473
473
Қазақстанда әлемдік дүниетанымдық плюрализм қалыптасты, бірақ әзірге құндылық
жүйенің концептуалды өлшемі жоқ, өйткені дүниетанымдық, құқықтық мәдени нормалар әлі
де қалыптасып бітпеген, олар қалыптасу сатысында тұр.
Республикада гуманистік педагогика кеңінен таралуда, ол бойынша бала білімдік
және тәрбиелік қызметтің мәні басты және қорытынды болып тұр.
Батыс жаңа технологияларының үлгісін культке айналдыру маңызды мәселелердің
бірі
болып
отыр.
Бұл
біздің
қоғамымыздағы
дәстүрлі
құндылықтардың
трансформациялануының нәтижесі. Бұның білім мен мәдениет моделдеріне бірдей қатысы
бар.
ХХІ ғасырдың өркениетті даму перспективаларына сай білім беру жүйесінің жаңа
үлгілерін іздеу адамзат дамуымен тығыз байланыста қарастырылады.
Қазақстан Республикасының білім жүйесінің мақсаты білім сапасын қамтамасыз
етуде тиімді жұмыс істейтін ұлттық үлгісін құру, ол өз кезегінде қоғамды жоғары білікті
кадрларға деген қажеттілігін қамтамасыз етеді. Концепцияда білімнің міндеттері, құрылымы
және мазмұны көрсетілген. Ондағы көрсетілген түрлендірулер халықаралық білім кеңістігіне
интеграциялануға бағытталған. Концепция келесі негізгі ойлармен өкпектелген (4):
– білім сапасын қадағалау;
- білім ашық жүйе ретінде;
– оқытуды ұйымдастырудың жаңа принциптері;
– нәтижеге бағыт-бағдар ұстау;
– жалпы және кәсіби білімнің арақатынасы.
Бүгінгі таңда ақпарат және білім қоғамның дамуыныда стратегиялық ресурсы ретінде
көрініс тапты. XXI ғасыр зияткерлік индустриямен, инновациялық технологиялармен
ерекшелінеді. Егер біз бұл үрдістің шеткі аймағында қалғымыз келмесе, біздің ақпараттық-
коммуникативтік кеңістігіндегі білім беру барысының стереотиптерін есте ұстау қажет.
Білім берудің екінші деңгейінде мамандарды дайындау нақты тапсырыс беруші үшін
немесе нақты қызмет түрі үшін шешілетін болады. Осымен байланысы бұл деңгейді
бітірушілер өздерінің болашақ жұмыстарының ерекшелігін ескеріп, тереңдетілген жалпы
ғылыми, жалпы
теориялық және арнайы білім алады, ол батыс білім жүйесінің инженері немесе магистры
сияқты дипломды маманның квалификациялық деңгейіне сәйкес келеді.
Технологиялық өндірістің және инженер – техникалық қызметкер функционалдық
ерекшеліктерінің көп жақтылығын ескеріп, екінші деңгейдегі білім беру оқылатын кәдері
мен дайындық көлемі бойынша индивидуалдануы тиіс.
Қазақстандық білім беруі ұйымдылық-құрылымдық және нормативтік - құқықтық
мәселелерді шешіп, білім беруді реформалаудың жаңа кезеңіне өтті. «Білім туралы» жаңа Заң
қабылағаннан кейін ЮНЕСКО ұсынысы бойынша Халықаралық білім стандарттарының
классификациясына сай үлгі жұмыс істейді. Қазақстандық білім берудің заманауи даму
кезеңі 2030 ж. білім стратегиясында көрсетілген стратегиясына бағыт-бағдар ұстанған(5).
Жоғарғы білімнің қоғамның заманауи талаптарына сай болуын қамтамасыз ету үшін
экономика, ғылым, мәдениет, әлеуметтік саланың дамуына тікелей әсер ететінін ескеріп
оның білім беру және ғылыми зерттеу міндетін, функцияларын қайта қарау керек.
Мемлекеттің және оның мүдделерінің, қоғамдық құрылымдардың, кәсіпкерлердің, бүкіл
қоғамның тұрақты экономикалық дамуын, адам өмірінің деңгейін және сапасын көтерілуде,
ұлттық қана емес әлемдік мәселерді шешудегі рөлінің маңыздылығын қайта қарауы қажет.
Достарыңызбен бөлісу: