«Дефектология жјне логопедия негіздері»


« Дефектология және логопедия негіздері » пәнінің



жүктеу/скачать 0,56 Mb.
бет4/101
Дата07.02.2022
өлшемі0,56 Mb.
#87910
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   101
Байланысты:
4da0ac04-b6ab-11e6-94b1-35220bd1f96aУМКД Дефектология и логопедия (1)

« Дефектология және логопедия негіздері » пәнінің
тақырыптық жоспары



№

Тақырыбы



Дәріс

СООЖ

СӨЖ

1

Дефектология пәні, міндеттері, принциптері және әдістері.

2

2

2

2

Логопедия ғылымы, мақсаты, міндеттері.

2

2

2

3

Логопедия ғылымында қолданылатын тәсілдер.

2

2

2

4

Логопедияның басқа ғылымдармен байланысы.

2

2

2

5

Сөйлеу тілі құрамының бөліктері және олардың дамуы.

2

2

3

6

Сөйлеу процесінің анатомия – физиологиялық механизмі.

2

2

2

7

Тіл кемістігі және оның себептері. Тіл кемістіктерін топтастыру.

2

2

2

8

Дислалия және оның түрлері.

2

2

2

9

Фонемаларды түзету туралы жалпы мәлімет.

2

2

2

10

Дизартрияның түрлері.

4

4

4

11

Сөйлеу ырғағының бұзылуы: тұтығу.

2

2

2

12

Балалардағы тұтығуды жоюда отбасы мен балабақшаның ролі.

2

2

2

13

Ринололияның түрлері. Дауыстың бұзылуы.

2

2

2

14

Сөйлеу тіліндегі ақаулықтар (алалия).

2

2

2

15

Афазия.

4

4

4

16

Жалпы тіл кемістігі.

2

2

2

17

Сөйлеу тілі бұзылған балаларға арналған балалар бақшасындағы тәрбиешінің жұмыс ерекшелігі.

2

2

2

18

Балалардың жазуы мен оқуының бұзылуы.

4

4

4

19

Оқуы мен жазуындағы кемістіктерді анықтау оны түзету жұмыстарының басты бағыттары.

3

3

3




Барлығы

45

45

45




Кредит саны – 3 (135 сағат)












Кіріспе
Лекция № 1


Дефектология пәні, міндеттері, принциптері және әдістері.


Лекцияның мақсаты: Дефектология және логопедия негіздері білім берудегі қазіргі заманғы әдістемелеріне сүйене отырып, мектеп жасына дейінгі балалардың тіл кемістігін түзетудегі оқыту, тәрбиелеу процесін ғылыми – теориялық тұрғыдан меңгерту;


Лекцияның жоспары:

  1. Дефектология ғылымына кіріспе

  2. Дефектология ғылымының міндеттері, принциптері

  3. Арнайы дидактика

Дефектология педагогика ғылымының саласы ретінде дефектология (латынның Defectus – кемшілік және гректің LOGOS – сөз, ілім ) деген сөздерінен құралған. Дефектология дамуында кемшілігі бар балаларды зерттейтін ғылым.
Ғылыми танымның саласы ретінде дефектологияның зерттеу пәні болып физикалық және психикалық кемісітігі балаларды тәрбиелеу мен оқыту болып табылады.
Дефектология бірқатар дербес салаларды біріктіреді. Мысалы сурдопедагогика – есту кемістігі бар балаларды оқыту мен тәрбиелеуді зерттейді. Тифлопедагогика – көру кемістігі бар балаларды тәрбиелеу мен оқытуды зерттейді. Олигофренопедагогика ақыл – есі кем балаларды оқыту мен тәрбиелеуді зерттесе, логопедия сөйлеу кемістігі бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу саласын қарастырады. Дефектология сондай – ақ дамуында бар балалардың психологиялық ерекшеліктерін зерттейтін арнайы психологияны да қарастырады.
Дамуында кемістігі бар балаларды тәрбиелеу мен оқыту күрделі әлеуметтік және педагогикалық мәселе. Оның мақсаты осы балаларды өздерінің мүмкіндіктеріне сәйкес өз бетінше белсенді пайдалы өмірге даярлау болып табылады, сонымен қатар өмір мен еңбек жағдайларына икемдеуін қарастырады. Ғылыми зерттеулердің әр түрлі әдістерін пайдалана отырып, ғалым – дефектологтар дамуында кемістігі бар балалардың дамуының объективті заңдылықтарын зерттейді, оларды тәрбиелеу мен оқытудың жүйесін негіздеп жасайды. Осылайша соқыр балаларда кеңістікте бағдар ұстауында көмектесетін естуі, сезім түйсігі, иіс сезу және жылулық сезімі өткірленеді.
Мылқау бала музыканы вибрациялық сезіну арқылы естіп, оны жасауға дейін жете алады.
Баланың физикалық және психикалық бұзылу ерекшеліктері бүкіл процеске және ақырғы нәтижесі оның танымдық қызметіне де әсер етеді. Сонымен қатар, кемтар балаларды арнайы оқыту мен тәрбиелеу жағдайында олардың биологиялық күрделі кемістіктері де ескеріледі.
Дефектология педагогикалық ғылым ретінде негізгі педагогикалық категориялармен қатар жүреді. Кемтар балаларды жалпы оқыту мен тәрбиелеу үшін құрдастары мен үлкендер тарапынан қарым – қатынас жасау жеке тұлғаның дұрыс қалыптасуына үлкен әсер етеді.
Кемтар балаларды тәрбиелеудің мақсаты мен міндеттері педагогиканың жалпы принциптері мен анықталады. Мысалы: белсенді қоғамдық пайдалы өмірге даярлау, азаматтық қасиеттерді қалыптастыру, бірақ ол кемістіктің құрылымы мен дәрежесіне сәйкес лайықты көлемдегі әдіс – құралдармен жүзеге асады. Кемтар балаларды оқыту мен тәрбиелеу жанұя мен мектептің тығыз байланысына тікелей әсер етеді. Кемтар баламен тәрбиелік жұмыс оның жеке тұлғалық және жас ерекшелігін ескере отырып жүргізіледі. Онда дербестігі, өзіне – өзі қызмет ету дағдысын, еңбек және мәдени мінез – құлқын, ұжымда еңбек етіп, өмір сүруін қалыптастыруға бағытталған.
Кемтар баланы тәрбиелеу мазмұнында көзқарастарымен белгілі қасиеттер жүйесін қалыптастырумен қатар ақыл – ойы, еңбек, эстетикалық, құқықтық тәрбиелік міндеттерді шешу кіреді. Балаларда оптимизммен сенімділікті тәрбиелеу, қиыншылықтарды жеңе білу бейімділігін қалыптастыру, жақсы қасиеттерді үйретуге, өз қылықтарына сын көзбен қарай білуге дамыту маңызды болып табылады.
Кемтар балаларды оқыту мен тәрбиелеу – бұл білімді, шеберлікті, икемділікті, іс - әрекет дағдыларын беру мен игерудің мақсаты бағыттағы процесі, өмір мен еңбекке даярлаудың негізгі құралы. Оқыту барысында білім беру мен тәрбиелеу мақсаттары жүзеге асырылады. Дефектология арнайы дидактика мәселелерімен айналысады.
Кемтар балаларға арналған оқыту әдістері мен жүйелерін сараптау кезінде сондай – ақ баланың жасы, ақаулығы пайда болу уақыты есепке алынады. Кемтар баланың дамуының дәрежесі қалыпты балаға қарағанда оқытуға көп байланысты. Сондықтан оқыту қалыс қалған немесе уақытында басталмаса кемтар балалардың дамуында түзетілмес зиян әкеледі, олардың психикалық қызметінің қалыптасуы тежеледі. Сонымен қатар дені сау құрдастарынан артта қалуы тереңдей түседі. Сондықтан тәрбиелеу мен оқыту уақытында басталуы тиіс.



жүктеу/скачать 0,56 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   101



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет