Қазақстан республикасы білім жəне ғылым
жүктеу/скачать 18,93 Mb. Pdf көрінісі
|
lepesova-kr-azamattyk
| Сұрақ
: Кепілдік берушінің наразылығы негізді ме ? Есеп 10-3 Несие беруші шығындардың орнын толтыру жөнінде борышқордың атына сотқа талап қойды . Талабында несие беруші оған келтірген шығындардың дəлелін көрсетті . Өз кезегінде борышқор берілген қуыну талабында несие берушіде шығындардың пайда болу - ында оның кінəсінің дəлелі жоқтығына сілтей отырып айып талапта - рына қарсылығын білдірді . Сот бұл істі қарастыра отырып , борышқор кінəсінің толық еместігіне байланысты несие берушінің талабын қанағаттандырмады . Есептен туындайтын сұрақтар : 1. Сот шешімі заңды болды ма ? 2. Азаматтық - құқықтық қатынаста іске асырылатын кінəлік пре - зумпция принципі нені білдіреді ? 3. Егер борышқор кəсіпкер болса , бұл жағдай оның жауапкершілігін айқындау тəртібіне əсерін тигізе ме ? Есеп 10-4 Жол - көлік оқиғасы нəтижесінде белгіленген жерде жол бөлігін өтіп жатқан азамат Полетаевтың денсаулығына қатты зиян келтірілді . Зардап шегуші көлік құралы иесін жауапкершілікке тарту мақсатымен сотқа жүгінді . Өз кезегінде , автокөлік иесі сот үстінде өзінің жазығы бар екеніне қарсылығын білдіріп , жол - көлік оқиғасы болған мезетте 208 басқа тұлғалардың құқыққа қайшы іс - əрекеттерінің салдарынан көлік құралы оның иемдеуінен шығып кеткенін мəлімдеді . Сот шешімі бойын - ша қуыным талабы қанағаттандырылды . Сот шешімінің тұжырымы , ҚР АК 931 б . 1 т . сəйкес , иемденушілер , олардың кінəларына тəуелсіз жоғары қауіптілік көздерінен болады дегенге негізделген . Есептен туындайтын сұрақтар : 1. Жауапкердің қарсылығы орынды ма ? 2. Сот шешімі заңды ма ? 3. Қандай жағдайларда жоғары қауіптілік көздері иелері азаматтық - құқықтық жауапкершіліктен босатылады ? Есеп 10-5 Азамат Бородин азамат Матвеевтың атына борышты өндіріп алу талабымен сотқа шағымданды . Бірақ сот , Бородиннің қуыным мерзімі өтіп кету себебінен азаматтық іс қозғау талабын қабыл ал - мады . Бородин жоғары тұратын сотқа , азаматтық іс қозғаудың қабылданбауына қуыным мерзімінің өтіп кетуі негіз бола алмай - ды деген жеке шағымымен қарасты . Жоғары тұратын сот Бородин шағымын қанағаттандырды жəне іс мəні бойынша қарастырылды . Белгіленген екі соттық талқылау барысында жауапкер Матвеев дəлелсіз себептермен сотқа келмеді . Сотшы ( судья ) талап берушінің сырттай өндіруге қарама - қарсылығы жоқтығын ескере отырып , сырттай шешім қабылдады . Сот өзінің шешімінде талап қоюшының айтылған талабын ( қуыным мерзімі өтіп кету ) қанағаттандыруда материалдық құқығын жоғалту себебімен , талабын қабыл алмады . Есептен туындайтын сұрақтар : Жоғары сатыда ( инстанцияда ) тұрған сот дұрыс істеді ме ? Бірінші сатыдағы соттың сот ісін сырттай жүргізуге құқығы бар ма ? Соттың сырттай шешімі заңды ма ? 10.8. Тестілер 1. Егер ол шартта өзгеше белгіленбесе , м i ндеттеме бойынша тауарды немесе өзге де мүл i кт i тасымалдауды пайдалана отырып беру орны болып табылады : а ) мүл i кт i несие беруш i ге жетк i зу үш i н оны б i р i нш i тасымал - даушыға тапсыратын жер 209 b) егер бұл жер м i ндеттеме пайда болған кезде несие беруш i ге белг i л i болса , мүл i к дайындалған жер с ) егер бұл жер м i ндеттеме пайда болған кезде несие беруш i ге белг i л i болса , мүл i к сақталған жер d) несие беруш i н i ң м i ндеттеме пайда болған кездег i тұрғылықты жер i 2. Жаңғыртылу дегеніміз не ? а ) шарттың əрекет ету мерзімін жаңа мерзімге жаңарту b) шарттың əрекет ету мерзімін ұзарту с ) тараптардың арасында болған бастапқы м i ндеттемен i ауыстыру туралы кел i с i ммен басқа м i ндеттемемен тоқтатылады d) міндеттеме тараптарының ауысуы 3. Міндеттеменің тоқтатылу негіздерінің бірі : а ) кепіл b) кепілпұл с ) орындаудың мүмкін еместігі d) кепілдік 4. Регресстік талаптар болып табылады : а ) басқа адамның м i ндеттемес i н орындаған борышқордың орындалған м i ндеттеме мөлшер i нде сол адамға кер i талап қоюы b) басқа адамның м i ндеттемес i н орындаған борышқордың келтірілген шығындарды өтеу туралы сол адамға кер i талап қоюы с ) басқа адамның м i ндеттемес i н ортақтасып орындаған борышқордың келтірілген шығындарды өтеу туралы сол адамға кер i талап қоюы d) міндеттеменің орындалмаған бөлігін орындауды талап ету ту - ралы несие берушінің талабы 5. Егер ол шартта көзделмесе ақшалай міндеттеменің орын - далу жері : а ) несие беруш i н i ң м i ндеттеме орындалу кезіндег i тұрғылықты жер i b) несие беруш i н i ң м i ндеттеме пайда болған кездег i тұрғылықты жер i с ) борышқордың м i ндеттеме орындалу кезіндег i тұрғылықты жер i d) борышқордың м i ндеттеме пайда болған кездег i тұрғылықты жер i 210 6. Айып төлеу туралы талап бойынша несие беруш i: а ) оған келт i р i лген залалдарды дəлелдеуге м i ндетт i емес b) оған келт i р i лген залалдарды дəлелдеуге м i ндетт i с ) оған келт i р i лген залалдарды өз еркі бойынша дəлелдеуіне не - месе дəлелдемеуіне болады d) тек кəсіпкерлік міндеттемелерге байланысты ғана оған келт i р i лген залалдарды дəлелдеуге м i ндетт i 7. Кеп i лд i ң пайда болу нег i здер i: а ) заң актілеріне сəйкес b) шартқа сəйкес с ) шартқа жəне оларда көрсет i лген м i ндеттемелерд i ң пайда болуы кез i ндегі заң актілеріне сəйкес d) шартқа жəне заңнамаларға сəйкес 8. Жалпы ережелерге сəйкес борышқор міндеттеменің орын - далмағаны үшін жауап береді : а ) к i нəл i болған кезде b) себептік байланыс болған кезде с ) құқық бұзушылық болған кезде d) ниеті болған кезде 9. Мүлік келесі шарт бойынша пайдалануға беріледі : а ) сенімгерлікпен басқару b) мүлік жалдау с ) рента d) мердігерлік 10. Міндеттеме орындалмаған жағдайда белг i л i б i р затты не - сие беруш i н i ң меншігіне немесе пайдалануына беруде : а ) ол оны борышқордан алып қоюды жəне несие беруш i ге беруд i талап етуге құқылы b) ол айып төлеуді жəне нақты залалды өтеуді талап етуге құқылы с ) ол келтірілген шығындарды өтеуді талап етуге құқылы d) ол айып төлеуді жəне айырылып қалған пайданы өтеуді талап етуге құқылы |