Цифрлық дидактикада зертханалық сабақтарды ұйымдастыру

369
6. Оқу виртуалды зертханасының ерекшеліктері туралы айтып 
беріңіз.
7. Виртуалды тренажерлер туралы айтып беріңіз.
8. Виртуалды зертханалар мен жаттықтырғыштардың артықшы-
лықтары мен кемшіліктері туралы айтып беріңіз.
6.8 Виртуалды саяхат
Жоғары кәсіптік білім беру жүйесінің алдында тұрған басты 
мақсат – білім алушылардың кәсіби, коммуникативтік, әлеуметтік-
экономикалық және жалпы мәдени құзыреттерін қалыптастыру.
Виртуалды саяхат – оқытудың инновациялық түрі университеттегі 
оқу үдерісін нақты өмірмен біріктіреді және білім алушыларға 
тікелей виртуалды бақылау арқылы онлайн режиміндегі заттар 
мен құбылыстармен танысуға көмектеседі және жоғарыда аталған 
құзыреттердің қалыптасуына ықпал етеді.
Виртуалды саяхаттар дидактикалық принциптерді (ғылыми, 
оқытудың өмірмен байланысы, виртуалды көрнекіліктер және т.б.) 
жүзеге асырады, өндіріске немесе қосарлы оқытуға қол жетімділігі 
шектеулі болған жағдайда белгілі бір оқу пәнін оқуға бөлінген уақыт 
есебінен жүзеге асырылады.
Дәстүрлі педагогикада оқу саяхаты белгілі бір білім беру 
мақсатына сәйкес кәсіпорынға берілген нақты оқу сабағы ретінде 
қарастырылады.
Осы анықтаманың негізінде виртуалды саяхатты онлайн бақылау 
үшін жағдай жасау, қажетті фактілерді жинау және т.б. мақсатында 
нақты саяхаттан нақты бар объектілерді виртуалды көрсетумен 
ерекшеленетін оқытудың ұйымдастырушылық нысаны ретінде 
қарастыруға болады.
Сабақты виртуалды экскурсия түрінде өткізу білім алушылардың 
болашақ мамандығына деген танымдық қызығушылығын дамытуға 
ықпал етуі мүмкін.
Дидактикалық мақсатқа байланысты:
– бақылау мақсатында жүргізілетін кіріспе немесе алдын-ала экс-
курсиялар немесе сабақтарға пайдалану үшін қажетті матери-
алдарды жинау; жаңа материалды тікелей зерттеуден бұрын 
жүргізіледі;
– ағымдағы немесе ілесіп жүрушілер материалды тереңірек зерде-
леу және жекелеген мәселелерді мұқият қарау үшін жүргізіледі;

370
 
 

– білімді жүйелеу және оларды бақылау мақсатында өткізілетін 
қорытынды білім алушыларға бұрын зерттелген материалды 
қайталауға көмектеседі.
Мазмұны бойынша виртуалды саяхаттардың келесі түрлерін 
ажыратуға болады:
1) жалпы тақырыппен біріктірілген бірнеше экскурсиялардың 
элементтері жиналған шолу;
2) тақырыптық, яғни белгілі бір тақырыптарды ашатын экскурсия-
лар;
3) өмірбаяндық – көрнекті адамдардың өмірі мен өмірбаянына бай-
ланысты экскурсиялар.
Жұмыстың ұйымдастырушылық формасы ретінде виртуалды 
саяхатқа қойылатын талаптар іс жүзінде нақты дәстүрлі өндірістік 
экскурсияларға қойылатын талаптардан ерекшеленбейді. Бірақ вир-
туалды шындықтың тән белгілері мыналар болады: нақты уақыт 
режимінде модельдеу; реализмнің жоғары деңгейімен қоршаған 
ортаны модельдеу, қоршаған ортаға әсер ету және кері байланыс 
мүмкіндігі.
Оқу виртуалды экскурсияларын ұйымдастыру және өткізу үш 
кезеңнен тұрады: экскурсияны тікелей өткізудің дайындық кезеңі 
және экскурсияны қорытындылаудың қорытынды кезеңі.
Дайындық кезеңі.
Саяхатты дайындау келесі жоспар бойынша жүзеге асырылады:
1. Экскурсияның мақсаты – әр түрлі ақпарат көздерімен жұмыс 
істеу дағдыларын дамыту, ақпаратты талдау және беру, осы саладағы 
өндірістік және технологиялық үдерістерді зерттеу, қолданылатын 
материалдар, ұйыммен технологиялық жабдықтар және өндіріс 
тиімділігін арттыру жолдары.
2. Зерттеу нысаны таңдалады. Интернет желісінде орналастыры-
латын нақты объектілердің көріністері мен бейнелері: технологиялық 
үдерістердің сипаттамасы, Қолданылатын материалдар, бұйымдардың, 
жабдықтардың фотогалереялары, прайс-лист, бейнероликтер экскур-
сияның объектілеріне айналады. Оқу мазмұнын қабылдаудың 
тиімділігі мен эмоционалдылығын беру үшін виртуалды экскурсияны 
презентациялармен, аудио және бейне файлдармен, графикалық карта-
лармен, еренсілтемелермен, 3D модельдеумен, панорамалық компози-
циялармен, «GoogleArts&Culture» және т.б. жабдықтау ұсынылады.
Сондықтан экскурсияның объектісімен алдын-ала танысқаннан 
кейін оқытушы сол немесе басқа сайттың ақпаратымен танысады, ал 

371
студенттер үшін экскурсия маршруты - сайттарға нұсқаулық жасайды 
(бұл URL мекенжайларының тізімі болуы мүмкін). Экскурсияның 
бағыты келесідей жасалынған: оқытушы оқушылар қай парақтарды 
және қандай тізбекте қарау керектігін таңдайды. 
3. Мәселелер тұжырымдалады, білім алушыларрдың сабақта 
шешуі қажет міндеттер анықталады (қандай нысандарға ерекше назар 
аудару керек, студенттер қандай бақылаулар жасауы керек).
4. Есеп нысандары немесе экскурсия нәтижелерін көрнекі түрде 
рәсімдеу анықталады.
Виртуалды экскурсияға дайындық кезінде оқытушы компьютерде 
жұмыс істеудің санитарлық-гигиеналық нормаларын қатаң сақтауы 
керек, интернетте орналастырылған ақпараттың стихиясы мен 
бақыланбауын ескеруі керек.
Оқытушы виртуалды экскурсияға дайындық қарсаңында емес, кем 
дегенде бірнеше күн бұрын дайындалады. Өйткені экскурсия кезінде 
бөлінген арна арқылы ақпарат берудің төмен жылдамдығы немесе 
жұмысты тоқтату немесе, керісінше, сілтеме берілген сайтты немесе 
бетті жаңарту секілді күтпеген жағдайлар туындауы мүмкін.
Виртуалды экскурсия – пәндік білім алуға ғана емес, сонымен қатар 
білім алушылардың танымдық қабілеттерін дамытуға бағытталған оқу 
іс-әрекетінің инновациялық түрі: назар, қабылдау, байқау, ойлау, қиял. 
Экскурсияның көмегімен сіз алынған мамандықтың ерекшеліктерін 
нақты көрсете аласыз.

жүктеу/скачать 3,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: