Студенттерге оқуға ұсынылатын Махамбет шығармашылығы жайындағы кітаптар мен мақалалар
1. Шөреков Ы. Исатай-Махамбет. – Алматы: Жазушы, 1976. – 45-46 б.
Өмірәлиев Қ. Махамбет поэзиясының өзіне дейінгі дәуірдегі үлгілерімен байланысы. //Қазақстан мектебі №6, 1970. – 75 б.
2.Сыдиықов Қ. Махамбет жинағы қалай құрастырылды. // Қазақ әдебиеті, - 1990. – 12 қазан.
3.Рязанов А.Ф. Исатай Тайманов көтерілісі. – Алматы: Қазақстан, 1996. – 164 б.
4.Тілепов Ж. Махамбет пен Шернияз. XIX ғасырдағы қазақ ақындары. – Алматы: Қазақ ССР Ғылым академиясы, М.О. Әуезов атындағы әдебиет және өнер институты, 1988. 330 б.
5. МахамбетӨтемісұлышығармашылығыжәнеқазақәдебиетімәселелері Абай атындағыАлматыуниверситетініңқазақфилологиясыфакультетіндеөткен. "МахамбетӨтемісұлышығармашылығыжәнеқазақәдебиетімәселелері" аттыхалықаралықғылыми-практикалықконференциясыныңматериалдары.
Абай атындағы Алматы университеті, 2003.
6. Мақпырұлы Серік. Қазақ поэзиясындағы Махамбет бейнесі.Алматы. "Құнды қағаздар" баспасы ЖШС, 2002.
7. Ер Махамбет Өтемісұлының 200 жылдығына арналған "Қазақ халқының ұлт-азаттық күресі тарихының өзекті мәселелері" атты аймақтық ғылыми-практикалық конференциясының материалдар жинағы. Қостанай әлеуметтік академиясы, 2003.
8. Қабдолов З. Ерлік пен елдіктің өшпес рухы // Егемен Қазақстан, 7 шілде, 2001.
9. Махамбет: Ерлік пен елдіктің өшпес рухы. Махамбет Өтемісұлының туғанына 200 жыл толуына арналған республикалық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. Х. Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті, Атырау, 2002.
10. Жұмалиев Қажым. Егеулі найза (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
11. Аманшин Б. Жыр - семсер (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003
12.Сарай Әнес.Екі тарлан (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
13. Ақын тағдыры. (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
14. Ақын қазасы. 1846. (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
15. Махамбет және әдебиеттану. (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
16. Махамбет және тілтаным. (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
17. Өнердегі Махамбет бейнесі. (зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
18. Махамбеттану (таңдамалы зерттеулер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
19. Махамбеттану (библиографиялық көрсеткіш) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
20. Ниязбек Р. Махамбет майданы (арнау өлеңдер) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
21. Жыр арқауы - Махамбет (арнау өлеңдер жинағы ) - Алматы : "Арыс" баспасы, 2003.
22. Күмісбаев Ө. Шығыс пен Батыстың ортасында Махамбет. Махамбет Өтемісұлы шығармашылығы және қазақ әдебиеті
23. Күмісбаев Ө. Шығыс пен Батыстың ортасында Махамбет. Махамбет Өтемісұлы шығармашылығы және қазақ әдебиеті мәселелері. Ғылыми жинақ. – Алматы: Абай атындағы Алматы университеті, 2003.
24.Әбдіғазиұлы Б. Махамбет жырының мәңгілік болмысы. Махамбет Өтемісұлы шығармашылығы және қазақ әдебиеті мәселелері. Ғылыми жинақ. – Алматы: Абай атындағы Алматы университеті, 2003.
25.Жыр-жебе Өтемісұлы М.- Алматы: Өлке, 2012.- 128 б.-(Жасөспірімдер кітапханасы) Қазақ көркем әдебиеті
26. Өтемісұлы М. Шығармаларының төрт томдықакадемиялық жинағы. Т.1. Өлеңдері мен күйлері Өтемісұлы М.; алғы сөзі мен ғылыми түсініктеріжазып, баспаға әзірлеген А. Қ. Егеубаев.- Алматы. Ғылым, 2003.- 448 б.
Қосымша
Тест тапсырмалары
1. Көркем шығармадағы адамның ішкі әлемін, жан-дүниесін зерттеу, ашу, көрсету құбылысы
а) құбылту
в) ұқсату
с) теңеу
д) психологизм
е) параллелизм
2. Махамбет жырларында кездесетін «машурат» сөзінің мағынасы
а) заңдар жинағы
в) конститутция
с) ереже
д) жарлық
е) өкім
3. Махамбеттің Исатай қазасына күйіне күңіреніп параллелизм құбылысы көрініс беретін азалы жоқтау өлеңі
а) Мұнар күн
в) Ереуіл атқа ер салмай
с)Махамбеттің ордадан кетерде ханға айтқаны
д)Арқаның қызыл изені
е)Жалғыздық
4. Жоқтау үлгісіндегі «Мұнар күн» толғауында жиі кездесетін бейнелеу тәсілі
а) теңеу
в) ұқсату
с) ұлғайту
д) егіздеу
е) құбылту
5. «Ереуіл атқа ер салмай » өлеңі алғаш рет қай жылы жарияланды
а) 1912
в) 1891
с) 1936
д) 1913
е) 1942
6. Хандық тізгін Бөкейден Жәңгірдің қолына қай жылы өтті
а) 1815
в) 1810
с) 1823
д) 1910
е) 1840
7. Махамбет поэзиясын «Ереуіл толғаулар» деп бағалаған зерттеуші ғалым
а) Б. Майлин
в) Ә. Марғұлан
с) І. Жансүгіров
д) С. Мұқанов
е) М. Әуезов
8. Мына төмендегі шумақтар қай өлең жолдарынан алынған:
«Тура әділдік биде жоқ ,
Бәрін айт та бірін айт
Қаумалаған қарындас
Қазақта бар да, менде жоқ....»
а) «Арғымақтың баласы»
в) «Жалғыздық»
с) «Ағайының көп болса»
д) «Мұнар күн»
е) «Соғыс»
9. Мына үзінді Махамбеттің қай өлеңінен алынған
«Бұлықсып жүрген ерлерден
Бұрынғы бақыт тайған күн»
a) «Мұнар күн»
в) «Атадан туған ардақты ер»
с) «Исатай деген ағам бар»
д) «Тарланым»
е) «Жалғыздық»
10. Махамбет батырдың туған жері
a) Бекетай
в) Нарын
с) Орал
д) Еділ
е) Жайық
11. Қазақстан тарихында ең ірі көтерілістердің бірі болған жылдар
а) 1937 - 1938
в) 1836 - 1837
с) 1941 - 1945
д) 1783 - 1779
е) 1856 - 1857
12. Махамбет зілді сөздерін арнаған сұлтан
а) Шыңғыс
в) Қарауылкожа
с) Баймағамбет
д) Жәңгір
е) Бөкей
13. М. Өтемісұлының туған жылы
а) 1846
в) 1800
с) 1809
д) 1804
е) 1791
14. Исатай – Махамбет көтерілісінің мақсаты көрініс табатын өлең
а) «Исатай деген ағам бар»
в) «Еріскендей ер болса»
с) «Жақия»
д) «Кел кетелік»
е) «Еділдің бойы ен тоғай»
15. «...Исатай, Махамбет бастаған 1836-1837 жж ұлт азаттық қозғалыс қазақ халқының тарихының келелі бір кезеңі...» деген сөздің авторы
а ) Х. Досмұхамбетов
в) М. Қозыбаев
с) Н. Савичев
д) Қ. Жұмалиев
е) М. Әуезов
16. Нарын деген жерді ел құлағына сіңісті қылған ақынды табыңыз
а)Махамбет
в) Доспамбет
с) Алмажан
д) Дулат
е) Қазтуған
17. Махамбеттің өлеңін табыңыз
a) «Асқар, асқар, асқар тау»
в) «Қарағай шаптым шандоздап»
с) «Ағайының көп болса»
д) «Бұл заманда не ғаріп»
е) «Балпаң, балпаң кім баспас»
18. «Тіріде сыйласпаған ағайын,
Құм құйылсын көзіңе,
Өлгенде бекер жылама». Өлеңнің тақырыбы
а) Арқаның қызыл изені
в) Арғымаққа оқ тиді
с) Мен ақсұңқардан туған құмаймын
д) Қаршыға деген бір құс бар
е) Алты күндей алаулап
19. Махамбет ақынның күйі
а) «Жұмыр қылыш»
в) «Балбыраун»
с) «Нар идірген»
д) «Сарыарқа»
е) «Шербер»
20. Махамбет қай жылдары Жем, Жайық арасындағы елдерде жүрді
а) 1835
в) 1836
с) 1837
д) 1809
е) 1841
21.Қазақстан тарихындағы ең ірі көтерілістердің бірі болған жылдар
а)1937-1938
б) 1836-1837
в) 1941-1945
д) 1783-1797
е) 1856-1857
22.«Жәңгірге айтқаны» басылым беттерінде қай жылы жарияланған
а) 1941жылы
б) 1939жылы
в)1928
д) 1956
е) 1920
23. М.Өтемісұлының туған жылы
а) 1846
б) 1800
в) 1809
д) 1804
е) 1791
24.Махамбеттің халық аңызын пайдаланған өлеңі
а) Мен ақсұңқардан туған құмаймын
б) Еріскендей ер болса
в) Жақия
д) Кел, кетелік
с) Мен тауда ойнаған қарт марал
е) «Балпаң, балпаң кім баспас»
25. Махамбет өліміне себепші болған опасыз жанды табыңыз
а) Ықылас
в) Жәңгір хан
с) Баймағамбет
d) Қарауылқожа
е) Арыстан Жанторин
26. «Тура әділдік би де жоқ,
Бәрін айт та, бірін айт
Қаумалаған қарындас
Қазқта барда, менде жоқ»
Қай өлең шумақтарынан алынған
а)Арғымақтың баласы
в) Жалғыздық
с) Ағайының көп болса
d) Мұнар күн
е) Соғыс
27. «Ереуіл атқа ер салмай» өлеңі алғаш рет қай жылы жарияланды
а) 1912 ж
в) 1891 ж
с) 1936 ж
d) 1913 ж
е) 1942 ж
28. Махамбет батырдың туған жері
а) Бекетай
в) Нарын
с) Орал
d) Еділ
е) Жайық
29. Жәңгір 1836 жылы 17 наурызда Исатай, Махамбеттерді ұстап әкелуді кімге тапсырды
а) Ықылас
в) Таңатар
с) Күшік
d) Қарауылқожа
е) Иманбай
30. Орынбор генерал-губернаторының полковнигі Геке бастаған қарулы қол Исатай қолымен қай жерде кездеседі
а) Бекетай құмында
в) Тастөбе
с) Нарын
d) Жайық
е) Орал
31. Геке бастаған қарулы қолмен Исатай қолымен кездесуі
а)1838 ж
в) 1840 ж
с) 1938 ж
d) 1836 ж
е) 1837 ж
32. Махамбет ақынның күйі
а) Жұмыр қылыш
в) Балбырауын
с) Шербер
d) Нар идірген
е) Сарыарқа
33. Жәңгірдің он екі биінің бірінің аты
а) Шомбал
в) Бөкей
с)Қарауылқожа
d)Абыз
е) Сырым
34.Махамбеттің жұмбағы қай шешенге арналған
а)Шәңкі шешен
в)Саққұлақ шешен
d)Шернияз шешен
с)Тоқсан шешен
е)Бөлтірік шешен
35)Махамбет өлеңдерін жинау, жариялау, зерттеу ісінде еңбек сіңірген ғалым
а) Қ. Жұмалиев
в) М. Әуезов
d)Р. Бердібай
с)З. Қабдолов
е) Б. Майтанов
36)«Жаманды байқап қарасаң,
Күндердің күні болғанда
Өз басына өзі жау», - деген өлең шумағында Махамбеттің айтқан мәселесін анықтаңыз.
а) Жақсыдан шарапат.
в) Адамгершілік.
с) Жаманнан кесапат.
д) Жастарға өнеге іс.
е) Батырға тән мінез.
37. 1925 жылы жинаққа енген Махамбет өлеңдері кімнің айтуымен енгізілген.
а) Ығылман
в) Шернияз
d)Берқайыр
с) Досжан
е)Мұхтар
38.Махамбет өлеңдерін ел аузынан жинаған ғалым
а) М. Әуезов
в) З. Қабдолов
d)Қ. Жұмалиев
с)Р. Бердібай
е)Б. Майлин
39. Махамбеттің 200 жылдық мерейтойы халықаралық дәрежеде аталып өткен жыл.
а)1995
в)2000
d)2003
с) 2005
е)2009
40. «Ей, құм Нарын, құм Нарын» толғауының авторы.
а)Ф. Оңғарсынова
в) М.Өтемісұлы
d)М.Мақатаев
с) С. Мауленов
е) Қ. Аманжолов
Тест жауаптары
1
|
Д
|
2
|
В
|
3
|
А
|
4
|
Д
|
5
|
А
|
6
|
С
|
7
|
Д
|
8
|
В
|
9
|
А
|
10
|
А
|
11
|
А
|
12
|
С
|
13
|
Д
|
14
|
Е
|
15
|
В
|
16
|
А
|
17
|
В
|
18
|
А
|
19
|
А
|
20
|
Е
|
21
|
А
|
22
|
Б
|
23
|
Д
|
24
|
А
|
25
|
А
|
26
|
В
|
27
|
А
|
28
|
А
|
29
|
Д
|
30
|
В
|
31
|
Е
|
32
|
А
|
33
|
А
|
34
|
А
|
35
|
А
|
36
|
Е
|
37
|
А
|
38
|
Д
|
39
|
Д
|
40
|
А
|
Достарыңызбен бөлісу: |