I тарау. Қазақ терминологиясы және оның зерттелуі мен дамуы


Төрт және бес компоненттен жасалған заң терминдері



бет27/31
Дата20.07.2020
өлшемі433 Kb.
#63323
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31
Төрт және бес компоненттен жасалған заң терминдері: Тұрмыстық прокаттың қалыпты договоры, ерікті өрт сөндіру жасақтары, борыштық мүлкіне тиым салу, некені бұзу ісін қарау, сақтық кассасындағы аманат ақша, қорқыту арқылы талап ету, сот шешімін орындау мерзімі, ұзақ мерзімге салынған ақша, судьяның жеке өзі шығарған қаулысы, ең жоғарғы күші бар нормативті акт, қылмыс істеді де айып тағылған адам, сот шешімін орындау мерзімі, қылмыстық жауапқа тарту мерзімінің ескіруі т.б.

  • Зат есім мен етістіктің байланысы арқылы жасалған терминлдер: пенсия тағайындау комиссиясы, тәртіп сақтау батальоны, шабуыл жасап тонау, сыйға тарту құқылары, жалақы алу құқы, айыпкерден жауап алу, куәден жауап алу, сауда ережелерін бұзу т.б

    Жоғарыда келтірілген мысалдардың сыңарлары терминдер құрамына енбеген кезінде де әдеби қолданыста болып еркін пайдаланылған. Ал термин мәнін алған соң жаңа мағына береді. Бұрынғы қолданысы мен жаңадан пайда болған термин сөздер арасында мағыналық жағынан реңктік өзгешелік байқалады. Термин сөз ғылымилық немесе өз саламызда юридикалық мән алады. Кейде сөз мағынасы, беретін ойы мүлде өзгеріп кетеді. Мысалы, өсімқорлық, еңбек кітапшасы. Сонда бірінші жағдайдағы қарастырған сөздің ескі мәндік түрі өзгерді, жетілді деуге болса, енді кей сөздер өзінің әуелгі мағынасынан мүлде айырылады. Екі сөз екі ұғым ретінде түсіндіріледі. Яғни бұрынғы мағынасымен омоним болып жұмсалады.

    Сондықтан термин жасауда, оны қолдануда практикада мынадай кемшіліктерді байқадық.





    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31




    ©engime.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет