Табиғи жайылымдармен шабындық жерлердің типтері Солтүстік Қазақстан облысында жайылым мен шабындық жерлер 4 класқа бөлінеді:
І класс – жазық дала орналасқан жайылым мен шабындық жерлер
ІІ класс – деңгейі төменгі жерлерде орналасқан жайылым мен шабындық жерлер
ІІІ класс - өзен, көлдердің айналасында орналасқан жайылым мен шабындық жерлер
ІV – батпақты жерлерде орналасқан жайылым мен шабындық жерлер
1. Жайылым мен шабындық жерлерде өсетін негізгі өсімдіктер Малазықтық құндылығы және тағы да басқа маңызды шаруашылық ерекшеліктері бойынша барлық өсімдіктерді 4 шаруашылық-ботаникалық топтарға бөледі:
1. Астық тұқымдастар – мал азықтық маңызы бойынша өсімдіктер қауымын қалыптастыруда орманды дала, далалы, таулы аймақтарда өте маңызды рөл атқарады. Кейбір жерлерде олардың үлесі жер оттылығында 50-70 % құрастырылады.
2. Бұршақ тұқымдастар – табиғи жер оттылығында біраз мөлшерде кездеседі. Олар өте жоғары құндылығымен, желінуімен және сіңімді протеин мөлшері мен ерекшеленеді
3. Қияқ-өлең шөптер, шаруашылық топ ретінде аз тараған мал азықтық құндылығы айтарлықтай емес, өйткені қияқ өлең шөптердің көп түрлерінде жапырақтары қатты болады.
4. Әр түрлі шөптер бірнеше тұқымдастарды біріктіреді (күрделі гүлдер, алабұталар, тарандар, дала гүлдері). Өсімдіктердің бұл тобы Қазақстанның барлық аймақтарында маңызды рөл атқарады.
