А кпаратты енд еу теориясы: еске TYcipy жене умы ту

А кпаратты енд еу теориясы: еске TYcipy жене умы ту
Мугал1мдер окушыларды ынталандыра отырып, тYрлi тэс1лдерд1 колданудын нэтиже- 
Hi арттыруга калай эсер ететн ш оларга тус1нд1ру1 керек. Зерттеулерге суйенсек, бул 
стратегияны колдануды, академиялык кeрсеткiштi жэне eзiндiк тиiмдiлiктi арттыра- 
ды (Schunk & Rice, 1993).
Окушылар терен талдау мен колдагы ресурстарды пайдалана отырып, акаде­
миялык максаттарын (мотивациялык фактор) аныктауы кажет. МуFалiмдер кажет 
уакытында окушыларга колдау кeрсетiп, олардын бiлiмдi жана тэсiл аркылы мен- 
геруiне кемектесе алады. МуFалiм окушылардан: «Бул жаFдайда сендерге не ке- 
мектесе алады деп ойлайсындар?» - деп сурауы мYмкiн. Мундай сурактар окушы- 
ларда жана идея туFызарлыктай болуы керек. Сонымен катар муFалiмдер трансфер 
моделi кызметiн де аткара алады. Жана жаFдаЙFа катысты б ш м ге бастайтын мо- 
дельдеушi стратегиялар окушылардын алFа жэне артка жылжу тр ан сф ер т артты- 
рып, осы аркылы олардын ездерше деген сенiмдерiн жоFарылатады. Риттл-Джонсон 
(2006) 3-5-сынып окушыларымен математикадан есеп ш ь^ару кезiнде окушылар­
дын тандап алFан жауабынын себебiн жэне онын дурыстыFына сенiмдiлiктерiн ту- 
сiндiруi проблеманы шешу стратегиясын трансферлеуге мYмкiндiк туFызатынын 
байкаFан.
ЦОРЫТЫНДЫ
Еске тYсiру - акпаратты ендеудегi аса манызды процесс. Еске тYсiру кодтаудын сэттi 
нэтижеа болумен катар, окытуды женiлдетедi. Окушылар бiлiмдi еске тYсiруi кажет 
болFан кезде сэйкес акпарат ОЖ-Fа жетш, сол жерден белсендiлiктi тарату аркылы 
¥М Ж -ды iске косады. Вербалды б ш м жаFдайында бiлiм келiп тускен кезде окушы­
лардын ОЖ-ы жауапты курастырады. Жад бiлiмге кол жеткiзгенге д е й т iздеуiн ток- 
татпайды. Iздеудiн дурыс жYргiзiлмеуiнен ешкандай акпаратка кол жетпейтш кездер 
де болады. Еске тYсiру кебiнесе автоматты тYPде iске асырылады.
Еске тYсiрудiн тиiмдiлiгiне бiркатар жаFдайлар эсер етедi. Солардын бiрi - кодтау 
ерекшелiгi, aFRK бул еске тYсiруге кажетп белгiлер мен жаFдайлардын кодтау кезш- 
дегi акпаратпен сай келуi деген сез. Еске тYсiрудi женiлдететiн баска жаFдайларFа 
акпаратты жетiлдiрудi, акпараттын маFынаFа ие болуын жэне ¥М Ж -да бiлiмдi уйым- 
дастыруды жаткызуFа болады. Бул жаFдайлар белсендiлiктi таратып, окушылардын 
кажетп жад желiлерiнен акпарат алуына кемектеседi.
Тiлдi тYсiну ¥М Ж -да акпаратты сактап, оны еске туиру денгейiн арттырады. 
ОFан тYЙсiк, талдау жэне пайдалану жатады. Ой толык берiлмейдi - сейлеушiлер тын- 
даушы бiледi деген акпаратты калдырып кетш отырады. Тiлдi тиiмдi тYсiну ушш тын- 
даушылардын каж етт пайымдык бiлiмi мен сызбасы болуы жэне контекст a y a ^ i
кажет. Акпаратты жадта бiрiктiру Yшiн тындаушылар берiлген акпаратты аныктап, 
оны ¥М Ж -дан табады, жана акпаратты онымен байланыстырады. Тiлдi тYсiну сауат- 
тылыктын негiзгi аспектiсi жэне академиялык жетюпкпен, эсiресе кеп окуды кажет 
ететш пэнмен байланысты.
Бiлiм кодталFанымен, ол естен шыFып кетуi мумкш. ¥мыту акпараттын жадтан 
жоFалуын немесе жадтаFы бiлiмге кол жетшзе алмауды бiлдiредi. Акпарат жойылуы- 
нан немесе интерференция эсершен де еске туаре алмауымыз мYмкiн. Еске тYсiрудi

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: