Қалыптастырушы бағалау бойынша тапсырмалар жинағЫ және жиынтық бағалау бойынша әдістемелік нұСҚаулықтар
жүктеу/скачать 1,44 Mb.
|
Әдебиет 5-сынып
5-сынып. Киім түрлері және талғам 5-6-сабақ, 3-бөлім. Отбасылық ғұрыптар
|
Дескриптор Білім алушы шығармадағы ауыспалы мағынада қолданылған сөз кездесетін 3 тармақты анықтайды; әр тармақтың құрамындағы ауыспалы мағынадағы сөздің мағынасын өз сөзімен түсіндіреді. 45
Оқылатын шығарма тақырыбы А.Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі Оқу мақсаты 5.А/И4. Көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу Бағалау критерийі Білім алушы Алған әсерін өз сөзімен сипаттап жеткізеді Тапсырма Төменде ұсынылған бір зат есімге таңдау жасап, бес жолды өлең құрастырыңыз. Өлең құрылымындағы сөздер арқылы шығармадан алған әсеріңізді көрсетіңіз. Ұсынылатын зат есімдер: тәкаппарлық, адамгершілік, қасиет, үлгі зат есім сын есім (2) етістік (3) 4 сөзді сөйлем синоним Дескриптор Білім алушы берілген зат есімдердің біріне таңдау жасайды; таңдаған зат есімге қатысты екі сын есім жазады; зат есімге қатысты үш етістік жазады; төрт сөзден тұратын сөйлем құрастыру арқылы әсерін жеткізеді; таңдаған зат есімге мағыналас болатын бір зат есім жазады. 46
Оқылатын шығарма тақырыбы А.Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі Оқу мақсаты 5.Б/С2. Кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау Бағалау критерийі Білім алушы Кейіпкерлердің бейнесіне қатысты үзінділерді анықтайды Үзіндіде берілген қасиеттерді қазіргі өмірмен салыстыра отырып, көзқарасын білдіреді Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Өлеңнен кейіпкерлер бейнесін айқындайтын өлең тармақтарын анықтаңыз. Тармақтағы негізгі сөзге өз сөзімен анықтама береді. Анықталған қасиеттердің қазіргі өмірде көрініс табуына қатысты көзқарас білдіріңіз.
өлеңнен кейіпкерлер бейнесіне қатысты 3 үзіндіні тауып жазады; өлең тармағындағы кейіпкер бейнесін ашатын кілт сөзді анықтайды; кілт сөзге өз сөзімен сипаттама береді; анықталған қасиеттердің қазіргі өмірде кездесуіне мысал келтіру арқылы өз көзқарасын 2 сөйлеммен жеткізеді. 47
Оқылатын шығарма тақырыбы А.Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі Оқу мақсаты 5.Б/С3. Шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу Бағалау критерийі Білім алушы Кейіпкердің тұлғалық ерекшеліктеріне талдап эссе жазады Эссе құрылымын сақтайды Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығармадағы бір кейіпкерді таңдаңыз. Таңдаған кейіпкеріңіздің бойындағы қасиеттерін негізге ала отырып, эссе жазыңыз (100-120сөз). Дескриптор Білім алушы шығармадан бір кейіпкерді таңдайды; кіріспе бөлімде кейіпкер туралы өзіндік пікір білдіреді (20-25 сөз); негізі бөлімде кейіпкердің бойындағы адамгершілік қасиеттерін жинақтайды (30 сөз); әр қасиетіне шығармадан дәлел келтіреді (30 сөз); қорытынды бөлімде кейіпкердің бойынан өзіне үлгі алатын қасиеттерін айтып, ойын тұжырымдайды (20-25 сөз). 48
Оқылатын шығарма тақырыбы А.Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі Оқу мақсаты 5.Б/С4.Оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу Бағалау критерийі Білім алушы Шығарманың оқырманға берер әсеріне талдау жасайды Өз көзқарасын білдіріп, жазба жұмысын жазады Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма «А. Байтұрсынов өлеңдерінен алған әсерім қандай?» тақырыбында жазба жұмысын орындаңыз (100-120 сөз). Дескриптор Білім алушы кіріспе бөлімде мысал өлеңдердің адамгершілік қасиеттер туралы екендігіне тоқталады (20-25 сөз); негізгі бөлімде шығармадан алған әсері, неге ойландыруға жетелейтіні, тәрбиелік мәні туралы пікірін білдіреді (60-70 сөз); қорытынды бөлімде өлеңдердің идеясы, тәрбиелік құндылығы жайлы ойымен қорытындылайды (20-25 сөз). 49
Оқылатын шығарма тақырыбы Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты
Тапсырма Берілген кестеге шығарманың тақырыбына дәлел болатын кейіпкерлердің әрекеттерін орналастырыңыз. Сол бойынша шығарманың тақырыбы мен идеясын бір сөйлеммен беріңіз. 
тақырыбы идеясы Дескриптор Білім алушы шығармадағы 4 кейіпкердің бір-бір әрекетін таңдайды; әрекеттер негізінде шығарманың тақырыбын сөз тіркесімен береді; идеясын 1 сөйлеммен түсіндіреді. 50
Тапсырма Берілген үзінділер арқылы кейіпкерлерді анықтаңыз және образын суреттеп сипаттаңыз.
үзінділердің қай кейіпкерге қатысты екенін анықтайды; кейіпкерлердің образын өз сөзімен сипаттайды. 51
Оқу мақсаты 5.А/И1.Әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы кейіпкерлерге қатысты суреттеулерді анықтайды Суреттеулердің бейнелеу түрін ажыратады Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Топта өзіңізге тиісті кейіпкерлердің бойынан салыстыра суреттеу немесе қарама-қарсы суреттеулерді анықтаңыз. 1-топ. Қожа мен Жантас 2-топ. Анасы мен Майқанова 3-топ. Қожа мен Жанар 4-топ. Сұлтан мен Қожа 5-топ. Оспанов және Майқанова
кейіпкерлердің арасындағы суреттеулерге шығармадан 3 дәлел табады; дәлелдер бойынша салыстыра және қарама-қарсы суреттеулер екенін анықтайды. 52
Оқылатын шығарма тақырыбы Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты Оқу мақсаты 5.А/И2.Эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы автордың бейнесін анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығармадан автордың өзі туралы жазылған эпизодтарын табыңыз. Сол арқылы автор бейнесін анықтап, мінездеме ұсыныңыз. Сотқарлау, бірақ жаны таза кейіпкері туралы Бердібек Соқпақбаев былай деген екен (үнтаспа тыңдау): «Алыстан арбалап материал тасымаймын, архивтің шаңын жұтпаймын. Жақыннан, басымнан кешкенді, өз айналамды дорбалап жинаймын. Бір сөзбен айтсам, өзін жазатын жазушымын. Мінез-құлық жағынан Қожа өзге емес, менің өзіме ұқсайды». 
1. 2. 3. 4. 5. Дескриптор Білім алушы шығармадан автордың бейнесіне қатысты 5 эпизодты табады; эпизодтар негізінде авторға мінездеме береді. 53
Оқылатын шығарма тақырыбы Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты Оқу мақсаты 5.А/И3.Шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадан бейнелеу, суреттеу құралдары кездесетін сөйлемдерді табады Анықталған құралдардың түрін анықтап, мағынасын түсіндіреді
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығармадан бейнелеу, суреттеу құралдары кездесетін үзінділер табыңыз. Олардың қандай көркемдегіш құрал түрі екенін ажыратыңыз. Өз сөзіңізбен мағынасын түсіндіріңіз.
Дескриптор Білім алушы шығармадан бейнелеу, суреттеу құралдары кездесетін 3 сөйлемді табады; олардың қай кейіпкерге қатысты екенін жазады; анықталған суреттеулердің қандай көркемдегіш құрал түріне жататындығын анықтайды; әр суреттеу құралының мағыналарын 1 сөйлеммен түсіндіреді. 54
Оқылатын шығарма тақырыбы Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты Оқу мақсаты 5.А/И4. Көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадан өзі таңдаған бір кейіпкерден алған әсері туралы кейіпкерге хат, өлең жазады Хат құрылымын сақтайды Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Өзіңіз таңдау жасаған бір кейіпкерге хат жазыңыз. Хатта кейіпкерден алған әсеріңізді жүйелі жеткізу үшін төмендегі кестені негізге алыңыз (120-130 сөз). 
Дескриптор Білім алушы шығармадағы бір кейіпкерге таңдау жасайды; кіріспе бөлімде кейіпкермен амандасып, оның бойынан көре алған қасиеттері туралы жазады; негізгі бөлімде кесте негізінде шығармадан дәлелдер келтіре отырып, кейіпкер бойынан көрген жақсылық немесе кемшіліктерін айтады; қорытынды бөлімде кейіпкерімен қоштасады. 55
Оқылатын шығарма тақырыбы Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты Оқу мақсаты 5.Б/С2.Кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау Бағалау критерийі Білім алушы Шығарма кейіпкерлерінің әрекетін қазіргі өмірмен салыстыра бағалайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығарма кейіпкерлерінің бірін таңдаңыз. Кесте арқылы кейіпкердің шығармадағы әрекеттерін жазып, ол әрекеттердің қазіргі өмірде көрініс табуын өз сөзіңізбен талдаңыз.
бір кейіпкерге таңдау жасайды; шығармадан кейіпкердің 3 әрекетіне таңдау жасап, кестеге орналастырады; таңдалған әрекеттердің қазіргі өмірде көрінісіне дәлел келтіреді. 56
Оқылатын шығарма тақырыбы Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты Оқу мақсаты 5.Б/С3. Шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу Бағалау критерийі Білім алушы Кейіпкердің тұлғалық ерекшеліктерін түсіндіріп, эссе жазады
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма «Қожа түбінде адам болатын бала» деген пікірмен келісесіз бе? Өз пікіріңізге шығармадан дәлелдер келтіре отырып, Қожаның бойындағы адамгершілік қасиеттердің болу-болмауын талдап, эссе жұмысын жазыңыз (120-130 сөз). Дескриптор Білім алушы берілген пікірге қатысты өз пікірін анықтайды; өз ойын дәлелдеу мақсатында шығармадан дәлелдер келтіреді; дәлелдер арқылы Қожаның бойындағы адамгершілік қасиеттердің бар-жоғын талдайды. 57
Оқылатын шығарма тақырыбы Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты Оқу мақсаты 5.Б/С4.Оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Төмендегі жазбалардың негізінде шығармадан алған әсеріңізбен бөлісіп, «Повестен кейінгі ой» тақырыбында өз пікіріңізді білдіріп, жазба жұмысын орындаңыз. Қожа - менің сүйікті кейіпкерім; Қожа - жаны таза бала; Қожа - түбі адам болатын бала; Қожаның болашағы жарқын. Дескриптор Білім алушы жазбалар реті негізінде негізгі кейіпкерді ақтайды; әр жазбаға өзіндік көзқарасын білдіреді; қорытындыда шығарма туралы жалпы тұжырым жасайды. 58
Оқылатын шығарма тақырыбы М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі Оқу мақсаты 5.Т/Ж1.Әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау Бағалау критерийі Білім алушы Шығарманың сюжеттік дамуын ретімен орналастырады
Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну Тапсырма Шығарманың сюжеттік дамуын ретімен қойып, жұбыңызға әңгімелеңіз.
- шығарманың сюжеттік даму ретін анықтайды; - мазмұнын жұбына әңгімелейді. 59
Оқылатын шығарма тақырыбы М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі
Тапсырма Шығарманың идеясын анықтаңыз. Анықтаған идеяңызды «ПОПС» формуласы бойынша жазбаша түсіндіріңіз. Бірінші сөйлем: «Менің ойымша, ертегідегі басты идея - .....» Екінші сөйлем: «Себебі, мен оны былай түсіндіремін ….» Үшінші сөйлем: «Оны мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын … » Соңғы сөйлем: «Осыған байланысты мен шығарманың тақырыбы ................деген шешімге келдім.... ». Дескриптор Білім алушы бірінші сөйлемде шығарманың идеясын анықтайды; - екінші сөйлемде идеяны таңдау себебін түсіндіреді. үшінші сөйлемде идеяны нақтылауға қатысты ертегіден 2 дәлел келтіреді; төртінші сөйлемде идея негізінде шығарманың тақырыбына қатысты өзіндік тұжырым жасайды. 60
Тапсырма Кейіпкерлердің шығармадағы портреті мен әрекетіне өзіндік пікіріңізді білдіріңіз. Сын есімдер немесе мақал-мәтелмен образға қатысты тұжырым жасаңыз.
3 кейіпкердің портреті мен іс-әрекетіне шығармадан айғақ табады; анықталған әрекет немесе портрет арқылы кейіпкер бейнесіне өзіндік пікір білдіреді; кейіпкер образын сын есім немесе мақал-мәтелмен тұжырымдайды. 61
Оқу мақсаты 5.А/И1.Әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу Бағалау критерийі Білім алушы Кейіпкерлер арасындағы салыстыра суреттеу мен қарама-қарсы суреттеулерге дәлел келтіреді
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығармадан кейіпкерлер арасындағы суреттеулерді табыңыз. Олардың суреттеудің қай түріне жататындығын дәлелдеңіз.
Дескриптор Білім алушы шығармадан кейіпкерлер арасындағы суреттеулерді табады; салыстырмалы және қарама-қарсы суреттеулерді ажыратады. 62
Оқылатын шығарма тақырыбы М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі Оқу мақсаты 5.А/И2.Эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы автордың бейнесін анықтайды
Тапсырма Шығармадан автордың бейнесін танытатын эпизодтарды кестеге түсіріңіз. Анықтаған эпизодыңыздағы автор бейнесіне өз ойыңызбен пікір білдіріңіз.
шығармадағы автордың бейнесіне қатысты 3 эпизодты анықтайды; әр эпизодтағы автор бейнесіне өз сөзімен сипаттама береді. 63
Оқылатын шығарма тақырыбы М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі
Тапсырма Шығармадан бейнелеу, суреттеу құралдары кездесетін сөйлемдерді табыңыз. Олардың түрлері мен мағыналарына талдау жасаңыз.
Дескриптор Білім алушы шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдары кездесетін 3 сөйлемді табады; олардың түрлерін анықтайды; бейнелеу, суреттеу құралдарының мағыналарын талдайды. Оқылатын шығарма тақырыбы М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі
Тапсырма «РАФТ» стратегиясын негізге ала отырып, шығармадан алған әсеріңізбен бөлісіп, авторға хат жазыңыз (100-120 сөз). - роль - оқырман А - аудитория - автор Ф - форма - хат Т - тақырып - туыстық қатынас Дескриптор Білім алушы стратегия бойынша болашақ оқырман атынан авторға хат жазады; хат мазмұнында туыстық сезім туралы жеткізеді; шығармадан алған әсерін кейіпкерлер әрекетімен байланыстырады; хат құрылымын сақтайды. 64
Оқу мақсаты Бағалау критерийі 5.Б/С2. Кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау
Шығармадағы кейіпкерлердің тағдырын шынайы өмірмен салыстыра бағалайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығармадағы кейіпкерлердің қазіргі күндегі өміріне өз ойыңызша болжам жасаңыз. Жасаған болжамдарыңызға шығармадан дәлел келтіріңіз.
шығарма кейіпкерлерінің қазіргі өміріне болжам жасайды. болжамының себебін түсіндіреді; шығармадағы кейіпкер әрекеттерімен байланыстырады. 65
Оқылатын шығарма тақырыбы М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі Оқу мақсаты 5.Б/С3. Шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы кейіпкердің тұлғалық ерекшеліктеріне талдау жасайды Анықталған ерекшеліктерге шығармадан дәлелдер келтіреді
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығарма кейіпкерінің бірінің тұлғалық ерекшеліктерін талдаңыз. Үлгі: Манап - еңбекқор, бауырмал, адал, әке алдындағы борышын өтеді, қамқоршы, бейнет көрген жігіт. Анықталған қасиеттеріне шығармадан дәлелдер келтіре отырып, кейіпкердің тұлғалық ерекшелігін сипаттап эссе жазыңыз (120-130сөз). Дескриптор Білім алушы шығармадан бір кейіпкерді таңдайды; кіріспе бөлімде кейіпкер туралы өзіндік пікір білдіреді (20-25 сөз); негізі бөлімде кейіпкердің бойындағы адамгершілік қасиеттерін жинақтайды (30 сөз); әр қасиетіне шығармадан дәлел келтіреді (30 сөз); қорытынды бөлімде кейіпкердің бойынан өзіне үлгі алатын қасиеттерін айтып, ойын тұжырымдайды (20-25 сөз). 66
Оқылатын шығарма тақырыбы М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі Оқу мақсаты 5.Б/С4.Оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадан алған әсерін талдай отырып, жазба жұмысын жазады
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Жазушының «Бауыр» әңгімесі терең психологиялық сезімге құрылған. Шығармаға арқау болған адамдар өміріне зардабын тигізген, бауырлардың бір-бірінен еріксіз ажырап қалуына себеп болған Ұлы Отан соғысының ащы шындығы сізге қалай әсер етті? Осы сұраққа жауап ретінде сыни хабарлама жазыңыз. Дескриптор Білім алушы кіріспе бөлімде шығармадағы кейіпкерлер, шығарманың тақырыбы мен идеясына тоқталады (20-25 сөз); негізгі бөлімде шығармадан алған әсері, кейіпкерлер әректінің неге ойландыруға жетелейтіні, тәрбиелік мәні туралы пікірін білдіреді (60-70 сөз); қорытынды бөлімде отбасы құндылығы, оның маңыздылығы жайлы ойымен қорытындылайды (20-25 сөз). 67
4-тоқсан Бөлім: «Отбасылық құндылықтар» Оқылатын шығарма тақырыбы Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?" әңгімесі Оқу мақсаты 5.Т/Ж1.Әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау Бағалау критерийі Білім алушы Шығарманың жанрына қарай фабуласын, сюжеттік дамуын сипаттайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығарманың фабуласы мен сюжеттік дамуын анықтаңыз және оны сипаттайтын тақырып қойыңыз. Оқиғаның басталуы – Оқиғаның дамуы - Оқиғаның шиеленісуі – Оқиғаның шарықтау шегі – Оқиғаның шешімі – Дескриптор Білім алушы шығарманың жанрына қарай фабуласын, сюжеттік дамуын анықтайды; шығарманың сюжетін сипаттайтын тақырып қояды. 68
Оқылатын шығарма тақырыбы Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?" әңгімесі
1-тапсырма Берілген суреттерден әңгімеге сай келетін тақырыпты анықтаңыз. 
Әйел бейнесін шығарма мазмұнымен байланыстыра отырып, шығарманың негізгі ойы мен басты идеясын анықтаңыз, сызбаға түсіріңіз. 
Дескриптор Білім алушы берілген сурет нұсқаларының ішінен әңгімеге сай келетін тақырыпты белгілейді; әйел бейнесін шығарма мазмұнымен байланыстыра отырып, шығарманың негізгі ойы мен басты идеясын анықтайды; анықталған сөздерді сызбаға түсіреді. 69
Дескриптор Білім алушы шығармадағы кейіпкерлердің портреті мен іс-әрекетін анықтайды; кейіпкерлердің образын суреттеп сипаттайды. 70
Оқу мақсаты 5.Т/Ж4.Көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадан үзінділерді пайдалану арқылы диалог, монолог құрастырады
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Қима қағаздардағы үзінділерді оқып шығыңыз, мәнерлеп жатқа айтыңыз. 
Дескриптор Білім алушы шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп жатқа оқиды. 71
Оқылатын шығарма тақырыбы Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?" әңгімесі Оқу мақсаты 5.А/И1.Әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы салыстыра суреттеулер мен қарама- қарсы суреттеулерді талдайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Әңгімедегі кейіпкерлердің бойынан салыстыра суреттеу немесе қарама-қарсы суреттеулерді анықтаңыз. Суреттеулерді (салыстырмалы, қарама-қарсы суреттеулер) өз сөзіңізбен ұсыныңыз. Үлгі:
шығармадағы суреттеулерді табады; суреттеулерге талдау жасайды, өз ойын ұсынады; кейіпкерлердің арасындағы суреттеулерге шығармадан 2 дәлел табады; дәлелдер бойынша салыстыра және қарама-қарсы суреттеулер екенін анықтайды. 72
Оқылатын шығарма тақырыбы Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?" әңгімесі Оқу мақсаты 5.А/И2.Эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы автордың бейнесін анықтайды Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығармадағы автордың бейнесін талдап, тұжырымдамалық карта арқылы анықтаңыз: 
жанашыр Дескриптор Білім алушы шығармадағы автордың бейнесін талдайды. шығармадағы автор бейнесін тұжырымдамалық карта арқылы анықтайды. 73
Оқылатын шығарма тақырыбы Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?" әңгімесі Оқу мақсаты 5.А/И2.Эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы автордың бейнесін анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Сіз автор ретінде осы шығарманы неліктен осылай бастадыңыз? Егер сіз автор болсаңыз осы шығарманы қалай аяқтар едің? деген сұрақтарға жауап дайындаңыз. Өз жауабыңызды "Автор орындығында" оқыңыз. Дескриптор Білім алушы шығармадағы автордың көзқарасы мен ойын талдайды; автор орындығында автордың бейнесін сипаттап жеткізеді. 74
Оқылатын шығарма тақырыбы Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?" әңгімесі Оқу мақсаты 5.А/И3.Шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау Бағалау критерийі Ойлау дағдыларының деңгейі Білім алушы Шығармадан бейнелеу, суреттеу құралдарын іріктейді Бейнелеу құрал түрлерін анықтайды Анықталған бейнелеу құралдарын мағынасына талдайды Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Әңгімеден тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарын табыңыз, қарындашпен белгілеңіз. Тілдік құралдардың мағыналарын анықтау үшін түсіндірмелі сөздікпен жұмыс жасаңыз және тілдік құралдарды қолдану мақсатын анықтау үшін келесі сұрақтар тізбегіне жауап беріңіз: не? қайда (кімнің)? қашан? Үлгі:
Дескриптор Білім алушы шығармадағы ауыспалы мағынада қолданылған 4 тармақты анықтайды; әр тармақтың құрамындағы сөздің мағынасын өз сөзімен түсіндіреді. 75
Оқылатын шығарма тақырыбы Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?" әңгімесі
Тапсырма Сен маған, мен саған. Шығармада кездескен бейнелеу, суреттеулерді теріп жазып алыңыз. Суреттеулерді қима қағаздарға жазыңыз, жұбыңызбен қима қағазбен алмасыңыз. Бейнелеу, суреттеулер мәтінде қандай мақсатта қолданылғанын мәтінге қарамастан мазмұндап, түсіндіріп беріңіз. Дескриптор Білім алушы шығармадағы бейнелеу, суреттеу құралдарын табады; бейнелеу, суреттеу құралдарының мағынасын анықтайды. 76
Шығармадан алған әсеріңізді білдіретін сөздер мен сөз тіркестерінің тізбегін жасаңыз. 
Анықталған сөздер мен сөз тіркестерін пайдалана отырып, шығармадан алған әсеріңізді сипаттайтын пікіріңізді жазбаша (хат немесе өлең) жеткізіңіз. Дескриптор Білім алушы шығармадан алған әсерін сипаттай алады; хат немесе өлең жазады; хат мазмұнында шығармадан алған әсері туралы жеткізеді; шығармадан алған әсерін кейіпкерлер әрекетімен байланыстырады; хат құрылымын сақтайды. 77
Оқу мақсаты 5.Б/С3. Шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу Бағалау критерийі Білім алушы Кейіпкердің тұлғалық ерекшеліктерін түсіндіріп, эссе жазады
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары 1-тапсырма Шығармадағы кейіпкердің тұлғалық ерекшеліктерін концептуалды кесте арқылы талдаңыз. Үлгі: 
Ана
2-тапсырма Осы талдауға сүйеніп, ананың тұлғалық ерекшелігін түсіндіретін әдеби эссе жазыңыз (120-130сөз). Дескриптор Білім алушы кейіпкердің тұлғалық ерекшеліктерін талдайды; кіріспе бөлімде ана туралы өзіндік пікір білдіреді (20-25 сөз); негізі бөлімде ана бойындағы адамгершілік қасиеттерін жинақтайды (30 сөз); әр қасиетіне шығармадан дәлел келтіреді (30 сөз); қорытынды бөлімде кейіпкердің бойынан өзіне үлгі алатын қасиеттерін айтып, ойын тұжырымдайды (20-25 сөз). 78
1-тапсырма Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесінің композициялық құрылымына талдаңыз. 
Композиция Басталуы Дамуы Өрбуі Шиеленісуі Шарықтау шегі Шешімі Оқиғаның басталуы - Ривераның рингке шығуы Оқиғаның дамуы - Дэннидің рингке көтерілуі Оқиғаның өрбуі - Ривера мен Дэннидің айқасы Оқиғаның шиеленісуі - Дэнни төрешінің қитұрқы әрекеттері Оқиғаның шарықтау шегі - Ривераның айласы Оқиғаның шешімі - Ривераның жеңісі Құрылымы бойынша шығарманы өз сөзіңізбен әңгімелеңіз. Дескриптор Білім алушы шығармадағы эпизодтарды композициялық құрылымына жіктейді; композициялық құрылымы бойынша әңгіменің сюжеттік дамуын өз сөзімен әңгімелейді. 79
Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі Оқу мақсаты 5.Т/Ж2. Әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау Бағалау критерийі Білім алушы Шығарманың негізгі ойы мен басты идеясын анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну Тапсырма Шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау үшін келесі кестеге мән беріңіз, шығарма сюжетіне сүйене отырып, сұрақтарға жауап беріңіз, кестеге түсіріңіз. Үлгі:
шығарманың тақырыбы мен басты идеясын анықтайды; басты идеясын талдайды. 80
Дескриптор Білім алушы әңгімеден 2 кейіпкерді анықтайды; кейіпкердің портретін және әрекетін көрсететін жолдарды анықтайды; анықталған портрет пен әрекеттер негізінде шығармадан 2 дәлел келтіреді. 81
Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі Оқу мақсаты 5.Т/Ж4.Көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадан үзінділерді пайдалану арқылы диалог, монолог айтады
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығармадан өзіңізге ұнаған үзіндіні таңдаңыз. Таңдалған үзіндіні өз сөзіңізбен мәнерлеп айтып беріңіз, ал басқа оқушылар айтылған мазмұнды үзіндімен салыстырады, толық айтылғанына мән береді. Дескриптор Білім алушы әңгімеден үзіндіні таңдайды; үзіндіні жатқа оқып, рөлдік ойын арқылы көрсетеді. Оқылатын шығарма тақырыбы Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі Оқу мақсаты 5.Т/Ж4.Көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту Бағалау критерийі Білім алушы Әңгімеден өзіне ұнаған эпизодты анықтайды Эпизодты мәнерлеп жатқа айтады Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Әңгімеден өзіңізге ерекше әсер қалдырған эпизодты жаттап, жұбыңызға мәнерлеп жатқа оқыңыз. Дескриптор Білім алушы әңгімеден әсер еткен эпизодты анықтайды; эпизодты жаттайды; жұбына үзіндіні мәнерлеп жатқа оқиды. 82
Оқылатын шығарма тақырыбы Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі Оқу мақсаты 5.А/И1.Әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу Бағалау критерийі Білім алушы Әңгімедегі қарама-қарсы суреттеулерді анықтайды. Көркемдегіш құрал түрін ажыратады
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Әңгімедегі қарама-қарсы суреттеулерді тауып, кестеге орналастырыңыз. Қарама-қарсы суреттеулердің көркемдегіш түрін анықтаңыз.
шығармадан қарама-қарсы суреттеуді табады; анықталған суреттеулердің қандай көркемдегіш құрал түріне жататындығын анықтайды. 83
Оқылатын шығарма тақырыбы Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі Оқу мақсаты 5.А/И2.Эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау Бағалау критерийі Білім алушы Шығармадағы автордың бейнесін анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма Шығарма авторының бейнесін анықтау үшін келесі сұрақтарға жауап беріңіз. Автор әңгімені неге ―Мексика ұлы‖ деп атады? -Жазушы Ривера бейнесі арқылы қандай ой тастайды? -Шығарма мазмұнынан авторға қандай мінездеме беруге болады? -Шығармадан қандай әсер алдыңыз, сипаттап беріңіз? Жауаптарды келесі сызбаға түсіріңіз: 
Дескриптор Білім алушы шығармадағы автордың бейнесін анықтайды; автор бейнесіне сипаттама береді. 84
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||