Кәсіпорын экономикасы пәні бойынша дәрістер жинағы
Кәсіпорынның базистік стратегиясын таңдау
жүктеу/скачать 0,72 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2. Маркетингтік
- А) Экономикалық
- Игерілген нарықтағы орнын кеңейту
- Өнімді дамыту стратегиясы
- Жаңа нарықтарды дамыту стратегиясы
- Астықты жинау стратегиясы
- Нарықтық орнын қысқарту стратегиясы
- Бизнесті тоқтату стратегиясы
- Шығындар бойынша лидер болу стратегиясы
| 3. Кәсіпорынның базистік стратегиясын таңдау
Мақсаттардың келесі түрлері болады : 1. Монетарлы – ақшалай көрінісі бар мақсаттар. 2. Маркетингтік: айналымды, сатуларды, табысты өсіру. 3. Рентабельділік бойынша: пайданы өсіру, барлық рентабельділік түрлерін жақсарту 4. Қаржы-экономикалық: ликвидтілікті өсіру, капитал құрылымын жетілдіру, шығындарды азайту 5. Монетарлы емес – ақшалай көрінісі жоқ мақсаттар. Монетарлы емес мақсаттар А) Экономикалық: нарық үлесін өсіру, өнім сапасын өсіру, қоршаған ортаны қорғау, инновацияларды жақсарту, сервисті жақсарту Б) Әлеуметтік: жұмыскер табысын өсіру, әлеуметтік қауіпсіздікті өсіру, жұмыстан қанағаттану, әлеуметтік интеграция, персоналды дамыту В) Бедел мақсаттары: дербестік, бедел мен имидж, саяси ықпалы, қоғамдық ықпалы
Барлық мақсаттар кәсіпорын мақсаттарының жүйесін құрайды Мақсаттардың бір-біріне қатынасы келесі түрде болады. - Комплиментарлы мақсаттар, бір мақсатқа жету басқа мақсатқа жетуге көмектеседі. - Бәсекелі мақсаттар, бір мақсатқа жету басқа мақсатқа жетуге кедергі жасайды. - Индифферентты мақсаттар, бейтарап мақсаттар. Мақсаттардың иерархиялық деңгейі: Жоғарғы деңгейлі мақсаттар, орташа деңгейлі мақсаттар, төменгі деңгейлі мақсаттар. Стратегия деп іс-әрекеттің басты бағытын, ұйым миссиясын орындаудың негізгі жолын айтады. Барлық кәсіпорындарға жалпы базистік стратегиялар болады. Оларды құрастыру үшін екі координата қолданылады: нарық және өнім, нәтижелер матрица түрінде көрсетіледі. Даму кезеңінде болатын ұйымдарға мынадай стратегияларды ұсынуға болады (Ансофф матрицасы). Игерілген нарықтағы орнын кеңейту – егер ұйымда технологиялық немесе өндірістік артықшылықтар бар болса нәтиже береді. Жаңа технологияларға салымдар жасалынады және бағаларды азайтады. Өнімді дамыту стратегиясы - жаңа өнімдерді шығаруды көздейді. Ол үшін фирмада дамыған ғылыми-өндірістік, конструкторлық база мен персонал болу керек. Жаңа нарықтарды дамыту стратегиясы – жаңа нарықтарды іздеп, оны игеру үшін инвестиция жұмсалады. Диверсификация стратегиясы - жаңа өнімдерді жаңа нарықтарға жіберуді көздейді. Бұл стратегияны, көбінесе өте бай ұйымдар жүргізе алады. Құлдырау кезеңінде орналасқан ұйымдарға келесі стратегияларды ұсынуға болады. Астықты жинау стратегиясы. Ұйым барлық артық шығындарын (маркетинг, жарнама, өткізу) күрт азайтып, өткізу көлемі азайса да пайда көлемін максимальды етуге тырысады. Нарықтық орнын қысқарту стратегиясы. Әртүрлі себептерге байланысты (бәсеке, заңның өзгеруі, және с.с.) Өнім номенклатурасын қысқарту стратегиясы. Егер кейбір өнім түрлерінің бәсекелестік қабілеті төмен болса. Бизнесті тоқтату стратегиясы – барлық сатуларды тоқтатады (барлық операцияларды тоқтату арқылы немесе өз орнын сату арқылы. Сонымен қатар бәсекелестік күрес стратегиялары болады. Шығындар бойынша лидер болу стратегиясы өнімді бәсекелестерге қарағанда төмен бағамен сату. Жалпы нарықта Шығындарға назар аудару стратегиясы. Шығындарды үнемдеуді көздейді. Нақты нарықтарда. Дифференциальды артықшылықтар бар стратегия. Тұтынушыға максимальды пайда әкелу көзделеді (сапа, сервис және т.с.с). Жалпы нарықта Дифференциацияға назар аудару стратегиясы. Нақты нарықтарда. Базистік стратегияларды бөлшектегенде олар келесі стратегияларға айналу мүмкін: · жұтып алу стратегиясы, компания ұтылған бәсекелесті өзіне қосып алады; · қосылу стратегиясы; бірнеше компаниялар өте мықты жаңа компанияны құрайды; · елде немесе шетелде филиал ашу стратегиясы; · басқа компания акцияларын сатып алу стратегиясы; · басқа компаниялармен әртүрлі өрістерде іскерлік байланыстар жасау (ғылыми, өндірістік, коммерциялық және т.с.с.; · вертикальды интеграция. Тақырып 10. Инвестициялар, жобалардың тиімділігін есептеу әдістері (2 сағат) Дәріс жоспары: Инвестициялар түсінігі, түрлері Инвестициялардың экономикалық тиімділігін анықтау әдістері. Инвестициялық жобаның қаржы жоспары. Практикалық сабақ (1 сағат) Сабақта студенттер практикалық сабаққа арналған есептер жинағы бойынша берілген тақырыпқа байланысты есеп шығарады (4.2-4.3). Тапсырма Есептер жинағы бойынша 2 есеп шығару. Әдебиет Дәрістер Шмален Г. Основы и проблемы экономики предприятия/ под ред. А.Г. Поршнева, М.: «Финансы и статистика», 1996 г., 336-360 б Сергеев И.В. Экономика предприятия. М.: «Финансы и статистика», 2000 г., 134-159 б. Грузинов В.П. Экономика предприятия. М.: «Банки и биржи», 1999 г., 306-326 б Экономика предприятия / под ред. О.И. Волкова, М.: «Инфра-М», 1997 г., 344-364 б. 6. Бейсенова М., Садықбаева А. Кәсіпорын экономикасы (есептер жинағы), Алматы: «Ғылым», 2002 ж., 68-78 б 7. «Кәсіпорын экономикасы» курсы бойынша практикалық сабаққа арналған есептер жинағы /Оқу-тәжірибелік құрал/ Алибаева М.М., Қалдыбаев М.М.: 2005, 43 б. Студенттің өздік жұмысына арналған бақылау тапсырмалар 1. Есептер жинағында берілген тақырыпқа байланысты өздік жұмысқа арналған есептер (1-5 тапсырмалар). жүктеу/скачать 0,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||