Білім беру бағдарламасы: 6В01810-Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану Орындаған: А. Дошниязова спиС-11 тобы
жүктеу/скачать 76,49 Kb.
|
Дошниязова курс
| 2.2 Оқыту процесінде пәнаралық байланыс арқылы оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастырудың мазмұны
Оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру мәселесін зерттеу оның көрсеткіштерін анықтауды қажет етеді. Экологиялық мәдениет көрсеткіштерін дайындау барысында олардың жас және психикалық ерекшеліктеріне, экологиялық тәрбиенің белгілі бір көрсеткіштеріне сүйендік. Осылайша, біздер, экологиялық мәдениеттің қалыптасу көрсеткіштерін зерттеу жасындағы оқушылардың интелектуаллдық, сезімдік, эстетикалық,адамгершілік және еңбек дамуын қозғайтын сапалық өзгерістерін, сонымен бірге сыртқы ортамен өзара әрекетінің көріну деңгейін басшылыққа ала отырып зерттедік. Зерттеу барысында оқушылардың экологиялық мәдениетінің қалыптасуының мынадай өлшемдері (критерийлері) анықталды: оқушылардың табиғаттағы, қоғам мен табиғат арасындағы өзара байланысты, табиғи ортаны сақтау және көмек көрсету тәсілдері туралы экологиялық білімді меңгеру: қоршаған табиғи ортадағы оқушылардың мінез-құлығы: табиғатты сақтаумен көбейтуге бағытталған іс-әрекеттер: табиғатты қорғаудағы белсенділік ынталылық және дербестік: қоршаған ортаға жауапкершілік қарым-қатынасын көрсету: табиғатқа және оны зерттеуге қызығушылық: табиғатты зерттеу мен оны қорғаудың іскерліктері мен дағдылары: табиғаттың әсемдігі мен маңызын түсінуі. Экологиялық білім, экологиялық сезім, экологиялық сенім, экологиялық сананы құрайды, ал қоғамдағы табиғатты қорғау туралы ұлттық дәстүрлер жөніндегі пікірлер, экологиялық іс-әрекет жасау және табиғатқа оның рбьектілеріне экологиялық қарым-қатынас негізінде экологиялық мінез-құлық қалыптасады (№1 кестені қараңыз). 16бет. Кесте Жеткіншектерде экологиялық мәдениеттің қалыптасуының өлшемдері және көрсеткіштері
Ескерту: көрсеткіштердің мәні:«5» -жоғары, «4» - орта, «3» -төмен деңгейлерді көрсетеді. Осы аталған өлшемдер негізінде оқушылардың экологиялық мәдениетінің қалыптасуының үш деңгей белгіленді. Экологиялық мәдениеттің жоғары деңгейі. Табиғатты қорғау, қалпына келтіру, жаңарту және көбейтудегі қоғамдық пайдалы еңбекте саналы қолданылатын, терең экологиялық білімі бар оқушылар жатқызылады. Оларда мінез құлық пен іс- әрекеттің экологиялық бағыттылығы айқын көрінеді. Олар табиғатқа зиян келтіретін адамдардың әрекетіне шыдамсыздық қарым-қатынаста болады, жоғары экологиялық санамен ерекшеленеді. Экологиялық іскерлік пен дағдылары мол болады,табиғатты қорғау және өлкетану жұмыстарына белсенді қатысады, өз бетімен білімін көтереді, көп оқиды, жұмыста мұғалімдердің белсенді көмекшілері, табиғат қорғауда белсенділік, дербестік көрсетіп, оны зерттеуге қызығушылық танытады, табиғаттан эстетикалық ләззат алады. Экологиялық мәдениеттің орташа деңгейіндегі оқушылардың білімі үстірт, жеткіліксіз, нашар ұғынады және білімді өмірмен байланыстырмайды, тәжірибеде сирек қолданады. Табиғатқа қызығушылығы тұрақсыз, тұтынушылық қарым-қатынасын жасайды, оған зиян келтіретін әрекеттерге жол береді. Табиғатты қорғау іскеліктері мен дағдысы қалыптасқан, бірақ іс-әрекеттерде сирек көрінеді. Экологиялық мәдениеттің төмен деңгейіндегі оқушыларда экологиялық білімі жоқ, табиғаттың маңызы мен әдемілігі түсінуге талпынбайды, табиғатқа қызығушылығы жоқ, табиғатты қорғау іскелігі мен дағдысы қалыптаспаған. Табиғатқа тұтынушылық қарым-қатынасын жасайды, оған зиян тигізеді. Пәнаралық байланыс арқылы оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру жұмысының жүйесінің құрамына мотивациялық, мазмұндық, процессуалдық компоненттері енгізілді. Бұл жұмыс жүйесінің мотивациялық компонеті оқушылардың іс-тәжірибелік меңгеруіне, қоршаған ортаға ұқыптылық қарым-қатынас жасаудың қажеттілігін түсінуіне және олардың табиғат пен оның обьектілеріне қызығушылығын туғызуға бағытталады. Мазмұндық компонент пәнаралық байланыс арқылы оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыруға, танымдық белсенділігін арттыруға мүмкіндік беретін оқу пәндерімен экологиялық сипаттағы тақыраптардың мазмұнын белгілейді. Ал процессуалдық компоненттің құрамына төменднгідей элементтер кіреді: жүктеу/скачать 76,49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|