үйіміз. Қазір де біреуіміздің басымызға күн туса, бәрім іздің қабырғамыз бірге қайысады. Біз біртүтас геосаяси ортада өмір сүреміз. Тянь-Ш ань, Алай, Памир— ұлы Тұранның біртұтас оңтүстік бөлігі. Тұран бәріміздің де жүрегімізге жақын. МАНАС
Манас— қырғыз халқының мындаған жылдар бойы жырлап келе жатқан ұлы эпосындағы басты кейіпкер. Бұл поэманың маңызын, өзегін тап басып, тани білген Шоқан Уәлиханов: “Манас,— деп жазды 1856 жылы,— қырғыз халқының барлық мифтерінің, ертегілерінің, аңыздарының жиынтығы. Олардың барлығы да бір уақытқа, бір кейіпкердің, атап айтқанда, Манас ба- тырдың төң ірегін е топтастырылған. Қырғыз халқының өм ірі, әдет-ғұрыптары, мінез-қүлқы, географиясы, діни ж ән е медициналық та- ным-нанымдары, халықаралық қарым-қатынастары— бәр і де осы алып эпопеяда көрініс тапқан” Поэманың маңыздылығын тап басып тани білгені көңілге ешқандай да күмән ұялатпаса керек. Осынау үлкен шығарманың тереңіне ұлы Ш оқан қалайша көз сала білген деп таң қаласың. Аты аңызға айналған Манас өзінің туған халқының бақыты үшін күрескен батыр ретінде бейнеленген. И ә, расында да сол бір зұлматты заманда, көптеген тайпалар мен ұлыстар, әсіресе көшпенділер түбегейлі қалыптасып біте қоймаған шақта халықтың басын біріктіріп, басқаратын бір көсем қандай қажет еді десеңізш і. Эпоста ол - Манас. Оның дүниеге келген күнінен бастап, ер жетіп, жігіт болған шағына дейін туған халқы көз тігіп, үміт артыпты. Эпоста сәбиге қалай ат қойғандығы жөнінде мынандай әфсана бар: “Ең әуелі Мим қарібі оқылсын, бұл - пайғамбардың бейнесін білдіреді. Ортасында Нун қарібі келсін, о л - әулиенің бейнесін білдіреді. Ал соңында Син қарібі болсын, ол - арыстан-
