2.5. Дыбыселіктеуіштік, дыбысбейнелеуіштік уәжіне байланысты қалыптасқан атаулар. Қазақ тіл біліміндегі еліктеуіш сөздерге, фонетикалық уәжділікке байланысты Ш.Ш.Сарыбаевтың, Ә.Т.Қайдардың, К.Ш.Хұсайыновтың, С.А.Өткелбаеваның, т.б. зерттеушілердің еңбектерін басшылыққа ала отырып, әйел қолөнеріне қатысты атаулардың қалыптасу, шығу негізі дыбыселіктеуіш, дыбысбейнелеуіш сөздерге барып саятын сөздерге мыналарды жатқызуға болады: Дорба (салыстыр. дорбию, дорбақ ауыз) – тоқыма ыдыс яки киіз ыдыс (қалта). Күмпей – жүн салып тіккен шапан, күпі. Кей жерде бұл күмпі аталады (күмпей < күмп+ей «күмпию», күмбілез «дөңес»). Көпшік – 1. кіші көлемдегі көрпе; 2. жастық (көпшік < көп-шік; салыстыр. көпір – «көтерілу», «көпіру», «ісіну»; көпене «шөмеле», көбік «көпіршік»). Ұршық – шүйкеленген жүннен жіп иіретін құрал (ұршық < ұр-шық; салыстыр. үйіру, иірім «судың дөңгелене, иіріліп аққан терең жері»).
Достарыңызбен бөлісу: |
