Химиялық білім берудің қазіргі мәселелерін шешу оның құралдарын (дидактикалық құралдарды) және оларды қолдану әдістемесін жаңартумен тығыз байланысты
жүктеу/скачать 124,91 Kb.
|
Методика подготовки наглядных пособий.ru.kk 2
| Қолданыстағы мотивтерді жаңарту әдісі,оқыту мен эмоцияның мағыналары әртүрлі танымдық тапсырмалар (химиялық диктанттар, тесттер, алгоритмдік рецепттер, т.б.) арқылы да жүзеге асады. Атап айтқанда, бүкіл мектептегі химия курсын оқу барысында кеңінен қолданылатын алгоритмдік рецепттер (химиялық формулаларды, теңдеулерді құрастыруға, химиялық есептерді шешуге, химиялық эксперимент жүргізуге арналған) осы әдіске негізделген.
Мотивке жаңа сипаттама беру әдісі(күш, тұрақтылық, дербестік, үстемдік, тиімділік) әртүрлі жаттығуларды қайталап, сәтті орындау барысында жүзеге асады. Жаттығулар жүйесі, химиялық диктанттар (В. Я. Вивюрский, Н. П. Гаврусейко, т.б.), әртүрлі химиялық есептер, алгоритмдер, тесттер (В. В. Сорокин, Е. А. Шишкин, Е. Г. Злотников, М. С. Пак, М. К. Төлетова, т.б.). Қазіргі уақытта білім беруді жаңғырту міндеттері аясында білім беру стандартының талаптарын ескере отырып, химиялық білім мен пәндік дағдыларды дәлелді тексеру жүйесіне ерекше көңіл бөлінуде. Тест тапсырмаларын орындау белгілі бір эмоциялармен (жағымды, жағымсыз, қызығушылық, эмпатия, жетістікке жетуде, қиындықтарды жеңуде өзінің оқу мүмкіндіктерін сезіну) жүреді. Мотивтер мен мақсаттарды талдау әдісі жасөспірім мен жоғары сынып оқушысының оқу мотивациясының ерекше (жасқа байланысты және жеке) ерекшеліктерін ескере отырып жүзеге асырылады. Психологиялық-педагогикалық зерттеулер көрсеткендей, екеуінің де тұлғалық мәні оқушыларды оқу іс-әрекетінің мотивтерін (не үшін?) және мақсаттарын (не үшін?) талдауға үйретсе, мотивтер мен мақсаттарды өзара байланыстыра білуге үйренсе жақсы түсініледі. Мысалы, оқушылар С. (8-сынып) және М. (11-сынып) химиядан қосымша сабақтарға (мақсат) барады: химия олимпиадасында жеңіске жету (С. әрекетінің мотиві) университеттің химия факультетіне түсу (М. әрекетінің мотиві). Жоғары сынып оқушысының оқуға деген ынтасын келесі факторлар қиындататыны белгілі: оқу сабақтарының монотондылығына қанағаттанбау, мұғалімнің тым қатаң бақылауы, өмір жолын ситуациялық таңдау, тәрбие жұмысының проблемалық-ізденіс формаларының жоқтығы және т.б. Эвристикалық рецепттер (химиялық объектілерді бақылағанда), бар позитивті мотивтерді өзектендіру және химияны оқу мотивтерін талдауға мүмкіндік беру мотивтік талдау әдісін енгізуді талап етеді. Химиялық және оқу тәжірибесінде мотивацияны қалыптастыруға танымдық тапсырмалардың әсерін зерттеудің негізгі әдістері: педагогикалық бақылаухимиядан аудиториялық, сыныптан тыс және факультативтік сабақтар кезінде, сондай-ақ олардың коммуникативті, ойын, ғылыми-зерттеу, жобалық және басқа да іс-әрекеттер процесінде оқушылардың тәртібі үшін; сұрақ қою(ашық және жабық түрі), бұл бастауыш және орта мектептерде химияны оқытудың мотивтері, мәндері, мақсаттары туралы жаппай эмпирикалық материалды жылдам жинауға мүмкіндік береді; әңгімелероқушылардың мотивациялық сферасының жай-күйін тікелей немесе жанама түсіндіруді көздейтін студенттермен, мұғалімдермен және ата-аналармен; жазбаша емтихандарбастауыш және орта мектептердегі оқушылардың мотивациялық сферасын зерттеуге мүмкіндік беретін арнайы таңдалған педагогикалық жағдаяттармен; сұхбатхимия пәнінің мұғалімдерімен, білім беру жүйесінің қызметкерлерімен, зерттеушілермен, мектеп оқушыларын оқытуды ынталандыру мәселелерімен айналысатын ғалымдармен. Химияны танымдық тапсырмалар арқылы оқытуда мотивациялық саланың қазіргі жағдайын анықтауға және бағалауға ғана емес, жаңа мотивтерді тудыру, оларды тиімді мотивтерге айналдыру, жаңа мақсат қою, оқытуды байыту арқылы жаңа мотивтерді қалыптастыруға ұмтылу керек. тереңірек құндылық мәні мен жетілген эмоциялармен. Ол үшін шығармашылық мотивтерді қалыптастыруға қажетті шығармашылық танымдық тапсырмаларды пайдалану қажет. Оқыту мотивациясын зерттеу және «өлшеу» үшін химиядан танымдық тапсырмалар арқылы әртүрлі мотивтердің қалыптасуына «белгі беретін» көрсеткіштерді (көріністерді) бөліп алу қажет. Сонымен, студенттерде пәндік танымдық мотивтердің қалыптасуының көрсеткіштері олардың көрінісінің келесі белгілері болуы мүмкін: - тапсырмаларды орындау жолдарын өз бетінше іздеу; - тапсырмаларды орындағаннан кейін талдауға оралу; - тапсырмалардың мазмұны бойынша мұғалімге қызықты сұрақ; – жаңа ұғымдарға, жаңа әрекеттерге қызығушылық; – өз қателерін тәуелсіз талдау; - оқу процесінде өзін-өзі бақылау; – оқу нәтижелерін өзін-өзі бағалау. Білім беру үдерісінде оқу мотивациясын қалыптастырудың ұйымдастырушылық-басқару құралы ретінде танымдық міндеттерді пайдаланудың сәйкес білім беру технологияларын таңдауға интегративті көзқарас жүзеге асырылуы тиіс. Химияны оқытуда әлеуметтік-танымдық мәнді мотивтерді қалыптастыру және пайдалану мәселесі оны шешуге интегративті көзқарасты қажет ететін көп қырлы мәселе болып табылады. Өскелең ұрпаққа химиялық білім беру мен өзін-өзі тәрбиелеудің одан әрі тағдыры көп жағдайда оның барлық негізгі аспектілерінің сәтті ашылуына байланысты. жүктеу/скачать 124,91 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|