47
1.4.3 Қарапайым және күрделі эмоциялар
Эмоциялар сапалық ерекшеліктеріне байланысты
қарапайым
және
күрделі
болып бөлінеді.
Қарапайым эмоциялар
адамның
органикалық
қажеттерінің өтелу
-
өтелмеуіне байланысты туып отырады. Көңіл,
аффект және құмарлықтан басқа эмоциялардың барлығы қарапайым
болып табылады. Бұл жөнінде
Қ. Жарықбаев: «Балалардың қарапайым
эмоциялары туған күнінен
бастап
-
ақ көрінеді. Бала есейген сайын
эмоциялар біртіндеп дами түседі. Мәселен, екі жарым жасар бала қол
-
аяғы байлаулы адамның суретін көргенде оған жаны ашып жылаған.
Төрт жасар бала анасы кітаптан иттің кірпіні ұстап алайын деп тұрған
жерін оқығанда қатты күйзелген», –
деп жазады [33... Қ.Жар.көк 256
б]. Қарапайым эмоцияға адамның қарны
ашқан кездегі тәбетінің
ашылуы, тағамды аңсауы мен дәмді тағам ішкен кездегі ләззатынан
бастап эмоцияның барлық түрлері жатады. Мысалы,
Бұл дүкеннен
шыққанда мұрнына жас сорпаның аңқыған исі келді. Сол
-
ақ екен
,
Достарыңызбен бөлісу: