Ахметжанов о. Н. Жануарлардың КӨз аурулары оқу құралы семей, 2012 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі

КӨЗ ҚЫЗМЕТІНІҢ БҰЗЫЛУЫМЕН СИПАТТАЛАТЫН АУРУЛАР

жүктеу/скачать 7,92 Mb. бет 121/147 Дата 06.02.2022 өлшемі 7,92 Mb. #79188

Бұл бет үшін навигация:

• Қисық көздік

КӨЗ ҚЫЗМЕТІНІҢ БҰЗЫЛУЫМЕН СИПАТТАЛАТЫН АУРУЛАР Көздің негізгі қызметі қоршаған ортаны көру, дәлірек айтқанда дұрыс және анық көру. Осы қызметін толық атқаруы үшін екі көз де көз ауруларынан толық сау болуы және үйлесімді жұмыс істеуі керек. Қисық көздік – (strabismus) стрависм. Көз алмасының қалыпты орналасуының бұзылуы. Мұндай қалыптан ауытқу бір көзде немесе екі көзде бірдей болады. Көз алмасы дұрыс орналаспаса екі көздің көру осі қарау нүктесінде қиылыспайды. Оған жетпей, немесе одан асып барып қиылысады. Мүлде қиылыспауы да мүмкін. Сөйтіп көздің қоршаған ортаны анық көру қызметі бұзылады. Өйткені бұл ақауда екі көз екі затты көреді, бірақ екеуі де анық емес, бұлдыр. Көздің бұл патологиясы жылқыда, сиырда, итте, мысықта, қоянда кездеседі. Оның себебі сан алуан. Бірінші себебі көз алмасының жұп бұлшық еттерінің үйлесімді қызметінің бұзылуы. Механикалық әсерлерден, қабыну салдарынан оның бірінің созылуы, қысқаруы тіпті үзілуі мүмкін. Көз бұлшық еттерінің бірінің ұзын, екіншісінің қысқа болуының туа бітуі де жиі кездеседі және ол тұқым қуалайтыны белгілі. Сондықтан көзінде мұндай ақауы бар малдарды өсімге қалдыруға болмайды. Екінші себебі көз алмасы бұлшық еттерінің бірінің жүйке талшықтарының салдануы. Бұл себепте көз алмасы салданған бұлшық еті жағына қарай қозғалмайды. Үшінші себебі көз шарасының ішінде зілді ісіктер пайда болуы. Белгілері. Малдың көзін зерттегенде бір немесе екі көз алмасының да қалыпты орналаспағаны анықталады. Екі көзі екі жаққа, бірі тура алға, ал екіншісі бір жақ бүйірге, төмен немесе жоғары қараған. Көз алмасы бұлшық еттерінің бірінің жүйке талшықтары салданса, көз алмасы салданған бұлшық еті жаққа қарай қозғалмайды. Көзінде мұндай ақауы бар мал еркін жүре алмайды. Сиыр, жылқы үркек, ал ит, мысық қорқақ келеді. Себебі олардың көзіне екі нәрсе қатар көрінеді және олар анық емес, бұлдыр. Жылқы шапқан кезде айналасын дұрыс бағдарлай алмай сүрінеді, құлайды. Қисық көзді жылқыны мініске, жегінге пайдалануға, бәйгеге қосуға болмайды. Бәйгеге қосқан күнде де қисық көзін шапқан кезде жауып, байлап тастайды. Қисық көзді жануарлар басын денесіне қатысты дұрыс ұстамайды. Мойнын бір жағына қисайтып, бір көзімен қарайды. Осыдан олардың көз шарасы мен құлақтары денесіне қатысты асимметриялы орналасады. Олар жүргенде басын көзі қисық жағына бұрып жүреді. Емі. Емі себебіне қарай жасалады. Егер қисаю себебі көз алмасының бір бұлшық етінің салдануы болса операция жасап, оның антогонисін кесу (миотомия) жақсы нәтиже береді. Медицинада ұзарған бұлшық етті қысқартып тігу операциясы жасалады. Ал көз шарасы ішіне зілді ісіктер өсуінен қисайса, операция арқылы оларды сылып алып тастайды. жүктеу/скачать 7,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу: