Жамбыл облысы әкімдігі білім басқармасының ОҚУ Әдістемелік кабинеті 9-сынып «Қазақ тілі мен әдебиеті»


«Жаһандық мәселе: демография» бөлімі бойынша жиынтық бағалау



бет29/62
Дата14.12.2023
өлшемі0,49 Mb.
#196754
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   62
Байланысты:
9 сынып Т2 Замира (1)
Урок 3, 9 сынып Мырзабекова Қ, бұйрық, ГИПЕРС3ЛТЕМЕ, Аманова Фйым, Аманова Фйым, Аманова Фйым, Аманова Фйым, Аманова Фйым, екі Жобаға идея 2
«Жаһандық мәселе: демография» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
1-нұсқа



Оқу мақсаты:

9.1.3.1 Әлеуметтік-қоғамдық тақырыптар аясында айтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну;
9.2.6.1 Кесте, диаграмма, шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпараттарды өзара салыстырып бағалау.

Бағалау критерийі:

Білім алушы:




- Сөздер мен терминдердің мағынасын түсінеді;
- Кесте, диаграмма, шартты белгілер мен сызбаларда
берілген ақпараттарды салыстырып, пікір білдіреді.

Ойлау дағдыларының деңгейі:

  • Қолдану

Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты:

15-20 минут

Тапсырма

Мәтінді тыңдап, көп нүктенің орнына қажетті сөздер мен сөз тіркестерін қойыңыз.


Демография дегеніміз - халық туралы ғылым. Халық санының өзгеруін, оның территориялық ауысуы мен құрамын осы өзгерістердің себептері мен салдарын олардың әлеуметтік экономикалық факторлармен байланыстарын зерттейді.


Экологиялық демография – демографияның жаңа бағыты, ол демографиялық процестердің адамның мекен ету ортасына байланысын зерттейтін бағыты. Адамзат санының гигиеналық және медициналық жағдайлардың жақсаруына байланысты дамушы елдердегі бала кемуі де қосылады. Абсолюттік саны бойынша ең үлкен өсімді ірі азиялық елдер – Қытай, Үндістан, Индонезия берсе, ең жоғары өсу жылдамдығы Африка мен Латын Америкасында байқалады. Халық санының тұрақтануы демографиялық өтпелі даму кезеңі деп аталады. Өтпелі кезеңдегі халық санының өзгеру сипатына қарай 4 сатыны бөліп көрсетуге болады. 1 - сатысы жылдам артуын демографиялық жарылыс деп атайды. Адамзат тарихы мен эволюциясының ерекше факторынан басқа халық санының шектен тыс артуын эпидемиялар мен аштықтан болатын өлім санының кемуімен түсіндіруге болады.
Демографиялық даму ұғымына халық санының артуы ғана емес, урбандалу, босқындар проблемасы және ұлттар арасындағы қарым-қатынастар тәрізді сан-салалы мәселелер енеді.
Жер үшін ең үлкен проблема - тез өсіп келе жатқан халық саны. Қазіргі таңда Африка, Азия, Оңтүстік Америка елдерінде «демографиялық жарылыс» орын алуда. Кезінде экономист Мальтустың өзі халық санының бақылаусыз өсуі азық-түліктің тапшылығына алып келетінін айтқан болатын. Қазіргі таңда кейбір ғалымдардың айтуынша, Жер үшін 1 млрд немесе соған жақын халық саны оптималды деп есептейді.
ХХ ғасырда аталған факторларға кезінде өлім мен туылу күрт төмендейді, бірақ өлім коэфицентінің төмендеуі туу коэфицентінің төмендеуінен алда болады. Сол себепті халық саны артады. 2 - сатысында өлім минимумға жетеді де, одан төмендемейді, бірақ туылу төмендей береді, сондықтан халық өсімі баяулайды. 3 - сатысында халықтың қартаюына байланысты өлім коэфиценті артады, туылымның төмендеуі баяулайды. 4 - сатысында өлім коэфиценті арта отырып, туу коэфицентіне жақындайды да, демографиялық тұрақтану аяқталады. Қазіргі кездегі демографиялық және экологиялық жағдайға кедей елдер де, ауру деңгейі де теріс әсер етеді. (282 сөз)
http://melimde.com/demografiyali-problemalar-men-oni-retteu-meseleleri.html

А. Экологиялық демография – демографияның жаңа бағыты, ол демографиялық процестердің адамның ____________________ байланысын зерттейтін бағыты.


В. Адамзат санының _________________ демографиялық жарылыс деп атайды.


Қажетті сөздер: жылдам артуын, мекен ету ортасына



  1. Сөздер мен сөз тіркестерін мағынасына қарай сәйкестендіріңіз.

Сөз немесе сөз тіркесі

Анықтамасы



1. урбандалу

А. халық санының азаюы

2. эволюция

В. халық санының артуы

3. демографиялық жарылыс

С. қала халқының табиғи өсімі

4. өлім

Д. ағзаның жетілуі

3.Тапсырма


2018 жылдың басындағы еліміздің демографиялық көрінісін қалай бағалайсыз? Диаграммадағы ақпараттарды салыстыра отырып, пікіріңізді ауызша жеткізіңіз.




Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Сөздер мен терминдердің мағынасын түсінеді

1-2

- сөйлем мазмұнына сай көп нүктенің орнына қажетті сөздер мен терминдерді қояды;
1-сөйлем
2-сөйлем
- сөздер мен олардың анықтамасын сәйкестендіреді;
1-сөз
2-сөз
3-сөз
4-сөз

1
1
1


1
1
1

Кесте, диаграмма, шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпараттарды салыстырып, пікір білдіреді.




-диаграммададан қажетті ақпаратты алады;
-таныстырылым жасайды;
- жағдайға өзінің пікірін білдіреді;
-қорытынды жасайды.

1
1
1
1



Барлығы







10



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   62




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет