болғанының дәлелі
- 4. Марста азон кабатының 5. Марстагы орташа тэуліктік болмауының адамдарға тигізер температура қанша болады зияны
- Ғаламшардың қызыл түсті болуын ғалымдар неlен болжайды
- 9. Мәтін мазмұнының реттіпігі
- 10. Қыздың ата-анасына берілген 11. Көрші үйдің берекесінің сыры нәрсе
- 12. Бәйтеректің жеміс бермеуінің 13. Мәтіндегі ойға сай мақалды сыры
- Қозыбасы атауының түп мағынасы
- Керей мен Жәнібек хандардың тарихтағы орны
18. Жігіттің «Өлмеген адам екен» 19. Мәтіндегі жігіт пен қарпяның іс- деген сөзінің мәні эрскстінс қатысты нұсқа A) Баласы жоқ адам екен A) Көңілсіз жұмыс - өнімсіз B) Ауылдастары көп екен B) Жолаушыны жол сынайды C) Туысы жоқ адам екен C) Қысқа жіп кұрмеуге келмейді D) Жора-жолдасы коп адам екен D) Сабақты ине сәтімен Е) Артында тұяқ қалған адам Е) Жер тозса - тақыр, ер тозса - пақыр
Мәтін бойынша жігіттің «жол қысқартайық» деген сөзінің мағынасы A) Тынығып, демалу B) Басқа жолмен жүру
1205 нұсқа 1- мәтін
Тасып жүргенім жок-.. Сырым Нұралыға наразы болып жүргенде: «Аз бен көпті, ақ пен қараны, нашар мен мықтыны теңгере алмадын, біреу біреуді шауып жеп жатыр, ОНЫ басқара алмадың», - деп өкпелепті. Нұралыға бір кез келгенде Сырым амандаспай жүре береді. Сонда Нұралы: Батыр, қайырылып сәлем бергің келмейді, тасып жүрсің-ау! - депті. Сонда Сырым: Хан, тасып жүргенім жоқ, алты алаштын басын қоса алмай сасып жүрмін, - депті. 1. Мәтінде қолдаиылмайтын карама- 2. Сырым Нұралы ханның қандай қарсы ұғымдар әрекетіне өкпелі? A) Азбен көп A) Қаталдығына B) Тасу-сасу B) Тілінін қыршаңдығына C) Ақ пен қара C) Әділетсіздігіне Д) Нашар мен мықты Д) Кепшіпдігіне Е) Тату мен араз Е) Өктемдігіне 2- мәтін Марс ғаламшары туралы қызыкты деректер Марс — Күннен алыстығы жөнінен төртінші ғаламшар саналады. Ғаламшардың аты ежелгі римдіктердің соғыс құдайы Марстың құрметіне қойылған. Оған себеп жұлдыздың қан тустес қызыл болғандығы деп айтылады. Ғалымдардың ұсынған болжамы бойынша. мұндай түс ғаламшардың атмосферасында темір оксидінің оте көп болуымен байланысты. Өз өсінен айналуы бойынша Марс шамамен Жермен бірдей аиналым жасайды. Марстағы бір жыл Жердегі 687 тәулікпен пара-пар Марстың диаметрі Жерден екі есе кіші болса, салмағы 9 есе жеңіл. Марс Күн жүйесіндегі ең ірі тау массивіне ие. Оның ең үлкені - Олимп сөнген жанартауы Марс бетінде Жердегі ең биік шың саналатын Эверестен бірнеше есе биік таулар кездеседі. Ертеректе Марста судың мөлшері біршама көп болса керек. Алайда ол кей беймәлім кұбылыстарға байланысты жоқ болған. Оған дәлел - қазіргі кездегі ғаламшар бетінде қалған өзендердің сағалары. Сондай-ақ, тек кана судың әрекет етуімен түзілетін 107 минералдардың табылуы. Арнайы скафандрсыз Марс бетінде адам да, кез келген жануар да бір сәт те тіршілік етіп тұра алмас еді. Ғаламшар бетіндегі қысымның төмендсгі соншалық, тірі жанның қан құрамындағы оттегі газға айналып кете береді. Бұл дегеніміз адам 5-10 секундтың ішінде жан тапсырады деген сөз. Марстагы тәуліктік орташа температурасы шамамен – 60 0С құрайды. Марста азон қабатының болмауы себепті, Күн шыгыстан шыға саласымсн ғаламшар беті адамды күйдіріп жіберетіндей радиация дозасын қабылдайды. 
Ертеде Марста судың көп болғанының дәлелі A) Марста темір оксидінің көп болуы B) Марста биік таулардын болуы C) Судың эрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы Д) Ғаламшарда өзен сағаларының болмауы Е) Қысымның өте төмендігі 4. Марста азон кабатының 5. Марстагы орташа тэуліктік болмауының адамдарға тигізер температура қанша болады? зияны A) - 22,7'С A) Күйдіріп жібереді B) -687'С B) Қан құрамын өзгертеді. C) - 24'С C) Үсітіп жібереді D) - 60'С D) Оттегі газға айналады. Е) - 37’С Е) Дене қысымы төмендейді. Ғаламшардың қызыл түсті болуын ғалымдар неlен болжайды? A) Темір оксидінің көп болуы B) Өзен сағалары C) Тау массивіне ие болуы D) Озон қабатының болмауы Е) Минералдардың табылуы 3- мәтін
Ертеде Бегайдар деген саудагер жігіт болыпты. Ойдан орып, қырдан кырып, табыс тауыпты. Үйіне дүниеиі қанша үйсе, ол соғұрлым кеми береді екен. Байлығының берекесі болмалты, Бегайдардың үйлі-баранды көршісі бар екен. Оның мал дегенде бес-алты ешкісі болады, Бірак тұрмысы күннен күнге гүлдене береді. Бір күні Бегайдар көршісінен: Әй, көршім, сенің бала-шағаң бар. Мал дегенде бес-алты тоқал ешкің ғана бар. Бірақ отбасың берекелі, қарның тоқ. Ал мен жалғыз тұрамын. Үй көрмей сауда жасап, мол ақша табамын. Бірак берекесі жоқ. Сыры неде? - деп сұрады. Көршісі:
Қаратаудың басында мың жасаған данышпан бар. Содан ақыл сұра, - дел жауап берді, Бегайдар ертесіне дорбасын артынып, жолға шықты. Шаршап- шалдығып келе жатып, бір лашыкка тап болды. Ішіне кірсе. шал, кемпір және бір бойжеткен қыз бар екен. Бегайдар сусын ішіп, дәм татканнан кейін шалға жағдайын баяндады. Шал: Балам, данышпанға бара жатсаң, менің аманатымды ала кет. Үйде қызым бойжетіп отыр. Соны қандай адамға берсем болады? - деді. Бегайдар: Жарайды, ақсақал, данышпанға тілегіңізді жеткізем, - деп аттанып кетті. Тағы да ұзақжол жүріп, шаршап-шалдығып, бір бәйтеректің түбіне келіп демалды. Сол кезде бәйтерекке тіл бітіп: Әй, Бегайдар, данышпанға барсаң, сұра. Мен тамырымды тереңге жайдым, бірақ бұтақтарым жеміс бермейді. Сыры неде екен? - деді. Беғайдар оның да аманатын арқалап, жолға шығады. Бір күні әрең дегенде данышпанға жетгі. Данышпан: Иә, балам қандай мұратпен жүрсің? - деді. Бегайдар: Терлеп-тепшіп, аяғымнан тозып табыс табамын, бірақ берекесі болмайды. Көршімнің бес-алты ешкісі, кеп бала-шағасы бар, табысы аз. Бірақ берекесі мол. Сонын сырын іздеп жүрмін. Жолда шал мен кемпірге, алып бәйтерекке жолықтым. Олардың да тілегін әкелдім, - деп, жолда көрген- білгенін жеткізді. Данышпан басын шайқап: 108
Ай, балам-ай, үйдің берекесі әйелдің алақанына жасырылған. Көршіңе береке кіретіні - ақылды әйелі бар. Енді кейін қайт. Жолда кездескен бәйтеректің түбінде ат басындай алтын көмілген. Соны қазып ал. Алтынды шал мен кемпірге беріп, қызын сұра. Ақылды жар алсаң, берекең кіреді, - деді. Бегайдар данышпанның айтқанын істеді. Бәйтеректің түбінен алтыңды қазып алды. Оны кыздың қалыңмалына беріп, оған үйленді. Үзамай отбасына береке кіріп, ырысы тұрақтайды. Осылайша, әйелі екеуі барша мұратына жетіпті.
Қозыбасы атауының түп мағынасы A) Қозы көш жерден көрінгендіктен B) Қой коздаған аласа шоқы болса керек. C) Қозының жайылым орынын білдірсе керек. D) Қозы өрбіткен жер болса керек.
Керей мен Жәнібек хандардың тарихтағы орны A) Отарлау саясатынан күтқарушылар B) Соғыс әдіс-тәсілінің білгірлері C) Қазақ хандығының негізін қалаушылар D) Саясн бггімгерлер Е) «Жеті жарғыны» енгізгсн хандар жүктеу/скачать 6,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||