А. С. Иргалиев (қолы) (аты-жөні)


Ф.Аквинский (1226‑1274ж.) «



бет47/145
Дата06.02.2022
өлшемі2,29 Mb.
#38052
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   145
Ф.Аквинский (1226‑1274ж.) «схоласикалық концепцияның» көрнекті өкілі. Ол шіркеудегі бірінші схоласт‑мұғалім болды. Ф.Аквинскийдің жан, сезім, ес, қабілет туралы Аристотельдің түсініктерінің негізінде талданды. Оның ойынша «Жан» барлық материя мен тән жүйесінен бөлек өмір сүретін тәуелсіз, таза субстанция, сондықтан ол ­ ‑ мәңгі. Аквинский «жанды» адамның бүкіл өміріне негіз, мән‑мағына беретін принцип ретінде қарастырады.
Аквинский «жан» типологиясын Аристотельдің ұсынған типтерінің негізінде құрады. Ол Жанның 3 типін ұсынады:

  1. Вегетативті жан – физиологиялық функцияларға негіз болады және дмаи алады.

  2. Сенсизивті жан – жануарларға тән. Қабылдаудың, ұмтылыстар мен еркіндіктің және ерікті іс-әрекеттердің жетекшісі.

  3. Ақылды жан – тек адамға тән. Оған ақылдылық және интеллектуалдық қабілет тән.

А.Августинге қарағанда Ф.Аквинскийдің зерттеулерінің бір айырмашылығы ол Ақыл мен ерікті жоғары қояды. Аристотель сияқты Аквинский танымның шығу көзі – даналық идеялар емес, сезімдік қабылдаудың тәжірибесі. Барлық таным сезімнен пайда болады, ал ақыл оны әрі қарай дамытады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   145




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет