Практикалық кезең Практикалық кезең бастауыш сыныптың математика курсының әр түрлі мәселелерін шешуде модельдеуді қолдануда оқушылардың дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.
Міндеттерді шешу жөніндегі жұмыста модельдеу танымның негізгі әдісі ретінде әрекет етеді. Атап айтқанда:
■ модельдеудің көмегімен оқушылардың қызметі мәселенің мәтінін түсіну, белгілі және белгісіз мөлшерлер мен олардың арасындағы қарым-қатынасты белгілеу, шешім жоспарын таңдау және проблемаларды шешу;
■ үлгі — мәселені әр түрлі тәсілдермен шешу құралы, өйткені ол оқушыға әр түрлі «күйдің логикалық негіздерін» ашып, соларға сүйене отырып, шешудің әр түрлі жолдарын табуға көмектеседі.
■ модельдік тапсырмамен жұмыс істеу үдерісінде танымдық функцияларды орындайды.
Мәселені шеше отырып, оқушылар модельдерді талдайды, таңдайды, құрастырып, түрлендіреді. Бұл жағдайда олардың әртүрлі шешімдерді немесе олардың тәрбие жұмысының әдістерін ашу үшін қажетті білім алу тәсілдерін барлау деп анықтауға болады. Бұл әдістер оқушылардың белсенділігі мен психикалық тәуелсіздігін, интеллектуалдық және еріксіз салаларын дамытуға бай мүмкіндіктер туғызады.
Міндеттерді шешу үдерісінде мынадай дағдылар қалыптасады:
• объектілер арасындағы байланыстарды анықтау және талдау нәтижелерін көрнекі түрде көрсету мақсатында жағдайды талдау;
• жағдайдың үлгілерін құру (формализация);
• алгоритмдер жасау;
• үлгілерді түрлендіру;
• интерпретация;
• тапсырмаларды берілген үлгіге сәйкес құрастыру;
• осы мәселенің немесе тапсырма жағдайының үлгісін пайдалана отырып, зерттеу нәтижелерінің сәйкестігін тексеру.
Математиканың мектеп курсы міндеттерінің алуан түрлілігі проблемалық жағдай элементтері арасындағы маңызды байланыстарды талдаудың бірыңғай схемасын жасауға мүмкіндік бермейді. Сондықтан оқушыларға әр түрлі тапсырмалар үшін құрылымдық байланыстарды анықтау жолдарын көрсету, мұндай талдаудың маңыздылығын, оның процеске әсерін және мәселені шешу нәтижесін көрсету қажет.
Математика бойынша сабақтарда мынадай міндеттер қарастырылады:
• мәселе тұжырымдалып, математикалық нысан ұсынылады, ал талап осы математикалық объект осы проблемалық жағдайдың үлгісі болатын жағдайларды бөліп көрсету;
• тапсырмалық жағдай нысандарының мәселені шешуге болмашы қасиеті бар;
• мәселені бір мәнді шешу үшін элементтер арасында байланыстар жеткіліксіз.
Тапсырма элементтері арасындағы елеулі қатынастарды бекіту қабілетін қалыптастыру үшін кестелер, фигуралар, диаграммалар, графиктер және т.б. құру үшін әр түрлі міндеттер орындалады.