№3. Тербелмелі процестер


Гармоникалық тербелістердің энергиясы



бет2/6
Дата28.04.2024
өлшемі319,64 Kb.
#201503
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Документ Microsoft Word

3.2 Гармоникалық тербелістердің энергиясы


Механикалық тербелістердің W толық энергиясы кинетикалық Wk және Wn потенциалдық энергиялардың қосындысы арқылы анықталады:

Wk = m2 = m02A2 sin2(0t +) және Wn = kx2 = kA2 cos2(0t +)
2 2 2 2
осыдан толық энергия
kA2 m2A2
W =Wk +Wn = = =Wkmax =Wnmax = const. (3.3)
2 2

3.3 Бірдей бағыттағы және өзара перпендикуляр тербелістерді қосу


Тербелмелі жүйенің бір мезгілде бірнеше тербелмелі процестерге қатысып, жүйеде өтетін қорытқы тербелістің заңдылығын анықтауды тербелістерді қосу деп қарастырады. Екі шекті жағдайларды қарастырайық: бірдей бағыттағы және өзара перпендикуляр бағыттағы тербелістерді қосу.
3.3.1 Бірдей бағыттағы, жіліктері бірдей тербелістерді қосу. Егер жүйе бір мезгілде:
x1 = A1 cos(0t +01), x2 = A2 cos(0t +02), (3.4)
теңдеулерімен сипатталатын екі тербеліске қатысса, онда қосуды векторлық r диаграмма әдісін қолданып, жүргізуге болады (5.3 сурет). Қорытқы А векторының х осіне проекциясы қосылғыш векторлардың проекцияларының қосындысына тең: x=x1 +x2 .
5.3 сурет бойынша қорытқы тербеліс амплитудасы косинустар теоремасымен:
A2 = A12 + A22 + 2A1A2 cos(02 −01), (3.5)
ал қорытқы тербелістің бастапқы фазасы тангенс бойынша анықталады:

A1 sin01 + A2 sin02 . (3.6) tg0 =
A1 cos01 + A2 cos02

3.3 сурет
Сонда қорытқы гармоникалық тербелістің теңдеуі:
x = Acos(0t +0 ).
3.3.2 Жиіліктері бірдей, өзара перпендикуляр тербелістерді қосу. Егер тербелістер бір мезгілде өзара перпендикуляр х осі және у осі бойымен өтсе, онда олардың теңдеулері келесі түрде жазылуы мүмкін:
x = Acost , y = Bcos(t +0), (3.7)
мұндағы 0 - екі тербелістің фазалар айырымы (фаза ығысуы). Қорытқы тербелістің траекториясын анықтау үшін (3.7) теңдеудегі уақыттан құтылып, траекторияның теңдеуін шығарып аламыз:
x2 2xy y2 2
2 − cos0 + 2 = sin 0. (3.8)
A AB B
Егер өзара перпендикуляр тербелістердің жиіліктері бірдей болмаса, онда қорытқы қозғалыстың траекториялары Лиссажу фигуралары деп аталатын күрделі қисықтарды береді. Лиссажу арқылы қосылатын тербелістердің фазалары мен жиіліктерінің қатынастарын анықтауға болады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет