174
Үшжақты тікбұрышты пирамиданың жазбасын жазу үшін,
пирамиданың
қырларының биіктігін (нақты шамасын) тауып алуымыз қажет. Ол үшін
жоғарыда қарастырған сызбаны түрлендіру тарауындағы барлық əдістерді
қолданып табуға болады, бірақ біздің мысалымызда қырлардың нақты
шамасын бір нүкте бойында айналдыру əдісін қолданып анықтаймыз.
Пирамиданың горизонталь
проекция жазықтығындағы S
1
A
1
жəне S
1
C
1
қырларын S
1
төбесі арқылы, ал S
1
B
1
қырын В
1
нүктесінде айландырып,
х осіне параллель етіп қоямыз. Байланыс сызығының көмегімен фронталь
проекция
жазықтығына көтеріп, пирамида қырларының нақты шамасын
табамыз.
Егер барлық пирамиданың қырларының нақты шамасы мен пирамида
табанының қырларын өзара қоссақ жəне пирамида
табанын сызатын болсақ,
онда біз үшжақты тікбұрышты пирамиданың жазық бір жазықтықтағы толық
жазбасын табамыз.
11.2 Айналу беттердің жазбалары
Кез келген сызықтың тұрақты бір ось
бойымен айналуынан құралған
бетті айналу беттері деп айтады. Айналу бет болғандықтан, оның параллелі
1
A
161-
сурет
1
C
1
B
1
П
2
П
2
В
2
А
2
S
1
S
1
S
B
С
B
B
А
S
2
С
175
жəне меридианы болады. Сызықтардың айналу осіне жəне орналасуларына
байланысты
айналмалы беттер конус, цилиндр, сфера (шар) жəне т.с.с.
болып бөлінеді. Енді осы беттердің ішіндегі көп тараған түрі – тікбұрышты
дөңгелекті конус пен цилиндрді қарастырайық.
Достарыңызбен бөлісу: