Патогенез-Артериялықтамырлардыңқабырғаларындағытегіссалалыетжасушаларымембранасыныңтектікаурулары.-организмнің гиподинамиясы.-психологиялық ауытқулар депрессия.Артериялық тамырлар қабырғаларындағы тегіс салалы ет жасушалары мембранасының тектік ақаулары.Натрий,Калий,АТФаза,Кальций жұмысы төмендеуі.Біріншілік гипертензия бастапқы сатыда байқалмауы мүкін.Бірнеше сатыдан тұрады.-Өткіншісаты – артериялық қан қысымы мезгіл-мезгіл көтеріледі. -қанқысымыныңтұрақтыкөтерілуі-қанқысымжиіжоғарыдеңгейдеболады.Солқарыншадангипертрофияболады.-қантамырларыменкөзтүбініңжүйкелікқұрылымыныңауырқұрылымдықөзгерістерсатысы.Емдеу:алдын алу үшін дене спортымен айналысу керек,дене шынықтырумен айналысу керек.Тағамды майлы қылмай,тұзын аз салу керек.Біріншілік гипертензияда Ангиотензинге ауыстыратын ферменттің тежегіщтері,альдостеронның тежегіштері,шеткері қан тамырларын кеңейтетін дәрі-дәрмектер,бета адренорецепторлардың тежегіштері,кальций ион өзекшелерінің тежегіштері қолданылады.
34.Асқазан мен үлтабардын ойык жара ауруы. Бұл ауру асқазан мен ұлтабардың шырышты қабықтарында баяу дамитын ақаулардың пайда болуымен сипатталады. Ол көптеген асқынуларға өкелуі мүмкін. Солардың ішінде:— ойық жараның жиі қанауы;— көрші ағзаларға жарып өтуі (пенетрадиясы);— тесіліп кетуі (перфорациясы); — обыр өспесіне айналуы — организм үшін өте кауіпті.Асқазан мен ұлтабардың ойық жара ауруы жиі анемия дамуына өкеледі. Үлтабардың ойық жара ауруы асқазанның ойық жарасынан үш есе жиі кездеседі және 35 жасқа дейінгі жастарда байқалады Этиологиясы. Асқазан мен ұлтабарда ойык жара пайда болуында тұқым қуалаушылыққа бейімділіктің маңызы бар.Патогенезі. Бүл аурудың патогенезінде асқазан мен ұлтабарға әсер ететін бүліндіргіш жөне қорғаныстық ықпалдардың арасындағы тепе теңдіктің бүзылуы маңызды. Жағымсыз эмоциялардың т.б. стрестік жағдайлардың өсерлерінен организмде стресс дамытатын адренергиялық жүйенің белсенділігі артады. Бүл кезде аденогипофизбен кортикотропиннің, бүйрек үсті бездерінің сыртқы қабатымен глюкокортикоидтық гормондардың өндірілуі көбейеді. Асқазан мен ұлтабардың шырышты қабығын бүліндіретін ықпалдарға:— He licobacter pylori болуы;- асқазан сөлінің қышқылдыіы мен қорыту қабілегінің көтерілуі;- асқазанның шырышты қабығын қышқыддан қорғайтын шырыш тосқауылының бұзылуы;-асқазан мен ұлтабар қабырғаларының қанмен қамтамасыз етілуі бұзылуы; жатады.Асқазан мен ұлтабардың ойық жара ауруының даму жолында қарын сөлінде тұз қышқылының көбеюі мен пепсиннің белсенділігі артуының маңыздылығына мына дәлелдерді келтіруге болады. Асқазан сөлінің кышқылдығын төмендету ойық жараның жазылуын тездетеді. Осы мақсатта Н2-гистамин рецепторларыньщ тежегіштері (циметидин, ранитидин және низатидин) қолданылады.