ұғып, қалың түркі елінің тағдырына қабырғасы қайысады. Өркен жаяр елдің өрісін тарылтатын топастық пен надандықтан арылуға үгіттейді. Ол тек өлең жазған ақын емес, жан жүрегімен халқына кызмет еткен саясаткер еді. Өзінің туған өлкесі мен өзге де көрші елдердегі оқиғаларды оймен шолып, өзінің озық көзқарасын да білдіріп отырды. Оның ойға тұнық өлең-жыр мен толғаулары 18-ғасырда-ақ Азияда ғана емес, кейбір Еуропа елдерінде жарияланады. Мақтұмқұлы өлеңдерінің көбісі рухы-биік адамгершілік пен ізгілікке толы, әдет-салт хақындағы мәселелерге арналады. Оның көптеген парасат ты толғауларын қазақ жыршы-жыраулары, әншілері қазіргі күні жиі айтып жүр. Мақтұмқұлы шығармалары өзінің көркемділігімен, терең мазмұнымен, сыршылдығымен Рудаки, Низами, Науаи жырларымен қатар әлемдік дең- гейден орын алған.
Үлы Тұранның Үлдары ІҮ БӨЛІМ Ж АҢАШ А ДӘУІР ХҮІІІ-ХХ Ғ.Ғ.
116
Асанбай АСҢАРОВ Тарихи қу жат тар мен жылнамаларга жіті зейін салып, зерделеп отырсақ, таңқаларлық қызықты деректерге кенелеміз. XVIII-XIX г.г. Туран өлкесінің биік аспанында әдебиет пен өнердің, мемлекет және саяси қайраткерлердің шоқ жулдыздары жарқырап турган екен. Бул - қогамның саяси-эко- номикалық урдіс алып дамуының көрінісі болса керек. Туран - өндіргіш куіитерді одан әрі өркендетуге мумкіндігі мол, көпте- ген улыстар мен халықтардың улы Отанына айналган кез. XIX гасырларда Еуропада капитализм, қарыштап жан-жақты да
