Бауыржанова А. З., Асенова Б. К., Тері және былғары өнімдерін өңдеу технологиясы Оқу құралы мазмұНЫ
Хромдап илеу үрдісіне кейбір факторлардың әсер етуі
жүктеу/скачать 0,63 Mb.
|
бауыржановв книга
3. Хромдап илеу үрдісіне кейбір факторлардың әсер етуіХромдап илеу үрдісіне әсер ететін факторлар: 1. Хромдық тұздар концентрациясының әсер етуі; 2. Негіздік дәрежесінің әсері; 3. Бейтарап тұздардың әсері. Хромдық тұздар концентрациясының әсер етуі. Илеу шырынында хромдық тұздардың концентрациясын азайтқанда (хромдық шырын қосу арқылы) илеудің қарқындылығы төмендейді. Хром шырынын сумен араластырғанда негізгі хром тұздары гидролизденеді (ыдырайды) де бос күкірт қышқылы бөлініп шығады, соның әсерінен хром тұздарының негіздік дәрежесі жоғарылайды және шырынның илегіш тұтқырлық қасиеті көбейеді. Хром тұздарының негіздік дәрежесінің жоғарылуы талдау арқылы көрінбейді, себебі ол жалпы қышқылдылықты көрсетеді. Негіздік дәрежесінің әсері. Негізді жоғарылату хром тұздарының жарғаққа енуін баяулатады, сондықтан да олар баяу боялады. Бір мезгілде жарғаққа сіңірілген хром мөлшері көбейеді, олар коллаген талшықтарымен жақсы байланысады, ол былғарының ыстық судың әсеріне тұрақтылығын жоғарылатады. Алайда негіздігі жоғары хром шырынымен жарғақты илеу былғарының бетінде жиналатын хромның көп мөлшерінің әсерінен быллғары беті тартылып, қатты иленіп былғары тесіктері бітеліп қатайып қалу қаупін тудырады (беріктігін төмендетеді), сонымен қатар былғарының жеке бөліктерінде бояуды қиындататын "сода дақтары" пайда болады. Негізді төмендеткенде, хром тұздары жарғаққа тез енгенімен, боялуын тездеткенімен, коллагенмен хромның аз мөлшері ғана байланысады. Сондықтан хромдық илеуді бірінші кезеңде төмен негізгі шырында жүргізеді, яғни мұнда жарғақ тез боялады, ал содан кейін негізділігі жоғары шырында толық иленген хром былғарысын алу үшін жүргізеді. Бейтарап тұздардың әсері.Бейтарап тұздар, мысалы, ас содасы, жарғақтың қышқылды ісініп кетпеуі үшін қосылады. Хром шырынында ас тұзының болуы жарғақтың қышқылды жұтуын аздап жоғарылатады және хромды сіңіруін керісінше аздап төмендетеді. Беті нәзік жұмсақ иілгіш ашық түсті былғары алынады. Хромдық илеу былғарыны бейтараптаумен аяқталады. бұл операцияны хромдық илеуден бөліп қарастыруға болмайды, яғни бірге жүргізу қажет деп есептеу керек, себебі оның мақсаты - былғарыдан бейтарап тұздар мен бос артық қышқылдарды жою болып табылады. Олардың былғарыда болуы былғарыны өңдеудің келесі операцияларын жүргізуге кедергі жасайды (бояу, майлау, әрлеу). Бейтараптау және одан кейін жуу, сүргілеу операциялары орындалады. жүктеу/скачать 0,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|