Елтаева Қ. Е. Алматы: ҚазҰАУ, 2018. 80 бет
Лизингті қолдаудың басқа түрлері де бар
жүктеу/скачать 206,63 Kb.
|
Лизинг дәрістер жинағы
| Лизингті қолдаудың басқа түрлері де бар. Көбінесе лизингтің дамуы елдегі макроэкономикалық ситуацияға байланысты болады. Қазіргі уақытта ол қолайлы екенін айтып кеткен жөн. Қаржылық нарықтың тұрақтылығы 2000 жылдан бастап анық байқалады, ол ұлттық банк жүйесінің ұзақ мерзімді төлем қабілеттілігін арттыруға ықпалын тигізеді.
Сонымен қатар, мемлекеттің эканомикалық саясатында агроөнеркәсіп кешеніндегі лизингтің дауына үлкен рол берілмей отыр. Қолданылып жатқан шараладрдың көлемді болуына қарамастан, лизинг қорларының көлемдері аз болып табылады және олар ауылшаруашылығын техника мен жабдықтармен қамтамасыз етуінің 3-4% құрайды. Дамыған елдердің тәжірибесі көрсетіп отырғандай, негізгі капиталға жалпы көлемдегі лизинг үлесі 25-30%, ал Қазақстан бойынша – 1,9%. Салық салумен байланысты проблемаларды шешу лизинг қызметтерінің дамуына кедергі келтіреді, сондықтан, лизинг алушылар мен лизинг берушілер үшін жеңілдікпен салық салу режимін қолданып, Қазақстан мен ТМД елдерінде бірлескен лизинг компанияларын құру қажет. Ол елдердің көбінде реформаға дейінгі кезеңде ауылшаруашылық көлік құру кәсіпорындары болған, ал олар бір бірімен және ауылшаруашылық тауар өндірушілерімен корпарациялау жүиесіне енген. Соныен, лизинг жеткізушілерін тиімділігін арттыру және лизинг негізінде жеткізілетін техника мен жабдықтарға бағалар өсімін төмендету үшін мемлекеттік реттеу қажет. Ол бағалардың инфляция деңгеиімен индекстелуі, лизинг мезімінің ұзартылуы және бастапқы жарнамен сәйкес өткізу үстемеесін төмендету керек. Лизинг қатынастары өте алуан түрлі болып табылады. Мысалы, қызметтер нарығында лизингтің 30 жуығы бар: қаржылық, жедел, револверлік, қазақ, орта және қысқа мерзімді, мобилді, таза, сулы, жалған, шынайы және т.б. ал республикада лизинг дамуы үшін кең таңдау мен мүмкіндіктер береді. Республика аумақтарының өнеркәсіптік потенциялы 120 көлік құру кәсіпорындарымен ұсынылған. Олардың ішінде 50 кәсіпорын жаткалар, сепкіштер, жер өңдеу жабдықтарын, сондай ақ жемдік дайындау құралдарын, өсідіктерді қорғау үшін көліктерді және өзге де ауылшаруашылық көліктерін, жабдықтар мен бөлшек заттарды шығарады. Қалған 70 жөндеу қалпына келтіру жұмыстарымен айналысады. Сондай ақ ауылшаруашылық тауар өндірушілерінің тапсырыстары бойынша ауылшаруашылық техникаға бөлшек заттар дайындауға мүмкіндіктері болады. 20 жуық кәсіпорындар түпкілікті өнімді пайдаланушылар болып табылады. Көптеген кәсіпорындардың қуаттары 10-15% қосылған. Өнеркәсіптік өндірістік негізгі қорлардың тозуы 43-80%, көліктер мен жабдықтардың 40% дейін құрайды. Технологиялық процесстер мен жабдықтар моральды тұрғыда ескіріп қалған және алдынғы қатарлардан қалыс қалған. Кәсіпорындар ескіріп қалған конструкциядағы көліктерді пайдаланады, тракторлар мен комбайндар өндірісі жоқтың қасы. Ауылшаруашылық көліктер, агрегаттар және бөлшек заттар импортының үлесі қазіргі кезде жоғарғы деңгейде болып отыр (шамамен 90%) ішкі өндіріске қатынасы бойынша. Ауылшаруашылық көлік құру саласының айналымы төмен деңгейде болып отыр және соңғы бес жылда (2003-2007жж) 17,9 млрд.тг құраған. Олардың ішінде елдің ішіндегі өткізу 15,9млрд.тг, экспорт 2 млрд.тг жуық. 2007 ауылшаруашылық техниканы және бөлшек заттарды өндіру көлемі 6,7 млрд.тг құрады: Ішкі нарықтағы ауылшаруашылық көліктер мен бөлшек заттарды өткізу көлемі 6,0 млрд.тг (былтырғы жылға қарағанда 3,3 млрд.тг артық); Экспорт 0,7млрд.тг. жүктеу/скачать 206,63 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|