мұнда і= 1,2, …, n ; n - игіліктердің саны

мұнда і= 1,2, …, n ; n - игіліктердің саны

мұнда і= 1,2, …, n ; n - игіліктердің саны

Бұл формулада Pi0 жєне Pit - і-ші игіліктің базалық (0) және ағымды жылдағы (t) бағалары, Qi0 - і-ші игіліктің базалық жылдағы саны.

Ласпейрас индексі ағымдағы жылдағы игіліктер жиынының немесе «тұтынушы қоржыны» құрылымындағы өзгерістерді ескермейді, базалық кезеңдегі қалпымен тұрақты ұстайды. Сондықтан өлшеу нәтижелері көбінде нақтыдан жоғарылау болады.

Ip Ласпейрас = —————— ,

∑ Pi0 * Qi0

Кеңінен макроэкономикалық талдауда қолданылатын ЖҰӨ дефляторы Пааше индексі есептелуі жолымен табылады, мұнда ағымдағы жєне базалық бағалар «таразыларына» ағымдағы жылдағы игіліктердің жиыны салынады.

Кеңінен макроэкономикалық талдауда қолданылатын ЖҰӨ дефляторы Пааше индексі есептелуі жолымен табылады, мұнда ағымдағы жєне базалық бағалар «таразыларына» ағымдағы жылдағы игіліктердің жиыны салынады.

мұнда Qi t – і –ші игіліктің ағымды жылдағы саны.

Ip Пааше = —————— ,

∑ Pi t * Qi0

Егер ЖҰӨ дефляторының мәні

• 1 < болса, онда экономикада инфляция бар (инфляциялану).
• 1 > болса, онда инфляция дәрежесі төмендеген (дефляциялану)

ТБИ мен ЖҰӨ дефляторының айырмашылығы:

1. Баға индексин есептеуде ағымдық жыл параметрлері, ал дефляторда базалық жыл параметрлер қолданылады.

2. Баға индексі “тұтыну” тобының тауарлар бағасының өзгерісін сипаттайды, ал дефлятор барлық тауарлық топтардың бағалық өзгерістерін сипаттайды.

3. Дефлятор инфляцияның қарқынын азайтып көрсетсе, баға индексі асыра сілтеп көрсетеді.

4. Баға индексін есептеуде импортты тауарлар бағасы ескеріледі, ал дефляторда олар ескерілмейді

5. Баға индексіне қарағанда дефлятор жаңа тауарлар мен қызметтердің бағасын ескереді.

Фишер индексі Ласпейрас пен Пааше индекстерінің кемшіліктерін жояюға бағытталған, ол аталған көрсеткіштердің орташа шамасы болып табылады:

• Фишер индексі Ласпейрас пен Пааше индекстерінің кемшіліктерін жояюға бағытталған, ол аталған көрсеткіштердің орташа шамасы болып табылады:

Ip Фишер = √ Ip × Ip.

мысал:

• Келесідей көрсеткіштер берілген: ЖҰӨ 5000 тенге, тұтынушы шығындары 3200 тенге, мемлекеттік шығындар 900 тенге, экспорт 350 тенге, импорт 270 тенге. Осы жағдайда инвестициялық шығындар мөлшері неге тең болады?
•  

Шарты:

• Шарты:
• ЖҰӨ=5000
• С=3200
• G=900
• X=350
• Z=270
• A=150
• т/к: І=?

Шешімі: ЖҰӨ=C+I+G+Xn (1)

• Шешімі: ЖҰӨ=C+I+G+Xn (1)
• Осы теңдіктегі Xn (таза экспортты) келесі формуламен анықтаймыз.
• Xn= X-Z (2)
• Xn= 350-270 = 80
• (1)-ші теңдік арқылы инвестициялық шығындарды анықтаймыз, яғни I= ЖҰӨ - C-G-Xn
• Барлық көрсеткіштер белгілі, теңдікті орындаймыз:
• I= 5000 – 3200 – 900 – 80 = 820
• Жауабы: I (инвестициялық шығындар) = 820 теңге 

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі академик Е.А.Бөкетов Әдебиеттер тізімі атындағы Қарағанды мемлекеттік университет

Автор: Райханова Г.А., Жумашева А.Б. Сабақ түрі: дәріс

Караганда 2018

• Мамыров Н.Қ., Есенғалиева Қ.С., Тілеужанова М.Ә., Макроэкономика. Алматы.: Экономика, 2013
• Макроэкономика. / оқу құралы/ жалпы редакциясын басқарғандар: Ә.Ә.Әбишев, К.А.Хубиев. – Алматы.: Экономика баспасы, 2012. – 368 б.
• ДоғаловА.Н.., Досмағанбетов Н.С. Макроэкономика. Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір», 2012ж
• Тлеужанова М.Ә Макроэкономика: Оқу құралы.-Алматы: Экономика, 2011-512 бет-416 бет
• Хусаинова Ж.С., Абауова Г.М., Газизова М.Р. Микро және макрэкономикалық талдау. Қарағанды: Полиграфист, 2018 ж

жүктеу/скачать 290,04 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: