График а алматы "Білім" 2012
жүктеу/скачать 5,19 Mb. Pdf көрінісі
|
Бәйдібеков Ә.К. Инженерлік графика 2012
- Бұл бет үшін навигация:
- 11.2.1 Конустың жазбасы
- 11.2.2 Цилиндрдің жазбасы
- § 11.2 Жазылмайтын беттер
| 11.2.1 Конустың жазбасы
Конустың жазбасын салу үшін, тікбұрышты дөңгелекті конустың толық жазбасына мысал қарастырайық (162-сурет). Кез келген жерден S нүктесін алып, конустың жасалушысы ұзындығы L болатын екі сызықтан тұратын α бұрышты доғал бұрыш тұрғызамыз. Бұл доғал бұрыштан радиусы L болатын шеңбер доғасын жүргіземіз. Осы доғаға жанап, конус табанын сызып қоямыз. Жазық бір жазықтықтағы осындай жолмен сызылған сызбаны тікбұрышты дөңгелекті конустың толық жазбасы дейді. 1 П 1 1 i S 2 S 2 i 2 П L R R D L 180 D L S 176 11.2.2 Цилиндрдің жазбасы Тікбұрышты дөңгелекті цилиндрдің толық жазбасын салу үшін мысал қарастырайық (163-сурет). Цилиндрдің толық жазбасын салу үшін тікбұрышты дөңгелек табанының диаметрін π көбейтіп, цилиндрдің ұзындығын табамыз. Осы табылған ұзындық пен арақашықтықтары h (цилиндр биіктігі) болатын екі параллель сызық жүргіземіз. Енді осы сызылған сызықтарға цилиндрдің үстіңгі жəне төменгі табандарын жанап өтетіндей етіп жүргізіп қоямыз. Міне, осындай жолмен сызылған сызба түрін тікбұрышты дөңгелек цилиндрдің жазық бір жазықтықтағы толық жазбасы дейміз. 1 П 1 O 1 i 2 П 2 i 1 O 1 i 1 O 1 i R l S 2 h h R § 11.2 Жазылмайтын беттер Өмірде, күнделікті жұмыс барысында жəне өндірісте əртүрлі техникалық пішімдерді жасағанда, сол нəрселердің алдын ала жазбалары жасалынады. Кей жағдайларда тегіс бір жазықтық бетінде жазылмайтын денелер немесе 177 геометриялық кеңістік беттері кездесіп қалады. Осындай жағдайларда жуық шамамен беттің жазбасын жазуға тура келеді. Сондықтан өмірде кездесетін беттердің барлығы түгелдей жазылады деген сөз. Осы жазылмайтын беттердің көп тараған түрі сфера болғандықтан, сфераның жуық жазбасына мысал қарастырайық (164-сурет). Көбіне айналу беттерінің жуық жазбалары көмекші конус немесе көмекші цилиндр əдісімен шешіледі. Ал, сфераның жуық жазбасын көмекші цилиндр əдісімен шешу қолайлы. Вертикальді жазықтықтардың көмегімен сфера ортасы арқылы тең он екі бөлікке бөлеміз. Енді əр бөлікті цилиндр ретінде қарап, сфераның үстін сегіз бөлікке бөлеміз. Сфераның ортасын шеңбердің жазбасы тəріздес етіп жазамыз да, бөлінген он екі бөлікті суреттегідей етіп салып қоямыз. Бөліктегі сызылған горизонталь (қызыл) сызықтар жуық шамамен нақты шамасымен жүргізілген сызықтар. 1 П 1 O 2 П 1 i R l S 2 h R 2 О 2 1 2 2 2 3 2 4 2 5 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 3 1 3 1 4 1 4 1 5 5 4 3 2 2 3 4 5 178 1. Беттердің жазбалары дегеніміз не? 2. Жазылатын жазбалары дегеніміз не? 3. Жазылмайтын жазбалары дегеніміз не? 4. Көпжақты беттерінің жазбалары дегеніміз не? 5. Тікбұрышты пирамиданың жазбалары дегеніміз не? 6. Тікбұрышты призма жазбалары дегеніміз не? 7. Айналу беттерінің жазбалары дегеніміз не? 8. Айналу конус бетінің жазбасы дегеніміз не? 9. Айналу цилиндр бетінің жазбасы дегеніміз не? 10. Сфераның жазбасы дегеніміз не? жүктеу/скачать 5,19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|