Нарықтық реформалары: қиыншылықтары мен табыстары Соңғы онжылдықтағы Қазақстан экономикасының негізгі бағыты жүргізілген реформалар мен оның орындалуымен байқалды. Экономика реформасы терең дағдарыс жағдайында жүргізілді.
Бірінші кезең(1992—1994) реформалар экономиканы либерализациялау, нарықтық қатынастың заң шығарушылығы мен институциональды базасын құруға бағытталды.
Жекеменшік, салық, бюджет, сыртқы экономика қызметтері мен банк істерінде нормативті құқықтық базалар негізі салынып құрыла бастады. Сонымен қатар шет елдік капиталдар мен кеден ісі, банкротқа ұшыраған мемлекеттік өндірісті нарықтыққа көшіру істері алға қойылды.
Осы кезеңде өндіріс өнімдерінің барлық салаларында қысқартулар байқалды. Бұрынғы өндірістің құнын инфляция аз уақыт ішінде төменге құлдыратты. Өндіріс орындары сыртқы және ішкі рынокқа қажет емес өнімдерді шығаруын тоқтатқан жоқ. Дайын өнімдер өндіріс қоймаларын мен өндіріс ғимараттары ішінде толып қалды. Өндірістің сыртқы және ішкі рынокқа төмен дәрежеде болу — оның негізгі себебі болды.
1994жылы 1990 жылға қарағанда өнеркәсіптердің өндіріс өнімдерінің көлемі 47,7% кеміді. Жеңіл, химия және машина құрылысы өнеркәсіптерімен қатар құрлыс материалдары өнеркәсіп өнімдері тез қысқартылды.
1994 ж. бастап өнеркәсіп орындарына шетелдік компаниялардың келуінен бастап, инвестицияның өсуі байқалды. Инвестицияның негізгі капиталда өсуі мұнай-газ саласында структуралық өсуіне әкелді. Мысалы 1991ж. 31%-тен 1994ж. 51% көтерілді. Металлургия өндірісінің инвестициялық үлесі 17% деңгейінде қалды.
Екінші кезең(1995—1999жж.) нарықтық реформалар өндірісте жүргізілуі, өндіріс салаларының тұрақталануы мен экспорт өнімдерінің ішкі рынокты қамтамасыз ету болып табылады.
Экономикалық реформалар экономика секторының негізіне айналды, елдің ішкі өнімі жалпы 25,6% болды.
Өндірістерді реформалау оларды реструктуризация жолымен және қаржы жағдайы төмен өнеркәсіптердің банкроттануы Қазақстанның стратегиялық экономика саласында шетелдік инвесторлар келуіне жағдайлар жасалды.
1996—1997жж. реформалануы негізінде өнеркәсіп өндірістерінің дамуы қамтамасыз етілді. 1999—2000жж. бұл өсу 2,7 және 14,6% жетті.
Қазіргі кезеңөндіріс саясатында отандық өнімдерді қолдау, отандық нарық өнімдерін шет елге шығару және оны сапасыз өнімдерден сақтау жұмыстары жүргізілді.
Салалы бағдарлама бойынша ұлттық компанияларға қолдау көрсету.
Оның негізгі мақсаты экономикалық өсу негізін өнеркәсіптерді дамыту, жоғары технологиялы өнімдердің сапасын көтеру.
