435 имплицитно: ат басындай алтын



Pdf көрінісі
бет35/53
Дата09.10.2024
өлшемі0,54 Mb.
#205976
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   53
Байланысты:
Ғылымдағы ғұмыр I том

лингвистикалық пәндер
деп, 
үлкен екі топқа бөліп қарауға болады. Этнолингвистика мен социолингвистика 
да, экстралингвистика мен психолингвистикалар да, міне, осы кейінгі топқа 
жатады.
Ендігі мәселе: бір объекті төңірегіне шоғырланған соншама пәннің өзіне 
меншікті үлесі мен бірлесе отырып шешетін мәселесінің қатынасын айқындап 
алған да артық емес. Бұл, әрине, өз алдына жеке мәселе. Біздің айтайық деп 
отырғанымыз: этнолингвистиканың осы пәндермен ара қатынасы жайында. 
Өйткені өзіндік мақсат-мүддесі бола тұрса да, бір ортақ объектіге 
– «тіл 
әлеміне», «тіл қазынасына», «тіл құдіретіне
» т.б. – соқпай кете алмайтын 
аталған пәндерден этнолингвистика да бөлініп, жарылып өз алдына оңаша тұра 
алмаса керек. Осыған байланысты этнолингвистиканы 
«пәнаралық ғылым 
саласы
» деп есептейтін ғалымдар да (М.М.Копыленко т.б.) бар.
Бірақ пайымдап қарасақ, аталмыш пәндердің этнолингвистикамен қаты-
стығы бірінші (қоғамдық) топтағы пәндермен зерттеу объектісіне байланысты 
болса, екінші (лингвистикалық) топтағы пәндермен зерттеу тәсіл-әдістеріне 
байланысты екен. Демек, бір объектіге (этнос тіліне) қатысты екі топтың еке-
уіне де ортақ объект және өзара мүдделестік бар деген сөз, бірақ олар бірін-бірі 
ауыстыра алмайды, өйткені олардың алдына қойған өз мақсат-мүддесі бар және 

Қайдаров Ә. 
Этнолингвистика // Білім және еңбек. 1985. №10, 18-22 б.


486
олар бірдей емес. Солай бола тұрса да, этнолингвистика бұл екі топтың екеуімен 
де ыңғайына қарай үйлесіп, этнос болмысын танып-білуге қажетті әр пәннің өз 
тұсынан айқындап, саралап үлгерген деректерін өз елегінен өткізіп, өзінше пай-
ымдап, пайдалануға тырысады.
Енді, этнолингвистиканың кейбір қоғамдық және лингвистикалық пәндер-
мен нақтылы қарым-қатынасына тоқталып өтейік.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   53




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет